Samenvatting Dynamiek van het menselijk bindweefsel; functie, beschadiging en herstel: Hoofdstuk 2
1 view 0 purchase
Course
Minor: Zorg - Paramedisch
Institution
Hogeschool Van Amsterdam (HvA)
Book
Dynamiek van het menselijk bindweefsel
Beknopte en overzichtelijke samenvatting van hoofdstuk 2 van het boek: Dynamiek van het menselijk bindweefsel functie, beschadiging en herstel.
Rood en blauw gemarkeerde woorden staan voor begrippen. De afbeeldingen zijn een aanvulling en/of extra uitleg op de tekst.
Hoofdstuk 2: Bouw en functie van bindweefsel (paragraaf 2.5 t/m 2.8)
2.5 Water
Water is een belangrijke extracellulaire component van bindweefsel. Alle
bindweefselstructuren bevatten water, ook de huid. Een dalend watergehalte in het lichaam
zie je vaak snel terug in de huid, die zijn gespannen uiterlijk verliest. Hormonen kunnen het
watergehalte van bindweefsel beïnvloeden.
Het watergehalte van een weefsel wordt bepaald door de concentratie matrixmoleculen
(matrix is de extracellulaire tussenstof) én door de werking van het bloed- en
lymfevaatstelsel. De wanden van de bloedvaten zijn gemaakt van endotheelcellen. Tussen
deze endotheelcellen bevinden zich kleine openingen. Door diffusie kan vocht door deze
openingen de ruimte tussen de endotheelcellen (het interstitium) binnentreden.
- Interstitium: ruimte tussen de weefselcellen.
Het interstitium van het bloedvaatstelsel heeft dus een vocht invoerende functie. Het
interstitium van het lymfevaatstelsel heeft een vocht uitvoerende functie. Het
lymfevaatstelsel neemt vocht op uit het interstitium van de lymfevaten en geeft dit terug
aan de bloedcirculatie.
Het bloed bevat plasma-eiwitten, die een osmotische werking hebben. De plasma-eiwitten
voorkomen dat al het water door de bloeddruk en de matrixwerking uit de bloedbaan het
weefsel terechtkomt. De plasma-eiwitten zijn te groot om door de openingen van de wand
van de bloedbaan te verlaten. Hierdoor hebben ze een osmotische werking op de colloïd-
osmotische druk.
- Colloïd-osmotische druk: een osmotische werking die resulteert in een kracht op de
watermoleculen in de richting van de bloedvaten. Deze colloïd-osmotische druk is
tegengesteld aan de bloeddruk.
In een gezond weefsel is er een evenwichtssituatie tussen de filtratie door de bloeddruk
enerzijds en de heropname door de colloïd-osmotische druk in de bloedbaan en de werking
van het lymfevaatstelsel anderzijds.
Dit stukje + plaatje in het boek nog even goed nalezen en proberen te begrijpen!
2
, Wanneer de balans tussen de bloeddruk (1), de colloïd-osmotische druk (2) en de
afvoerende werking door het bloedvaatstelsel (3) en het lymfevaatstelsel (4) wordt
verstoord, kan overvulling van het weefsel ontstaan. Overvulling van weefsel met water
veroorzaakt zwelling: oedeem. Oedeem kan door een storing in elk van de vier genoemde
factoren of een combinatie ervan optreden.
Lees de twee voorbeelden in het boek nog even na voor mogelijke casussen in het
tentamen.
Verschillende manieren om oedeem te voorkomen/ bestrijden:
- Hooghouden lichaamsdeel na trauma (pols, enkel, enzovoorts).
- Drukverband of zwachteling.
- Elastische kousen om de benen en het toepassen van elastische zwachtels of een
buisverband om de armen kunnen een tegendruk geven op het water in de weefsels.
Externe druk werkt tegen de filtratiedruk in.
- Lymfedrainage: massagetechnieken om weefselvocht af te voeren.
- Jobst-apparaat; apparatuur waarbij een opblaasbare manchet om de arm of been
wordt aangebracht. Hiermee wordt ook een massage-effect bewerkstelligt. Echter
mist dit wel de subtiliteit van oppervlakkige en diepere manuele lymfedrainage-
technieken.
Als oedeem te lang onbehandeld blijft, dan worden de grote met vocht gevulde ruimten
door een fibroblasteninvasie bezet.
- ‘Pitting’ oedeem: in de eerste weken is het vocht nog goed weg te drukken door een
paar seconden met de duim op het weefsel te drukken. Wordt de druk weggenomen,
dan is er een putje in de huid zichtbaar dat binnen een minuut weer verdwijnt,
doordat het weggedrukte vocht terugvloeit. Dit heet ‘pitting’ oedeem.
- ‘Non-pitting’ oedeem: na verloop van weken tot maanden is dit gezwollen weefsel
opgevuld met bindweefsel, dankzij de fibroblasten. Bij drukken met de vinger
ontstaat dan geen kuiltje in het onderhuidse weefsel meer, er is dan ‘non-pitting’
oedeem ontstaan.
Het risico van ‘non-pitting’ oedeem is al aanwezig na 4 weken en daarom moet de
behandeling van oedeem vroeg beginnen.
Na een trauma is het zinvol om te koelen. De werking van het koelen is dat de vaatwanden
lokaal op de koude prikkel reageren met vasoconstrictie. Het uittreden van plasma-eiwitten
wordt hierdoor beperkt. Dit voorkomt zwelling, en tevens wordt de pijn onderdrukt. Na de
korte koeling treedt toch weer vasodilatatie op. Met inzwachtelen kan voor lange tijd
tegendruk de zwelling beperken.
2.6 Belasting en belastbaarheid
De wet van Wolff: bindweefsel kan zich aanpassen aan de aangeboden belasting. De
aanpassing vindt plaats door veranderingen in de balans tussen opbouw en afbraak van
bindweefselcomponenten door de fibroblasten. In volwassen weefsel wordt de dagelijkse
afbraak van moleculen gecompenseerd door een gelijk opgaande nieuwvorming. Tijdens de
groei ligt het accent op de opbouw, het lichaam wordt zwaarder en de bindweefsel-
structuren moete grotere krachten opvangen. Ook bij een intensivering van een
trainingsprogramma krijgt het lichaam grotere belastingen te verwerken.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gabriellesilven. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
