Summary
Samenvatting gezondheidspsychologie 4e editie, h1 t/m 7 + hoorcolleges
- Course
- Institution
Overzichtelijke samenvatting inclusief begrippen van h1 t/m7 en een aantal hoorcolleges.
[Show more]
1 review
By: dian01kremers • 1 year ago
Seller
Followdominiquegoedhart
Reviews received
Content preview
GEZONDHEIDSPSYCHOLOGIE,H1: Wat is gezondheid?
Hippocrates schreef ziekte toe aan een verstoord evenwicht tussen 4 circulerende
lichaamsvloeistoffen, zogenaamd humores. Genezen door aderlaten, vasten, dieet of
geneesmiddelen.
Gele gal zomer cholerisch of boosaardig temperament
Slijm winter kalm of flegmatische temperament
Bloed lente optimistisch of sanguine persoonlijkheid
Zwarte gal herfst droefenis
Galenius: dacht dat er een lichamelijk of pathologische basis was voor alle ziekten > theorieën
meer verbonden met geloof en spiritualiteit.
Etiologie: de oorzaak van een ziekte
Dualisme: het idee dat lichaam en geest afzonderlijk zijn en dat de ziel bij overlijden het lichaam
verliet (Descartes) > dualisten ontwikkelde het idee van het lichaam als machine >
mechanistische benadering: reduceert gedrag tot het niveau van het orgaan of lichamelijke
functie.
Volgens het biomedisch ziektemodel heeft een ziekte een etiologie die via medische interventie
genezen kan worden > ziet gezondheid als afwezigheid van ziekte. Dit model is reductionistisch:
reduceert geest, lichaam en menselijk gedrag tot lichaamscellen/ neurale of biomedische
activiteit en vergeet dat mensen verschillend kunnen reageren op dezelfde ziekte.
Gezondheid in het algemeen: toestand van evenwicht tussen lichamelijk, psychologisch,
emotioneel en sociaal welbevinden.
Het biopsychosociaal ziektemodel kunnen ziekten en symptomen door een combinatie van
lichamelijke, sociale, culturele en psychologische factoren worden verklaard.
6 dimensies van gezondheid in het concept Positieve Gezondheid van Machteld Huber:
1. Lichamelijke functies
2. Mentaal welbevinden
3. Zingeving
4. Kwaliteit van het leven
5. Meedoen
6. Dagelijks functioneren
Tegenwoordig hebben de belangrijkste doodsoorzaken een gedragscomponent die is gekoppeld
aan ongezond gedrag > t aandoeningen aan het hart, longen en ademhalingsorganen.
Externe ziekteattributies legt men de etiologie buiten zichzelf, bij intern wel.
Epidemiologie is het bestuderen van ziektepatronen in verschillende populaties en de relatie
met andere factoren zoals leefwijze.
- Mortaliteit: aantal sterfgevallen aan een bepaalde aandoening in een bepaalde populatie
of tijdsbestek, vaak uitgedrukt in sterftecijfers.
- Incidentie: aantal nieuwe gevallen van een ziekte gedurende specifieke tijdsinterval
- Prevalentie: aantal vastgestelde gevallen van een ziekte in een populatie op een bepaald
moment (bestaande casussen).
Definitie van gezondheid van Wereldgezondheidsorganisatie WGO: ‘Toestand van volledig,
lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn... niet alleen als de afwezigheid van ziekte of invaliditeit’.
> bijna onmogelijk om gezond te zijn.
, Bircher beschrijft een contextbewuste kijk op gezondheid: ‘een dynamische toestand van welzijn
die wordt gekarakteriseerd door een lichamelijk en geestelijk potentieel dat voldoet aan de eisen
van het leven die passen bij de leeftijd, cultuur en persoonlijke verantwoordelijkheid’.
- Standpunt plaatst individu centraal in beleving van gezondheid en ziekte, bij WGO niet.
Individuele opvattingen spelen een belangrijke rol in beleving van gezondheid en (chronische)
ziekte.
Holistische benadering: hierbij kijkt men niet alleen naar het zuiver lichamelijk of
waarneembare, maar naar het hele wezen.
Collectivistische benadering: culturele filosofie die de nadruk legt op het individu als deel van
een groter geheel en op handelingen die meer collectieve dan door individuele behoeften en
wensen worden gemotiveerd > groepen of familie werken voor het welzijn van allen.
Individualistische benadering: culturele filosofie die de verantwoordelijkheid in handen legt van
het individu; het zijn de individuele behoeften en wensen die gedrag motiveren.
Kinderen
Sensomotorische fase: nauwelijks kennis over gezondheid en ziekte, door geringe
taalbeheersing.
Preoperationele fase: zwart-wit kijk op gezondheid en ziekte → zijn 2 tegenovergestelde
toestanden zij vormen geen continuüm. Kinderen zijn traag in waarnemen/overnemen
perspectief anderen→ weinig empathie → kind niet erg begaan met ziek familielid.
Omdat het gaat om de subjectieve beleving kwalitatief onderzoek → geïnteresseerd in
ervaringen en de onderbouwing van de ervaringen.
Onderzoek van Bibace en Walsh hoe kinderen de veroorzaking van ziekte zien
- Tot 7 jaar: onbegrip, fenomenalisme (geluiden of tekens) of aangestoken worden.
- 8-11 jaar: besmetting of internaliteit.
- Puberteit: fysiologisch.
- Late puberteit: psychofysiologisch.
Gezondheidspsychologie is de studie van gezondheid, ziekte en gezondheidszorg > doel om
gedrag omtrent ziekte en gezondheid te begrijpen > voorspellen, interventies en reducties.
- Volgends Matarazzo: het aggregaat van de specifieke onderwijskundige,
wetenschappelijke en professionele bijdragen van het vakgebied psychologie aan de
bevordering en behoud van gezondheid, voorlichting en de behandelingen van ziekten
en daaraan gerelateerde functies.
Psychosomatisch: andere oorzaak dan organisch aan de geest gerelateerd psychisch effect.
Gedragsgeneeskunde houdt zich beter met het beschrijven van factoren van gedrag e leefwijze
die aan gezondheid en ziekte zijn gerelateerd.
Medische sociologie: gezondheid en ziekte worden bestudeerd in relatie tot sociale factoren die
op mensen van invloed kunnen zijn.
Klinische psychologie: houdt zich bezig met de geestelijke gezondheid en diagnose en
behandeling van problemen met de geestelijke gezondheid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dominiquegoedhart. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.18. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now