Volledige samenvatting van het boek De Samenleving kennismaking met de sociologie. De opleiding Sociaal Werk op het HBO. Ik heb hiermee een 7,8 gehaald.
Samenvatting Sociologie
Sociologie H1
Wat is sociologie?
H1.1 het sociologisch perspectief
Sociologie =
Het systematische onderzoek van de menselijke samenleving
De kern van sociologie bestaat uit een geheel eigen gezichtspunt, dit heet de sociologische visie of
het sociologisch perspectief.
Het sociologische perspectief creëert eenheid tussen mensen door persoonlijke problemen tot
maatschappelijke vraagstukken te transformeren.
H1.1.1 Hoe we het algemene in het bijzondere kunnen zien
Jaren geleden werd het sociologisch perspectief omschreven als het algemene in het bijzondere zien
(in het bekende het ongewone gaan zien).
Hiermee werd bedoelt dat de sociologie ons helpt om in het gedrag van bepaalde mensen algemene
patronen te ontdekken.
H1.1.2 Hoe we het ongewone in het bekende kunnen zien
Hoe de samenleving ons beïnvloed:
- Voorbeeld: het besluit om kinderen te krijgen
De keuze voor het aantal kinderen verschilt heel erg per land. Zo krijgen in landen waar de kinderen
later voor de ouders moeten zorgen over het algemeen meer kinderen dan in landen waar dit niet
het geval is. In westerse landen nemen mensen over het algemeen minder kinderen, hier is de
anticonceptiepil te betalen, dit is in andere landen soms niet het geval. Ook zie je dat wanneer er
crisis is er minder kinderen geboren worden. Vrouwen uit arme landen krijgen veel meer kinderen
dan vrouwen uit welvarende landen.
H1.1.3 Persoonlijke keuzes in hun sociale context
Sociale integratie is belangrijk bij het maken van persoonlijke handelingen en keuzes. Mensen met
sterk sociale banden zullen minder snel tot zelfdoding overgaan dan meer individualistische mensen.
Meer vrijheid betekent een hoger sociaal isolement en een hoger zelfdodingscijfer.
Voorbeeld: Zo komen meer op zichzelf staande protestanten eerder tot zelfdoding dan meer aan
tradities gebonden katholieken of joden. Zo is het risico van zelfdoding bij ongehuwden ook groter da
bij gehuwden.
,H1.1.4 Kijken als een socioloog: marginaliteit en crisis
Iedereen kan de wereld vanuit het sociologisch perspectief leren zien, maar er bestaat 2
verschijnselen die hen daarbij kunnen helpen:
1. Een bestaan in de marges van de samenleving
2. Het doormaken van een sociale crisis
Hoe groter de marginaliteit van een individu, hoe beter hij of zij in staat is om het sociologisch
perspectief te hanteren.
We kunnen beter uit de voeten met de sociologische visie als we afstand nemen van onze gewoontes
en ons leven weer met nieuwsgierigheid bekijken.
Perioden waarin de samenleving veel verandering ondergaat of in een crisis verkeert, kunnen we ons
uit ons evenwicht brengen en ons bewegen tot het aannemen van de sociologische visie.
Mensen die gebruik maken van de sociologische verbeeldingskracht krijgen een beter inzicht in het
functioneren van de samenleving en de wijze waarop deze hun leven beïnvloedt.
H1.2 Het belang van een mondiale visie
Mondiaal/globaal perspectief = (mondiale visie)
Het bestuderen van de wereld in zijn geheel en de plaats die onze samenleving daarin inneemt.
We kunnen de wereld met hun economische ontwikkeling verdelen in drie categorieën
1. Hoge inkomsten landen
2. Midden inkomsten landen
3. Lage inkomsten landen
We vergelijken de situatie in de rijke Westerse landen met die in anderen landen om de volgende
redenen:
- Het leven dat we leiden wordt gevormd door het land waarin we leven
- De contacten tussen samenlevingen zijn zeer sterk toegenomen
- Veel sociale problemen waarmee de westerse wereld geconfronteerd wordt, zijn elders veel
ernstiger
- Globaal denken helpt ons om meer inzicht in onszelf te krijgen
H1.3 Het sociologisch perspectief in de praktijk
H1.3.1 Sociologie en overheidsbeleid
Sociologen dragen met hun kennis op veel manieren bij tot het ontwikkelen van het beleid van
overheden, de wetten en de regels die reguleren hoe mensen in een bepaalde gemeenschap leven
en werken.
