Samenvatting van ALLE hoorcollege (1 t/m 13) van het vak bedrijfsethiek. Er worden hierbij ook veel voorbeelden gegeven.
Gebaseerd op het boek: Deijl, Willem van der, en Wim Dubbink. Bedrijfsethiek.
Hoorcollege 2 – Grondslagen van de bedrijfsethiek ........................................................................................ 5
Fundamentele vragen over ethiek ...................................................................................................................... 5
Het probleem van de vrije wil ............................................................................................................................. 6
Relativisme ......................................................................................................................................................... 7
Betekenis van moraliteit ..................................................................................................................................... 9
Hoorcollege 4 – Ethiek en de marktsamenleving ........................................................................................... 18
Verantwoordelijkheid ....................................................................................................................................... 19
Argumenten voor een beperkte verantwoordelijkheid ..................................................................................... 21
Welke verantwoordelijkheid heeft bedrijf dan wel ........................................................................................... 23
Hoorcollege 8 – Verantwoordelijk bedrijven voor mensenrechten ................................................................ 38
, Inleiding mensenrechten .................................................................................................................................. 38
Rol van bedrijven in mensenrechten ................................................................................................................. 39
Hoorcollege 11 – discirminatie, diversiteit en inclusie – II ............................................................................. 50
Diversiteit en inclusie ........................................................................................................................................ 50
Hoorcollege 12 – Natuur en Milieu – Duurzaamheid ..................................................................................... 54
Strategieën ecologische schade vertroebelen .................................................................................................. 54
Duurzaamheid .................................................................................................................................................. 55
Kritiek op Triple Bottom Line ............................................................................................................................ 56
Duurzaamheid en rechtvaardigheid ................................................................................................................. 56
Verantwoordelijkheid ....................................................................................................................................... 57
Hoorcollege 13 – Privacy ............................................................................................................................... 57
Toestemming en asymmetre ............................................................................................................................ 58
Privacy definiëren ............................................................................................................................................. 59
Verdienmodel social media............................................................................................................................... 59
Surveillance kapitalisme ................................................................................................................................... 59
Satz en markten in medische data .................................................................................................................... 59
Hoorcollege 1 – inleiding
Korte inhoud
Ingrid Robeyns = is het mogelijk om te rijk te zijn? Ingrid denkt van wel. Ze verdedigt het
‘limitarisme’: de theorie dat er een bovengrens moet komen aan hoeveel inkomen en
rijkdom een persoon kan vergaren. Komt aan bod in hoorcollege 8
Twee argumenten:
1. Er zijn onvervulde basisbehoeften in de wereld.
- Er is een grote groep mensen in de wereld aan wiens behoefte aan voeding,
kleding en woning niet is voldaan
2. Het is belangrijk dat burgers gelijke invloed kunnen uitoefenen op democratische
processen
- Heel rijke mensen kunnen politieke invloed kopen zonder dat ze er iets anders
voor moeten opgeven
Peter Singer = al het vlees moet uit onze voeding worden geschrapt
,Drie argumenten:
1. Dieren kunnen pijn lijden.
2. Vleesproductie levert een belangrijke bijdrage aan opwarming van de aarde
3. Gevaarlijke virussen komen naar ons toe via de dieren die we eten
Komt aan bod tijdens college over relatie tussen bedrijven en natuur.
Martin Shkreli = hij kocht het patent op een bepaalde medicijn op en gooide de prijzen bizar
omhoog. Hierdoor ontstond er een enorm verschil in medicijnprijzen in NL en VS. Martin
werd gevraagd hoe hij terugkeek op de prijsverhoging. à Shareholderstheory
Edward Freeman = stakeholder theory = bedrijven moeten ook rekening houden met de
belangen van meer mensen dan alleen hun aandeelhouders. Klanten, toeleveranciers etc.
1. Wederzijdse afhankelijkheid: bedrijven zijn voor hun succes afhankelijk van hun
stakeholders en vice versa.
2. Kwetsbaarheid: bedrijven kunnen schade toebrengen aan belangen van stakeholders,
zonder dat ze daar toestemming voor geven.
