Samenvatting Een wereld vol
geloof Wereldgodsdiensten
Hoofdstuk 2 Hindoeïsme
2.1 Wat bedoelen we met hindoeïsme?
In Nederland wonen ongeveer 100.000 hindoes, dat is zo’n 0.6% van de
Nederlandse bevolking. Daarnaast zijn er steeds meer Nederlanders die zich
aangetrokken voelen tot bepaalde elementen van de hindoeïstische traditie zoals
yoga of reïncarnatie. Wereldwijd zijn er zo’n 850 miljoen hindoes, waarvan de
meeste in India wonen. Het woord hindoeïsme verwijst naar de rivier de Indus, in
het huidige Pakistan.
De Indus-cultuur
Als je meer te weten wilt komen over het Hindoeïsme moeten we 4500 jaar terug.
Aan de oevers van de rivier de Indus woonden veel mensen. In een tijd waarin
mensen nog geen waterleidingen enz hadden waren rivieren erg belangrijk. Rond
het jaar 2500 voor de jaartelling bloeide in de buurt van de rivier een rijke cultuur
die we de Indus-cultuur noemen. Het blijkt een vrij hoogstaande beschaving te
zijn geweest. Er werden grote steden gebouwd: Harappa en Mohenjodaro zijn de
belangrijkste. Dieren werden als heilig beschouwd. Bij de ingangen van tempels
werden rituele reinigingen uitgevoerd. En ook goden waren belangrijk.
Geschreven teksten: de veda’s
In vrijwel alle godsdiensten ontstond vroeg of laat de behoefte om dingen op te
schrijven. de oudste Hindoeïstische geschriften, de veda’s stammen uit een
periode waarin de bloeitijd van de Indus-cultuur al weer voorbij was. het gaat om
1200 tot 500 voor onze jaartelling. Er werden in deze tijd ook rituelen ontwikkeld.
Het woord veda’s betekend wijsheid. Ze geloven dat de schrijvers half goddelijke
mensen waren. De veda’s zijn geschreven in het Vedisch, uit deze taal is later het
Sanskriet ontstaan. In het huidige Hindoeïsme wordt vaak teruggeroepen op
teksten en gewoonten die al in de vedische tijd zijn ontstaan. Goden uit die tijd
spelen tegenwoordig een minder grote rol en Shiva en Vishnu spelen nu juist een
grotere rol.
Andere heilige geschriften
Na de tijd van de veda’s volgde een periode waarin het hindoeïsme in bepaalde
opzichten veranderde. De tijd na de vedische tijd noemen we de tijd van het
oudere hindoeïsme. Deze periode duurde van 500 voor het begin van de
jaartelling tot 800 erna. Vanaf 500 voor de jaartelling kun je pas echt spreken van
het hindoeïsme. Een belangrijke tekst uit die tijd is het Mahabharata, geschreven
tussen 200 voor en 200 na de jaartelling. Het onderdeel de Bhagavadgita was
heel populair. In dit boek staat een gesprek tussen Arjuna en zijn wagenmenner
Krishna. Hij blijkt uiteindelijk een gedaante van de god Vishnu te zijn. Dit boek
wordt beschouwd als het belangrijkste heilige boek.
, Wanneer is het hindoeïsme ontstaan?
Zoals hiervoor beschreven is het lastig te zeggen wanneer het echt is ontstaan.
In de tijd van de Indus-cultuur (4500 jaar geleden), in de tijd van de veda’s of 500
voor het begin van de jaartelling.
Hindoeïsme: een verzamelnaam
In elke godsdienst is het zo dat de gelovigen het over bepaalde dingen wel, en
over andere dingen niet met elkaar eens zijn. Hier geldt dat nog veel sterker. Dat
heeft te maken met het ontstaan van deze godsdienst. Het hindoeïsme kent geen
instantie die vaststelt wat de ware leer is en die inde gaten houdt of iedereen
zich daar wel aan houdt. Hindoes denken en geloven heel verschillend.
Hindoes in onze tijd
Ook na de tijd van het oudere hindoeïsme bleef de godsdienst steeds in
beweging. Een bekend voorbeeld van een verandering is het leven en werk van
Mahatman Gandhi. Hij leefde van 1869 tot 1948. In zijn tijd speelde het
kastenstelsel een belangrijke rol in de samenleving. Vanaf je geboorte ligt het
vast of je in een hoge of lage kaste thuishoort. Hij vond het niet goed als mensen
niet als elkaars gelijken werden gezien. Volgens hem is in de ogen van god
iedereen gelijk. Onder meer door de invloed van Ghandi is het kastenstelsel
afgeschaft in India. De 100.000 hindoes die nu in Nederland wonen , zijn globaal
gezien in drie groepen te verdelen.
Mensen rechtstreeks uit India en Pakistan die hun godsdienstige tradities
hebben meegenomen (Tamils, uit Sri Lanka). Dit is maar een klein deel.
Het grootste deel van de hindoes in Nederland is afkomstig uit Suriname.
In 1863 werd in Suriname de slavernij afgeschaft.
Autochtone Nederlanders. De leiders van de groepen zijn vaak afkomstig
uit India. (Hare Krishna-beweging).
De hindoes in Nederland horen voor het grootste deel tot twee stromingen
binnen het hindoeïsme: de Arya Samay en de Sanatan Dharm.
2.2 Wat geloven hindoes
Leer en praktijk
Binnen het hindoeïsme zijn er grote verschillen in wat mensen precies geloven.
Dat er zulke grote verschillen zijn in wat hindoes denken en geloven heeft
waarschijnlijk te maken met het feit dat het hindoeïsme in de eerste plaats
gericht is op de praktijk, en niet op de leer. Het hindoeïsme leert mensen hoe ze
in het leven kunnen staan, en pas op de tweede plaats komen allerlei theorieën
over de hogere werkelijkheid.
Hogere werkelijkheid
In het hindoeïsme is het algemeen geaccepteerd dat er een hogere werkelijkheid
bestaat. Er is meer dan alleen de wereld die we om ons heen zien. Een ander
woord voor een hogere werkelijkheid is transcedente werkelijkheid. Gezegd zijn
er hindoes die geloven dat de transcedente werkelijkheid persoonlijk is. Daarbij
wordt uitgegaan dat er een oppergod is die alles bestuurt. Andere hindoes
geloven in een onpersoonlijke transcedente werkelijkheid. Zij zien het hogere als
een soort energie, een goddelijk principe. Ze geloven ook in het bestaan van
meerdere goden. We noemen het hindoeïsme een polytheïstisch godsdienst: er is
meer dan één god. Er zijn wereldwijde goden en goden die alleen voor bepaalde
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Maureenvansoest. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.