Alle vogels zijn met hun nesten begonnen behalve jij en ik: waarop wachten we nog?
Oudnederlands (- 1150)
Probatio pennae = pennenprobeersel
West-Vlaamse monnik/kopiist in abdij in Kent: schreef zomaar op wat hem te
binnen schoot ( heimwee/liefdesverdriet)
Aangemerkt als de oudst bekende Nederlandse zin in het Oudnederlands (1100)
Ontdekt in 20ste eeuw door een Engelse germanist op Oudengels
prekenhandschrift uit abdij van Rochester
Controverse: slechts hypothese/ veronderstelling
o verschillende interpretaties of wel écht NL is/ man/vrouw
Middelnederlands (1150-1500)
Ambtelijke teksten Literaire teksten
schrijfdoel Informeren, non – fictie Diverteren, fictie
doelpubliek Gewone volk, burgers stad Adel, clerus
interessant Specifieke bronnen
Volgens taal die volk spreekt
dialectkenmerken
=>Nauwkeurige, lokale
benadering
KLANKEN
Onbeklemtoonde eindmedeklinker verdoft tot sjwa en valt weg : riddere, vrouwe, bedde
SPELLING
Fonetische spelling/ weinig systematisch: hant, hij wort
Latijnse invloed: c, q, x : siecte, quat, dagelix
Verlenging klinkers met e/i/y: jaer of jair , suer of suyr
, Verschuiving van de politiek-economisch-culturele –
maatschappelijke overwichten/zwaartepunten in de Nederlanden
13de – 14de eeuw Eind 14de – 16de eeuw 16de eeuw humanisme
(Nieuwnederlands)
Vlaanderen Brabant
Sterke steden met sterke Bourgondische vorsten Simon Stevin: natuurkundige
leenmannen van de Franse vestigen zich in Brabant
grondlegger
koning (Brussel, Mechelen)
wetenschappelijk/technisch
Sterke economie : Economie : NL
Belangrijke zeehavens verzanding van het Zwin NL= oertaal (Adam/Eva)
(Brugge, Gent) verlies belang
korte woorden – makkelijke
Vlaamse havens:
Lakennijverheid samenstellingen
Antwerpen nam de
Economische rijkdom functie van zeehaven Purisme= taalzuivering
culturele bloei (Vlaamse over
eigen NL namen voor
Primitieven)
Honderdjarige Oorlog wetenschappelijke
tussen FR/ENG wol uit begrippen
ENG geblokkeerd crash
lakennijverheid Parallel evenwijdig
culturele leven vooral Mathematicawiskunde
afspelen in Brabant (vb.
schilderkunst : Rubens
Antwerpen)
1585: Val van Antwerpen Selectie = opnemen/ afwijzen van Hervorming: protestanten geacht
Schrikbewind : onvrij regionale eigenaardigheden Bijbel te lezen
geestesklimaat in de Zuidelijke Eerste officiële Bijbelvertaling in het
keuze voor het Hollands (met
Nederlanden Nederlands, rechtstreeks uit GR/HB
Brabantse invloeden)
(intellectuelen/kooplieden/ Grote invloed (veel gezinnen)
kunstenaars uit het Zuiden Codificatie =normen vastleggen dmv samenwerking tussen mensen
trekken (voorgoed) naar uit verschillende dialectgroepen een
Holland : braindrain (kennis woordenboeken en grammatica’s gemeenschappelijke basis voor een
opdoen) opstellen: (Spieghel, Kiliaan) eenheidstaal te leggen.
Noorden sluit Scheldetoegang Twe-spraack vande Nederduitse
naar Antwerpen af veel rijke letterkunst
kooplieden naar Holland
Functie-uitbreiding= moedertaal voor
(moneydrain)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dhoogeelise. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.22. You're not tied to anything after your purchase.