Hoofdstuk 5: Rechtshandeling algemeen.
Nederlands recht
- Publiek recht (burger – overheid)
o Strafrecht
o Staatrechts
o Bestuursrecht
- Privaatrecht (burger/bedrijf – bedrijf/burger)
o Personen- en familierecht
o Vermogensrecht
o Ondernemingsrecht
Inhoud vermogensrecht
1. Verbintenissenrecht: het recht dat ziet op alle civiele verbintenissen
2. Goederenrecht: het stelsel van rechtsregels met betrekking tot iemand vermogen
- Het vermogensrecht is vastgelegd in de Boeken 3, 5, 6 en 7 van het BW
Burgerlijk wetboek
- Kent een gelaagde structuur: van algemeen bepalingen -> naar bijzondere regels
1. Personen- en familierecht
2. Rechtspersonen
3. Vermogensrecht algemeen
4. Erfrecht
5. Zakelijke rechten
6. Verbintenissenrecht algemeen
7. Bijzondere overeenkomsten 7A: Bijzondere overeenkomsten (vervolg)
8. Verkeersmiddelen en vervoer
9. Intellectueel eigendom
Verbintenis
- Een rechtsbetrekking tussen twee partijen krachtens welke de ene partij (schuldenaar,
debiteur) tot een prestatie verplicht is waar de wederpartij (schuldeiser, crediteur) recht op
heeft.
- Verbintenissen kunnen slechts ontstaan, indien dit uit de wet voortvloeit (artikel 6:1 BW)
- Een van de wettelijke bronnen van verbintenissen is de overeenkomst (6:213 BW)
Rechtens relevante handelingen
Kunnen in twee groepen worden verdeeld:
1. Feitelijke handelingen: menselijke handeling met niet-beoogd rechtsgevolg ->
rechtmatig/onrechtmatige daad
2. Rechtshandelingen: handeling verricht met de bedoeling bepaalde rechtsgevolgen in het
leven te roepen
Rechtshandeling: handeling van een rechtssubject die het rechtsgevolg heeft dat de bedoeling was
van het handelende rechtssubject en dat ook is erkend door het recht.
,Er ontstaan alleen rechtsgevolgen uit de door partijen gesloten rechtshandeling als die
rechtsgevolgen door het recht zijn erkend.
Totstandkoming rechtshandeling
Vereisten totstandkoming van een rechtshandeling:
1. Een handelingsbekwaam rechtssubject (3:32 lid 1 BW)
2. Een op een rechtsgevolg gericht wil (3:33 BW)
3. Een verklaring waarin de op een rechtsgevolg gerichte wil is geopenbaard (3:33 BW)
a. vertrouwensbeginsel
Eenzijdige en meerzijdige rechtshandelingen
Rechtshandelingen kunnen worden onderscheiden in:
- Eenzijdige rechtshandeling: één partij voldoende om rechtsgevolg(en) in het leven te roepen
-> bijv. testament
o Eenzijdige gerichte rechtshandeling: specifiek gericht op een bepaald persoon
o Eenzijdige ongerichte rechtshandeling: niet specifiek gericht op een bepaald
persoon
- Meerzijdige rechtshandeling: corresponderende wilsuitingen van meerdere personen vereis
voor het tot stand brengen van het rechtsgevolg -> bijv. de overeenkomst
o Verbintenis scheppende overeenkomst: is gericht op het scheppen van
verbintenissen.
De wederkerige overeenkomst: er ontstaan twee verbintenissen, de
contractpartijen worden over en weer schuldeiser en schuldenaar van de tot
stand gekomen verbintenis. (beschikking stellen loods, betalen huur m2)
(koop/arbeids/reis/verzekeringsovereenkomst)
De eenzijdige overeenkomst: er ontstaat één verbintenis, er is maar 1
schuldeiser en 1 schuldenaar (schenking)
Onderzoeksplicht: soms moet je onderzoeken of de ander werkelijk wil wat hij verklaart, anders is er
geen vertrouwensbeginsel.