H1.3.2 Sociologie en persoonlijke groei
,Sociologie heeft vier positieve effecten op persoonlijke groei:
1. Aan de hand van het sociologisch perspectief kunnen we nagaan wat er wel en niet klopt aan
het alledaags denken
2. Het sociologisch perspectief geeft ons een beter inzicht in de mogelijkheden en de
hindernissen die we in het dagelijks leven tegenkomen
3. Het sociologisch perspectief geeft ons de mogelijkheid een actieve rol te spelen in de
samenleving waarvan we deel uitmaken
4. De sociologie helpt ons om in een wereld te leven die zich kenmerkt door diversiteit
H1.3.3 De voordelen van sociologie voor de arbeidsmarkt
Door de opleiding sociologie kan je altijd een goede baan vinden.
H1.4 Het ontstaan van de sociologie
H1.4.1 Sociale veranderingen en sociologie
Drie belangrijke veranderingen die een transformatie van de samenleving teweegbrachten:
- De industrialisering
- De explosieve groei van steden
- Nieuwe opvattingen over democratie en politieke rechten
H1.4.2 Wetenschap en sociologie
Om het denken over de samenleving te kunnen omschrijven introduceerde Auguste Comte in 1883
de term sociologie.
Er gingen drie ontwikkelingsfasen vooraf aan het ontstaan van sociologie:
1. Theologische fase
2. Metafysische fase
3. Wetenschappelijke fase
Positivisten (positivisme) wijzen alle normatieve en oncontroleerbare kennis af. Alleen
wetenschappelijke waarnemingen zijn juist.
H1.5 Sociologie en de moderne samenleving
H1.5.1 Moderniteit
Moderniteit en modernisering kunnen omschreven worden als het sociale veranderingsproces dat in
gang is gezet door industrialisering.
Vier belangrijke kenmerken van modernisering:
- Het verdwijnen van kleine, traditionele gemeenschappen
- De uitbreiding van persoonlijke keuzemogelijkheden
- Grote sociale diversiteit
- Oriëntatie op de toekomst en een groeiend tijdsbewustzijn
, Theorieën modernisering
- Ferdinand Tönnies: de teloorgang van de gemeenschap
Ferdinand beschreef de modernisering als de overgang van Gemeinschaft naar Gesellschaft, die
gekenmerkt wordt door het verdwijnen van traditionele gemeenschappen en de opkomst van het
individualisme.
- Emile Durkheim: de arbeidsverdeling
Emile verklaarde de modernisering in termen van de zich uitbreidende arbeidsverdeling in een
samenleving. Mechanische solidariteit gebaseerd op gemeenschappelijke activiteiten en
opvattingen, wordt langzamerhand vervangen door organische solidariteit die gekenmerkt wordt
door het feit dat mensen door specialisatie van elkaar afhankelijk worden.
- Max Weber: rationalisering
Max beschouwde modernisering in termen van het naar de achtergrond verdwijnen van een
traditioneel wereldbeeld en het op de voorgrond treden van rationaliteit. Weber vreesde de
dehumaniserende effecten van rationele organisaties.
- Karl Marx: kapitalisme
Karl beschouwde de modernisering als de triomf van het kapitalisme over het feodalisme. Het
kapitalisme creëert sociale conflicten die een revolutionaire verandering teweeg zullen brengen die
tot een socialistische samenleving zonder sociale ongelijkheid zal leiden.
H1.5.6 Drie hoofdvragen van de sociologie
1. Hoe is sociale (on)gelijkheid mogelijk?
2. Hoe is sociale (wan)orde mogelijk?
3. Hoe werkt het proces van rationalisering (modernisering) van wereld?
H1.6 Groei en bloei van sociologie
De sociologie heeft aan het begin van de twintigste eeuw een vaste plaats in de academische wereld
bemachtigd, vooral in Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en de VS.
In Nederland begon de sociologie zich pas te ontwikkelen tussen de twee wereldoorlogen in. Na de
Tweede Wereldoorlog zien we een enorme groei, mede door de vraag vanuit de samenleving naar
kennis over het samenleven.
De sociologie bestaat uit verschillende richtingen, maar de richtingenstrijd uit de jaren zeventig en
tachtig van de vorige eeuw is goeddeels gestreden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evahoogendoorn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.44. You're not tied to anything after your purchase.
