Kunnen via enzymatische omzetting veel andere producten vormen.
Sommige zijn zeer overvloedig in de natuur (cellulose, zetmeel, sucrose).
Zijn hernieuwbare grondstoffen: worden afgebroken en opnieuw opgebouwd.
1.1 Inleiding
Koolhydraten vormen vezelachtige structuren die
planten, insecten, schaaldieren, miljoen- en
duizendpoten een skelet geven.
Desoxyribose en ribose zijn structuurelementen van
DNA/RNA en nucleotiden, dus ook in ATP
(adenosinetrifosfaat)
ATP= de molecule waarin energie wordt opgeslagen tijdens metabolische processen.
Koolhydraten vormen belangrijke energiereserves voor levende wezens en dienen dus als
brandstof.
Koolhydraten = suikers:
- Algemene stoichiometrie (CH2O)n
- Alcoholgroepen en aldehyde/ketogroep
- Complexe groep van biomoleculen met uiteenlopende functies
- Vormen grootste deel van biomassa
Indeling:
- Monosachariden: kleinste eenheid die nog eigenschap van suiker heeft (glucose,
fructose)
- Oligosachariden: opgebouwd uit beperkt aantal monosachariden [2-10] (disachariden en
sacharose = tafelsuiker)
- Polysachariden: vele monosachariden aan elkaar (zetmeel, cellulose, glycogeen)
1.2 Monosacchariden
= suikermonomeren
= enkelvoudige suikers
= bouwstenen van alle suikers
Minstens 3 C-atomen (varieert tussen 3 en 8)
Dragen ketogroep (ketosen) of aldehydegroep (aldosen): dubbel gebonden zuurstof
op eerste of tweede C-atoom.
1
, Fisherprojectie:
o Vooral gebruikt bij suikers
o Hoofdketen = verticaal
o Hoofdfunctie = bovenaan
o Molecule verticale C-C verbindingen zijn naar achter gericht
!OPM: nummering zo dicht mogelijk starten bij carbonylgroep
Triviale namen (GEKEND!)
Links van onder naar boven -> 0 = H en 1 = OH
2
, Te kennen triviale namen:
- Psicose, fructose, sorbose en tagatose
- Ribulose en xylulose
- Erythrulose
- Dihydroxyaceton
Glyceraldehyde:
- Kleinste aldose
- Als fosfaatester door cellen gebuikt als
metaboliet (G3P)
G3P = glyceraldehyde-3-fosfaat
- Heel polair en dus wateroplosbaar (kenmerk alle suikes)
- Middelste C-atoom is asymmetrisch = chiraal centrum
- D-glyceraldehyde en L-glyceraldehyde zijn ruimtelijk elkaars spiegelbeeld
→ chemisch zijn D- en L-vormen identiek, maar ze draaien gepolariseerd licht in de
tegengestelde richting = optisch actief
Isomeren = stoffen met dezelfde brutoformule, andere structuurformule.
Stereo-isomeren = isomeren die dezelfde chemische formule en volgorde van atomen
hebben, maar een andere ruimtelijke structuur.
1) Epimeren = stereo-isomeren die slechts op 1 C-atoom elkaars spiegelbeeld zijn.
2) Diastereomeren = stereo-isomeren die geen spiegelbeelden van elkaar zijn
1 of meer chirale centra verschillend en minstens 1 andere chirale centrum gelijk.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jihanehach-abdeselammohamed. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.