Dramatiek – middeleeuws
toneel (ca. 14e E)
Algemene info
Middeleeuwse steden
Podium – verplaatsen – kleinschalig – low budget
Rijke toneeltraditie G & R aan banden gelegd
Heropleving vanuit christelijke eredienst: kort liturgisch toneel (Latijn)
Geloof promoten, meer mensen bereiken – opvoeren teksten Bijbel
Schouwspel, spektakelwaarde > kerkgebouw
Volkstaal verdringt Latijn
Rol Rederijkerskamers
Religieus toneel (Mirakelspelen – moraliteit – mysteriespelen) vs. wereldlijk toneel
1 De moraliteit: Elckerlyc (16e E)
In welke zin is het stuk een spiegel/ reflectie?
Een reflectie op hoe zondig de mens is en hoe hij zich hecht aan vergankelijke dingen. Op een dag
moet elk mens echter sterven en rekenschap afleggen aan God. De mens ziet zichzelf en zijn leven in
de spiegel: Uitnodiging tot bezinning: ben ik goed bezig? Kan ik eeuwige gelukzaligheid in de hemel
(“ Salicheyt”) bereiken?
Pelgrimage
Bedevaartstocht maken= verantwoording afleggen over zijn manier van leven= moet sterven
Dood omkopen/ emotioneel bespelen (paaien) iedereen vatbaar dood, je kunt niet
ontkomen aan de dood/ geen uitstel van Dood krijgen (dodendansmotief)
Elckerlyc: verrast dat God Dood stuurt: besef eindeloos erop los leven, maar wil niet in hel
belanden
Motorisch moment
Moment waarop handeling goed op gang komt (verandering in verhaal signaliseren)
Wanneer Dood zich bekendmaakt: “ick ben die Doot”
Alle metgezellen behalve Deugd laten Elckerlyc in de steek
, Haken af D = te zwak => dankzij B mee
K brengt E bij B Stellen testament op
D aangesterkt Ontvangen sacramenten van
D mee tot in de dood + E priester
aankondigen bij God
Engel brengt ziel van E naar hemel
Vrienden/familie/materiële zaken/wijsheid/schoonheid: geen nut wanneer geconfronteerd met
dood. Doe wat moet: toon oprecht berouw (biecht) en je zal in de hemel geraken/ God zal je belonen
MORAAL als je in de hemel wilt terechtkomen, moet je deugdelijk leven. De dood kan elke
minuut toeslaan
3. Personages=allegorische figuren (beeldspraak)
=> abstracte (religieuze) ideeën uitbeelden door middel van concrete zaken/personen
a. Verpersoonlijking/ personificatie Dood (ref. Van der Mollenfeeste/ danse macabre:
geraamtendans): in het leven, op aarde
b. Elckerlyc: alle mensen op aarde verwijst naar iedereen: moet verantwoording afleggen aan God
voor zijn gedrag
4. Religieuze thematiek
=> Iedereen moet sterven en rekenschap afleggen voor God
5. Thema= universeel
Elckerlycmotief= wereldliteratuur (Meet Joe Black) (*) = dood is nakend voor iedereen:
jong/oud/arm/rijk/ alle tijden
Intertekstualiteit (*)
- Oud personages die op leven terugblikken en einde voelen naderen, de balans opmaken
- God is verzinsel (atheïst) dood onontkoombaar
Niet goed geleefd, nu bijna gedaan: besef nakend einde
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dhoogeelise. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.