Een rechtshandeling komt pas tot stand als de verklaring de persoon tot wie zij gericht is, heeft
bereikt. Dit kan ook schriftelijk -> ontvangsttheorie. Als het de persoon niet heeft bereikt kan het
toch tot een rechtshandeling komen:
- Als de aanbieder zelf of degene voor wie hij aansprakelijk is, zoals een werknemer, de
oorzaak is van het feit dat de verklaring hem niet of niet tijdig heeft bereikt.
- Wanneer er sprake is van andere omstandigheden die zijn persoon betreffen en die
rechtvaardigen dat hij het nadeel draagt. Persoonlijke omstandigheden behoren altijd tot
iemands risico.
Intrekking van een bepaalde verklaring moet om haar werking te hebben die persoon eerder dan of
gelijktijdig met de eerste verklaring bereiken. (art. 3:37 lid 5 BW)
Nietigheid en vernietigbaarheid
- Een overeenkomst die nietig is heeft praktisch gezien weliswaar bestaan, maar juridisch
gezien heeft deze nooit bestaan
- Vernietigbare overeenkomsten daarentegen, zijn wél geldig, tenzij de partij die een grond
heeft om te vernietigen besluit om te vernietigen
, Nietige rechtshandelingen
- Hetgene wat de handelende rechtssubjecten willen gaat niet door.
1. Strijdig met wet/goede zeden (3:40 BW)
2. Handelingsonbevoegd (3:43 BW)
3. Handelingsonbekwaamheid (3:32 lid 2 BW)
4. Geestelijke stoornis (3:34 lid 2 BW)
Vernietigbare rechtshandelingen
- Geldig tot ze wordt vernietigd
- Handelingsonbekwaamheid (3:32 lid 1 BW)
o Minderjarig o.g.v. 1:233 BW of onder curatele gestelde o.g.v. 1:378 jo 1:381 BW
- Geestelijke stoornis (3:34 lid 2 BW)
- Wilsgebrek (3:44 juncto 6:228 BW)
o Bedreiging, bedrog, misbruik van omstandigheden, dwaling
- Actio Paulina (3:45,46 BW)
o Als ze door een schuldenaar ten behoeve van een schuldeiser is verricht, maar tot
gevolg heeft dat dienst andere schuldeisers daardoor worden benadeeld.
Vormfout
Revindicatie: de bevoegdheid van de eigenaar zijn eigendom op te eisen van iedereen die het zonder
recht houdt.
Omdat nietigheid van rechtswege werkt, zal de rechter als er bijvoorbeeld sprake zou zijn van
vormfouten, constateren dat de rechtshandeling nietig is. Het niet noodzakelijk uitdrukkelijk een
beroep op de nietigheid te doen aangezien de rechter dit ambtshalve moet vaststellen.
Omdat vernietigbaarheid meestal geldt in de situatie dat iemand tegen een ander beschermd moet
worden, is degene die de rechtshandeling kans laten vernietigen dan ook degene die door een
bepaalde regel wordt beschermd.
Rechtsvorderingen tot vernietiging van een rechtshandeling verjaren na 3 jaar. Een partij kan daarna
niet meer actief de vernietiging van een bepaalde rechtshandeling vorderen, omdat er bijvoorbeeld
sprake kan zijn geweest van wilsgebrek. Hij kan wel een beroep op vernietiging blijven doen ter
verdediging (verweer) in een procedure waarin hij de gedaagde is. Dit is exceptief verweer.
Hoofdstuk 7: Overeenkomst
Wilsgebreken
- De wil stemt overeen met de verklaring maar is ondeugdelijk gevormd
o Bedreiging (3:44 lid2 BW)
o Bedrog (3:44 lid 3 BW)
o Misbruik van Omstandigheden (3:44 lid 4 BW)
o Dwaling (6:228 BW)
- Gevolg van een geslaagd beroep: nietig baarheid
Geen gerechtvaardigd vertrouwen ex 3:35 BW!!
Bedreiging (3:44 lid 2 BW)
Vereisten voor vernietigbaarheid
1. Bedreiging
2. Objectief
3. Onrechtmatig
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ariannevossenstein. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.