Ethiek
Ethiek is een onderdeel van filosofie. Filosofie komt van ‘philo’ (houden van) en ‘sophos’
(wijsheid)
Filosofie onderzoekt hoe mensen redeneren en nadenken. Een typische filosofische
bezigheid is nadenken over wat termen betekenen (conceptuele analyse) en het zoeken naar
inconsistenties in argumenten.
Het is nadenken over nadenken.
Relatie tussen filosofie en bedrijfseconomie
Adam Smith (1723-1790) die door veel economen gezien wordt als grondlegger van de
moderne economische wetenschap, en was een filosoof. Smith is bedenker van het concept
Bruto Nationaal Product. Ook staat hij bekend als verdediger van het idee dat markten vrij
moeten worden gelaten om tot zo goed mogelijk uitkomsten te komen.
Filosofische deelgebieden:
- Theoretische filosofie
o Denkt na over wat kennis en wetenschap is
o Wanneer mogen we zeggen dat iets een feit is? Wat is een goede theorie?
- Praktische filosofie
o Denkt na over alle vragen die te maken hebben met menselijke handelen
o Is democratie een goede staatsvorm? Zijn de uitkomsten van de vrije markt
rechtvaardig?
- Geschiedenis van filosofie
o Bestudeert de geschiedenis van praktische en theoretische filosofie
Bedrijfsethiek
Is onderdeel van praktische filosofie.
, = de discipline die zich bezighoudt met alle vraagstukken van het zakenleven die direct of
indirect het menselijke handelen, de menselijke interactie, of de consequenties daarvan
raken.
Bedrijfsethiek moet worden gescheiden van marktethiek (= houdt zich bezig met regulering
van markten)
Mensen binnen bedrijven kunnen vaak niet bepalen hoe de samenleving wordt ingericht en
wat voor wetten er gelden.
We kijken dus binnen dit vak naar de vraag: Hoe moet je als individu binnen een bedrijf
handelen, gegeven de wetten die er gelden?
1. Fundamentele bedrijfsethiek
Gaat over de betekenis en de grond van moraliteit in het zakenleven
Waartoe dient moraliteit? Waarom zouden mensen moreel dienen te handelen?
2. Descriptieve bedrijfsethiek (sociologie)
Gaat over hoe mensen over morele zaken denken en hoe ethische principes in
bedrijven tot uiting komen.
Hoe denken mensen binnen bedrijf X over quota van minderheden? Wat vinden
CEOs over de hoogte van hun salaris?
3. Normatieve bedrijfsethiek à Focus in dit vak
Gaat over alle concrete morele vraagstukken van het zakenleven die direct of indirect
het menselijke handelen of menselijke interactie, of de consequenties daarvan raken
Wanneer wordt reclame misleiding? Is het toelaatbaar om advertenties te richten op
jonge kinderen
Basisgereedschap binnen ethiek
1. Het goede: de goedheid van uitkomsten.
o Het goede kan verschillende maatstaven hebben: i) geluk, ii) geluk en
diversiteit aan ervaringen, iii) geld
o Voorbeeld bij ii): kinderen krijgen vermindert geluk, maar wordt door veel
mensen wel de moeite waard gevonden
o Veel filosofen nemen aan dat mensen streven naar het goede (maar
verschillen van mening over hoe actief ze dat doen)
Sommige filosofen vinden dat je het goede moet maximaliseren, en andere zeggen goed is
goed.
2. Rechten: drempels (gematigd) of muren (absoluut) op het schade toebrengen aan
anderen.
o Voorbeeld: Inbreuk maken op iemands eigendom om te overleven tijdens een
sneeuwstorm.
Wanneer is het toegestaan om inbreuk maken op een recht, om goede uitkomsten te
realiseren?
Gematigde positie: de meeste mensen zijn gematigd wanneer het op rechten aankomt. Ze
denken dat het gerechtvaardigd is om inbreuk te maken op een recht als er voldoende goed
op het spel staat. Rechten zijn voor hen drempels op het streven naar het goede.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bjcmvdplas. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.68. You're not tied to anything after your purchase.