o Woord
o Lichaam
o Context (omgeving, tijd, persoon)
Communicatie volgens Watzlawick
Watzlawick: menselijk communicatie in 5 axioma’s
denkkader over individu in omgeving (gedrag = communicatie)
1. Eerste axioma: communiceren doe je altijd
o Gewild of ongewild boodschappen sturen
wederzijdse beïnvloeding (je hebt altijd invloed op de gebeurtenis)
o Mogelijke reacties:
1. Erkennen: boodschap opgemerkt + erop ingaan
2. Verwerpen: boodschap opgemerkt + tegenin gaan
3. Negeren: boodschap opgemerkt?
communicatie bemoeilijken + negatieve sfeer
o Communiceren met buitenkant over binnenkant
o Extreem of vervelend gedrag: komt voort uit onhandige pogingen positieve invloed
o Onderscheid observeren en interpreteren van belang (misverstanden vermijden)
interpreteren mag, maar juistheid nagaan
2. tweede axioma: elke boodschap heeft een inhoud- en betrekkingsaspect
o Inhoud: letterlijke inhoud van woorden
o Betrekking: hoe de inhoud moet worden opgevat (uiteenlopende interpretaties vaak
miscommunicatie )
inhoudelijke boodschap + relaties tussen mensen
o Betrekkingsaspect: communicatie over communicatie
metacommunicatie (meestal non-verbaal)
betrekking en inhoud tegenspreken geneigd betrekking te geloven
o Kritiek: escalatie voorkomen (kritiek enkel om meningsverschil, mening van ander
achterhalen en begrijpen, achterhalen hoe ander tot mening komt)
, o Soorten conflicten:
1. Inhoudelijk: inhoud centraal (elkaars zelfbeelden respecteren)
2. Relationeel: manier waarop mensen zichzelf of anderen zien
3. Pseudo-inhoudelijk: praten over inhoudelijk, maar oneens over onderlinge relaties
o Interpunctie: manier waarop je gewicht/betekenis toekent aan gebeurtenis
gedragingen uitlokken door andere gedragingen,….
o Beïnvloed door:
1. Levensgeschiedenis: in wat voor gezin je opgroeit (hoog inkomen, laag inkomen),…
2. Positie: kind hoge koorts koortswerend middel (kinderarts of buurvrouw)
3. Fysieke en mentale conditie: moe, ziek, veel piekeren,…
4. Context: geeuwen voor televisie vs. Geeuwen tijdens sollicitatie
meningsverschil: elkaar proberen te begrijpen
4. vierde axioma: communicatie verloopt analoog en digitaal
Analoog (+/-70%) :
o Beeldend
o Onderdelen verwijzen naar datgene wat met die taal word uitgedrukt
o Meestal non-verbaal
o Precieze betekenis ligt niet vast
o – verbonden aan situatie
o + geschikt voor gevoelens en relaties
o 3 soorten analoge taal:
1. Gedrag: lichaamshouding, mimiek, spreekritme, stemvolume,…
2. Vaste elementen: lengte, gewicht, geslacht, lichaamsgeur
3. Taalhandelingen: vragen, troosten, bevelen (doe je tijdens spreken)
o Schriftelijk: lay-out, handschrift, spelfouten, rijm
Digitaal:
o Symbolen die geen noodzakelijke gelijkenis hebben met wat aangeduid wordt
o Meestal verbaal
o betekenis ligt vast (vb. kat, verkeerlicht, gebarentaal)
o + logische grammatica + abstracter
o + met woorden verwijzen naar dingen die niet waarneembaar zijn
, o – moet je leren
o – vaak ontoereikend voor uitdrukken gevoelens en relaties (zeggen dat je graag hebt vs.
Samen dingen doen, voor hen op komen)
iets zeggen + tegengestelde boodschap met analoog analoge boodschap komt over
digitaal gebruiken om analoog na te gaan
5. vijfde axioma: communicatie verloopt symmetrisch of complementair
o Symmetrisch: elkaars spiegelbeeld, gelijkwaardig aandeel, beide proberen communicatie te
bepalen
relatie gebaseerd op overeenkomst
o Complementair: iemand neemt initiatief en iemand volgt , vullen elkaar aan, verschillend
aandeel
relatie gebaseerd op verschil
o Gezonde relatie: afwisseling symmetrie en complementariteit
o Moeilijkheden of conflicten door uitersten:
1. Starre complementariteit: rollen krijgen vast patroon, 1 altijd initiatief en ander altijd
volgend relatiepatroon dominanter dan behoefte
2. Symmetrische escalatie: telkens relatievoorstellen van elkaar weigeren
(gelijkwaardig, maar volgen elkaar niet)
Verbale en non-verbale communicatie
Non-verbale communicatie:
o Mensen eerlijker in non-verbaal gedrag
niet altijd makkelijk te interpreteren
o Gevoelig worden voor signalen + inzicht in eigen non-verbaal gedrag
o Lichaamstaal = onderdeel van non-verbale communicatie
o Gevoelens + relaties meestal non-verbaal
o Situatiegebonden + minder abstract + geen als …dan
moeilijke interpretatie + oorzaak van miscommunicatie
1. Functies van non-verbale communicatie
o Aanwijzing geven over attitudes en identiteit: omgangsvorm, eigenschappen en emoties van
ander
o Ondersteunen of afzwakken van de verbale communicatie:
1. Ondersteunen: knikken, stemgebruik, oogcontact, gebaren
2. Afzwakken: verbaal tegengesteld aan wat hij uitstraalt
o Vervangen van verbale communicatie: vb. in discotheek drank bestellen: hand opsteken en
iets aanwijzen
o Reguleren van de onderliggende verhoudingen: sociale orde regelen (duidelijk maken wat
kan en wat niet, wie er bij hoort en wie niet)
o Regelen van het gesprek: knikken, gebaren , oogcontact (op gang brengen, beëindigen),
stilte, aankijken andere moet woord nemen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller g2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.