Wat is schoolbeleid?
Beleid is er altijd geweest, maar daarin eigen keuzes en accenten leggen als school is erg
toegenomen. Wordt meer en meer verwacht van scholen. Beleid is steeds een gekleurd
verhaal, want het is steeds gebaseerd op keuzes.
Deregulering: vanuit centrale overheid regels verminderen/vereenvoudigen, zodat er
meer ruimte is om als school zelf beleid te voeren.
In praktijk is het meer genuanceerd.
Concept ‘beleidsvoerend vermogen van scholen’: in welke mate zijn scholen in staat
om zelf kwaliteitsvol beleid te ontwikkelen?
Overheid verwacht dit vermogen van de scholen.
Blijvend spanningsveld:
Centraal <-> Decentraal
Overheid <-> netten/koepels van onderwijsverstrekkers
→ De ruimte die scholen krijgen van de overheid, wordt snel opgeslorpt door de
netten en koepels.
• Culturele en organisatorische aspecten
• Dragers van beleidsvoerend vermogen
5024OIWSOB School- en Onderwijsbeleid 1
,2 Samenvatting ‘Doeltreffend schoolbeleid’
Beleid is het gezamenlijk realiseren van geselecteerde doelen door het (in de tijd)
doordacht inzetten van middelen en dit op basis van een gedeelde visie.
→ soms in termen van doelen, soms in termen van middelen
Continua van Glasbergen:
In de tijd gerelateerd
Er moet een bepaalde chronologie/logica zijn in een reeks
handelingen in de tijd. Beleidshandelingen zijn aan elkaar
gekoppeld, volgen elkaar op.
Doelgericht
Handelingen worden gestuurd door een duidelijke
geformuleerd te bereiken doel.
Geen Gestructureerd en geformaliseerd
Beleid
beleid De handelingen moet in zekere mate georganiseerd
worden volgens gedragsvoorschriften, bevoegdheden en
procedures. Beleid kan zowel impliciet (bepaalde
ongeschreven trend) en expliciet (uitdrukkelijke beslissing
om één richting uit te gaan) zijn.
Betrokkenheid van verschillende actoren
Activiteiten en handelingen waar meer dan één persoon
betrokken is. Beleid voer je niet alleen.
NIET WEL
Definitie van schoolbeleid:
Schoolbeleid is het geheel van aan elkaar in de tijd gerelateerde en gestructureerde
handelingen van verschillende leden van een schoolteam die beogen een vooropgesteld
doel te realiseren.
Een domein binnen jouw school waar van ‘echt beleid’ (geen) sprake is. Waarom is er
sprake van ‘beleid’ of ‘geen beleid’ of iets dat zich situeert in de grijze zone?
Bv. Omtrent evalueren van leerlingen of bewaken van het onderwijskundige functioneren
van individuele leerkrachten.
Definitie beleidsvoerend vermogen:
De mate waarin een school de haar ‘beschikbare beleidsruimte’ ‘succesvol
aanwendt’ om te komen tot een voortdurend ‘proces van behouden of veranderen’
van haar functioneren met als doel het ‘verbeteren van haar onderwijskwaliteit’ en
het ‘bereiken van de haar opgelegde en eigen doelen’.
Beschikbare Beleidsruimte is sterk gegroeid en autonomer geworden voor
beleidsruimte scholen zelf → decentralisering/deregulering → interne
kwaliteitszorg
5024OIWSOB School- en Onderwijsbeleid 2
, Keerzijde: centrale overheid gaat zich sterker richten op de
resultaten van het onderwijs. Heel duidelijke aflijning, regelgeving
verschuift eigenlijk van proces naar resultaat; proces wordt dmv
resultaten sterk gecontroleerd = niet bevrijdend, veel
verantwoording
Onderwijskwaliteit = beleidsruimte groot en beleidsvoerend
vermogen groot → anders spanningen/frustraties →
pedagogische begeleidingsdiensten zijn er om te ondersteunen
Succesvol Effectieve-scholenonderzoek = een zoektocht naar wat werkt,
aanwenden schoolontwikkelingsonderzoek = een zoektocht naar positieve
verandering
Meetbare indicatoren van beleidsvoerend vermogen
(empirisch bewezen):
✓ Doeltreffende communicatie
✓ Ondersteunende relaties en samenwerking
✓ Gedeeld leiderschap
✓ Gezamenlijke doelgerichtheid
✓ Responsief vermogen op interne en externe verwachtingen
✓ Open staan voor vernieuwing
✓ Integreren van verschillende beleidsinitiatieven
✓ Systematisch reflecteren
→ zowel doel als middel
→ in dagelijkse leven sommige moeilijk te onderscheiden
Proces van Systematiek in beleidsvoerend vermogen om kwaliteitszorg te
behouden of onderhouden.
veranderen
= systematisch doorlopen van PDCA-cyclus:
PLANNEN
DOEN
AAN- CONTROL-
PASSEN EREN
Plannen: de voornemens uit de beleidsvoorbereidingsfase
formuleren in termen van concrete doelen en verwachtingen.
Doen: Beleidsuitvoering, betrokkenen gaan aan de slag.
Controleren: Beleidsevaluatie; in welke mate worden de beoogde
doelen bereikt.
Aanpassen: Greep houden op wat goed gaat (behouden) en
bijstellen wat verbeterd kan worden (veranderen).
5024OIWSOB School- en Onderwijsbeleid 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KDM. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.63. You're not tied to anything after your purchase.