Celbiologie 2
H1. Atomen
1.1. Basismoleculen
1.1.1. Water
- Hoofdbestanddeel menselijk lichaam
- In diverse organen en bloed
- Waterstofbindingen, vanderwaals bindingen
o Sterke interacties: hoog kookpunt
(door vanderwaalskrachten kan een gekko overal op lopen behalve Teflon)
- Polaire moleculen
- Substanties: hydrofoob of hydrofiel zijn: rol bij transport glucose, AZ, cholesterol, vetten, O en NaCl in bloed
Vitale rol:
1. Zuivering lichaam
2. Afvoeren afvalstoffen
3. Warmteregeling
4. Bloed vloeibaar houden
5. Transportmiddel: voedingsstoffen, zuurstof, hormonen, vitamines, mineralen, glucose, AZ, …
6. Stofwisselingsprocessen goed laten verlopen
7. Bescherming: tegen schokken voor bv hersenen, ogen, …
8. Glijmiddel: spieren, gewrichten, …
9. Geleide van geluid
10. Oplossend vermogen: aanvoer en afvoer in en uit de cel
Fysische eigenschappen ook fundamenteel belang voor ontstaan van het leven
- Massa kristalstructuur water (ijs) < vloeibaar water → ijs drijft op water
- Ijs = isolerende laag op water waar organismen in blijven leven
Smelt- en kookpunt water verder uit elkaar en hoger dan molecule met dezelfde molecuulmassa
1.1.1. Mineralen
- Lichaam nodig: elektrolytenbalans in stand houden en ontstaan membraanpotentiaal
Belangrijkste mineralen: Ca, P, Ka, Cl, Na, Mg, Fe → Na, Ka en Cl vooral voor membraanpotentiaal
Cellen bestaan uit: water, mineralen en organische stoffen
1.1.2. Ureum
Organische stoffen: alleen in organismen
als energiebron
kunnen ontstaan uit anorganische moleculen → synthetisch geproduceerd worden
vb. sachariden, lipiden en proteïnen
Voorbeeld: maken van Ureum
- Neutralisatie amoniak met cyaanzuur (anorganische stof) = amoniumcyanaat
- Isomerisatie: ureum gevormd
- Ureum = afbraakproduct EW uit de lever
1
,H2. Sachariden
2.1. Definitie sachariden
Alternatieve naam: koolhydraat, carbohydraat, glucide
Bestanddelen: C, H en O
Karakteristieke groepen: hydroxylgroep (-OH) en carbonylgroep (-CO)
Molecuulformule: (C[H2O])n of (CH2O)n
Onderverdeeld: mono, -oligo -en polysachariden
Het gaat altijd om polyhydroxyaldehyden, polyhydroxyketonen of stoffen waaruit door hydrolyse dergelijke
verbindingen ontstaan.
2.2. Belang en oorsprong
Functie: energie, structuur, metabolisch intermediair, energieopslag
Fotosynthese: koolstofdioxide omgezet in sachariden: vooral
cellulose, zetmeel en suikers
Oorsprong: suikers, zetmelen (plantaardig)
- Cellulose: polymeer van glucose: bouwstenen van celwanden en houtvezels in planten.
- Zetmeel: polysacharide: energiereserves voor planten.
- Sacharose: disacharide: geproduceerd in riet en suikerbieten.
- Glucose: monosacharide: essentiële component van bloed.
- Ribose en deoxyribose: suikers: komen voor in genetisch materiaal RNA en DNA.
2.3. Open ketenstructuur sachariden
Monosachariden: eenvoudigste
3-8 koolstofatomen
niet ontbonden door hydrolyse → enkelvoudige suikers
geclassificeerd obv…
…aantal C-atomen: tirose, tetrose, pentose, hexose, heptose, ostose
…aanwezigheid van aldose (aldehydefunctie) of ketose (ketonfunctie)
, 2.4. Optische isomerie, stereo-isomeren
Glyceraldehyde heeft asymmetrisch koolstofatoom → 2
spiegelbeeldmoleculen of enantiomeren.
L en D:
L, laevo, links, /// -, S
D, dextro, rechts, ///+, R
Links en rechtsdraaiend vermogen van een opgeloste stof van
gepolariseerd licht
Chiraliteit: linker-en rechterhand
Opmerking: L en – niet noodzakelijk verbonden
Fisherprojectie:
Meest geoxideerde C-atoom bovenaan met nummer 1.
D-enantiomeer: de hydroxylgroep staat rechts in de projectie
L-enantiomeer: de hydroxylgroep staat links in de projectie
➔ Bij meest geoxideerde C-atoom Rechtsdraaiend (+) en linksdraaiend (-)
➔ Meeste sachariden meer dan 1 chiraal C-atoom
Voorbeeld Fisherprojectie met 2 chirale C-atomen:
2 asymmetrische C-atomen: 4 stereo-isomeren: 2 paar enantiomeren:
Algemeen:
Molecule met n chirale atomen: maximaal 2n stereo-isomeren
➔ Sachariden 2≤ chirale C-atomen: D- of L-vorm aangeduid naarmate substituent (-OH) aan hoogst
genummerde chirale C-atoom rechts (D) of links (L) staat
➔ Hoogst genummerde = onderste op verticale projectielijn
D- sacharide
D (+) en L (-): geen verband
Optische activiteit (+ of -) experimenteel bepalen voor
elke stof: rechtsdraaiend (+) of linksdraaiend (-)
L-sacharide
Optische draaiing: gemeten met polarimeter
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mltmdk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.10. You're not tied to anything after your purchase.