Wat is politiek?
Proces van omzetting van verlangens, wensen en eisen vanuit de samenleving in bindende
besluiten.
Proces van omzetting van verlangens, wensen en eisen vanuit de samenleving in bindende
besluiten.
Politiek systeem & cultuur
● Politiek is de manier waarop een land bestuurd wordt.
● Nederland is een Gedecentraliseerde eenheidsstaat: Kader/beleidslijn door het rijk.
● Politiek is de manier waarop mensen met elkaar omgaan om tot gezamenlijke
besluiten te komen.
● Gaan over zaken die van algemeen belang zijn.
● Mate waarin de overheid verantwoording aflegt tegenover haar burgers.
● Mate waarin burgers onderling elkaar opzoeken of uitsluiten.
Drie niveaus politieke besluitvorming in Nederland.
1. Rijk
2. Provincie
3. Gemeente
Dilemma’s binnen de politiek
● Kiezen voor snel, Daadkrachtig en efficiënt besturen of Maximale participatie van
burgers.
● Dit dilemma is typerend voor goed werkende democratieen.
● In dictaturen bepalen machthebbers wat goed is voor de bevolking.
● Dilemma van voldoende politieke mogelijkheden:
● Vrijheid van mening / organisatie dus meest aanwezige stem.
● Of gelijke kansen / machtsverhoudingen voor minderheidsstandpunt
Wat is een democratie?
Democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de
politieke besluitvorming.
Athene in Griekse Oudheid
● Directe democratie
● Alle (mannelijke en rechthebbende) stads- burgers mochten meestemmen met
belangrijke besluiten
● In feite een kleine elite t.o.v. veel groter inwoneraantal…
Nederland
● Indirecte democratie
, ● Burgers laten beslissingen over aan gekozen volksvertegenwoordigers
● Iedere staatsburger telt mee, en kan vanaf kiesgerechtigde leeftijd meebepalen wie
de wetgevende besluiten nemen namens ‘het volk’.
Indirecte of representatieve democratie
● Het volk kiest vertegenwoordigers die beslissingen nemen en met een zekere
regelmaat bij verkiezingen aan de bevolking verantwoording moeten afleggen over
hun beleid.
● Gelijkheid voor de wet. Regels & wetten bepalen de sociale verhoudingen en orde.
● Legaliteitsbeginsel → vanuit grondrechten → Rechterlijke controle →
Machtsverdeling → Op basis van volgens het politiek systeem tot stand
gekomen wetgeving.
● Andere grondrechten: Persoonlijke, economische, sociale, milieu
Politieke besluitvorming
● De regels voor politieke besluitvorming zijn grondwettelijk vastgelegd.
● De leden van de Staten-Generaal worden door een geheime stemming gekozen.
● De wetten worden vastgesteld door regering en Staten-Generaal samen.
Democratische kenmerken:
● Politie en leger beperkte bevoegdheden.
● Gewapende macht ligt bij wettig ingekaderde staatsfuncties, geweldsmonopolie van
de overheid.
● Onafhankelijke rechtsspraak
● Rechters staan los van parlement en regering hoeven zich niet te verantwoorden en
worden niet door minister of parlement bekritiseerd.
● Politieke macht verdeeld volgens Trias Politica (Wetgevende - Uitvoerende -
Rechterlijke macht)
● Rechtsstaat waar burgers rechten en vrijheden hebben.
Politieke grondrechten
● Burgers hebben politieke grondrechten, bijv: Alle Nederlanders vanaf achttien jaar
hebben het recht om te kiezen en gekozen te worden. Iedereen mag een politieke
partij of vereniging oprichten. Iedereen mag demonstreren of op een andere manier
zijn mening uiten.
Dictatuur
Basiskenmerk:
● De drie machten zijn van elkaar gescheiden, maar in handen van een kleine groep
mensen
● Drie machten: Wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht
Kenmerken dictatuur
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thomvanrouwendaal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.