Vitamine A is een vet oplosbare vitamine:
Wordt geabsorbeerd samen met vet.
Transport m.b.v transporteiwitten.
Wordt opgeslagen in lichaamsweefsels
Betacaroteen: provitamine A, kan nadat het geabsorbeerd is worden gesplitst worden in twee moleculen
vitamine A. Deze splitsing is niet altijd in het midden en daarom wordt er vaak maar één vitamine A molecuul
gemaakt uit één molecuul betacaroteen.
Absorptie:
Gal nodig om beter opgenomen te kunnen worden.
90% van de retinoïden kan worden geabsorbeerd.
20-30% van de carotenoïden worden geabsorbeerd.
Darmwandcellen zetten carotenoïden om in retinoïden
1 molecuul betacaroteen wordt 2 moleculen retinal (dit gebeurt niet altijd)
Transport en opslag:
Vanuit darmen naar de lever via chylomicronen
Lever bevat 90% van de aanwezige vitamine A (vooral retinol).
De overige 10% wordt opgeslagen in de vetweefsel, longen en nieren.
Reserve is voldoende voor 1-2 jaar
Vanuit de lever naar doelorgaan: retinol via retinol-binding proteïn (RBP)
Omzetting vitamine A:
Retinyl esters worden gemakkelijk geabsorbeerd als retinol.
Betcaroteen kan in de darm en lever worden gesplitst om retinal te vormen.
Retinol en retinal kunnen in elkaar omgezet worden.
Retinal kan omgezet worden in retinezuur (niet andersom)
, Kegeltje op het netvlies: kleuren zien
Staafje op het netvlies: zien bij weinig licht
In een staafje zit rhodopsine: bestaat uit het eiwit opsine dat gebonden is aan een molecuul retinal.
Licht komt het hoornvlies binnen retinal laat opsine los cis-retinal wordt trans-retinal geeft elektrische
impuls die de boodschap naar de hersenen stuurt
Retinezuur is ook nodig voor het behouden van een gezond, transparant hoornvlies ofwel, cornea.
Botgezondheid: vitamine A is betrokken bij ‘bone-remodeling’: het ‘wegeten’ van specifieke stukjes van het
bot, waarna het weer verder kan groeien. Met behulp van vitamine A kunnen bepaalde cellen met bepaalde
afbrekende enzymen stukjes bot wegeten die overbodig zijn.
Reproductie: vitamine A is bij mannen betrokken bij een goede sperma-ontwikkeling en bij vrouwen bij een
normale foetale ontwikkeling tijdens de zwangerschap
Eiwitsynthese, cel differentiatie en groei: veel vitamine A zit in epitheelcellen. Deze is daar betrokken bij
eiwitsynthese en cel differentiatie: de specifieke functie van elke cel
Deficiëntieverschijnselen:
Nachtblindheid
Verlaagde slijmproductie
Vertroebeling van het hoornvlies
Keratinisatie van epitheelcellen
Verhoogde kans op infectieziekten
Toxiciteit van vitamine A:
Geboorteafwijkingen
Groter risico op botfracturen
Misselijkheid, overgeven, buikpijn
Hypervitaminose A symptomen: gebrek aan eetlust, verminderd gezichtsvermogen, hoofdpijn,
misselijkheid, vermoeidheid, duizeligheid, spierpijn, oogafwijkingen, haarverlies en/of roodheid en
schilferen van de huid.
Antioxidant pro-oxidant (beta-caroteen)
Verkleuring van de huid door betacaroteen.
ADH:
800 mcg voor een volwassen man in RAE
750 mcg voor een zwangere vrouw in RAE
680 mcg voor een volwassen vrouw in RAE
Bovengrens: 3000 microgram/dag
Bronnen van vitamine A:
Lever
Melk- en melkproducten
Margarine/halvarine
Wortelen, spinazie
Zoete aardappel
Omrekenfactoren:
1 retinolactiviteitequivalent (RAE)
=1 mcg retinol
= 12 mcg bètacaroteen (uit voeding)
= 24 mcg van andere pro-vitamine A carotenoïden (uit voieing)
In Nederland is de gemiddelde inname RAE: 858 mcg en retinol 661 mcg.
Veel hebben toch een te lage inname.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isaromijn1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.