Class notes
Collegeaantekeningen - Leer der Openbare Financiën
- Course
- Institution
Dit document bevat al mijn collegeaantekeningen voor het vak Leer der Openbare Financiën.
[Show more]
1 review
By: rikrooijakkers28 • 1 year ago
Seller
Follow
LawStudentTilburgUniversity
Reviews received
Content preview
Hoorcollege 1 – Leer der Openbare Financiën2-2-2022
Voorbereiden:
• DK 3, 4
Aantekeningen:
Omvang en financiering van de overheid
Inhoud colleges
-> overheidsschuld is het hoogste in termen van bbp, daarna overheidsuitgaven en -inkomsten
en pas als laagste overheidstekort
De invloed van de pandemie: uitgaven en inkomsten
De tijd van overschotten lijkt definitief voorbij..
..en de overheidsschuld nadert de 60% grens
Hopelijk komt er niet nog een crisis..
,De overheidsschuld in enkele Europese landen
Stand uitgaven
Stand inkomsten
Omvang collectieve sector
Collectieve sector:
• Centrale overheid
• Decentrale overheden
- Gemeenten
- Provincies
- Waterschappen
• Organisaties die sociale verzekeringen uitvoeren
• Gesubsidieerde onderwijs- en zorginstellingen
Omvang collectieve sector
• Omvang van de collectieve sector vaak afgemeten aan de collectieveuitgavenquote:
- Collectieve uitgaven als percentage van het bruto binnenlands product (bbp)
• In Nederland is de collectieve-uitgavenquote in 2021 44%
• Het cijfer
, - Verandert in de tijd
- Verschilt tussen landen
Collectieve-uitgavenquotes in verschillende Europese landen in 20 jaar tijd
• Meer variatie tussen landen dan in de tijd
• VS: 35 tot 40%
• VK: 40 tot 45%
• NL: rond de 50%
• Fr, Bel, Zwe: hoger
Collectieve-uitgavenquotes in verschillende Europese landen
• In de meeste landen een stijging rond 2009/2010
• De Grote Recessie
- Crisis impliceerde meer uitgaven:
> Aan de redding van banken
> Aan sociale zekerheid (werkloosheids- en bijstandsuitkeringen)
• Crisis impliceerde minder inkomsten:
- Belastingen en sociale-zekerheidspremies
• Crisis sorteerde een noemereffect:
- Een lager bbp
- Immers: collectieve – uitgavenquote = collectieve uitgaven : bbp
Ontwikkeling in Nederland vanaf 1850
• Tot WO I: collectieveuitgavenquote 10 tot 15%
• Na een oorlogspiek steeg de quote tot zo’n 20%
• Flinke stijging in de dertiger jaren
• Great Depression
, • Tweede oorlogspiek, na WO II Marshallhulp
Ontwikkeling in Nederland vanaf 1850
• Daarna verdubbeling uitgavenquote a.g.v. de ontwikkeling van de welvaartsstaat tot 60% in
1983
• Daarna bezuinigingspolitiek, resulterend in een daling tot minder dan 50%
• Sinds de crisis in 2009 weer stijging uitgavenquote
Collectieve uitgaven naar functie (% bbp)
Rol van de overheid in de economie
• Collectieve-uitgavenquote is een onvolledige maatstaf voor de rol van de overheid in de
economie
- Overheidsbedrijven en staatsdeelnemingen
> 30 staatsdeelnemingen, waaronder Gasterra (10%), DNB (100%), NS (100%), Prorail BV
(100%) en Tennet (100%)
- Belastinguitgaven
> Aftrekposten, vrijstellingen, verlaagde belastingtarieven
- Regelgeving
> Geboden en verboden, vergunningen, economisch beleid in de vorm van wetten
- Risicoregelingen
> Garanties, achterborgstellingen
> Eind 2015 zo’n €200 miljard
• Internationale vergelijking lastig vanwege deze vier factoren
Theorieën ter verklaring van de dynamiek van collectieve uitgaven
Videoclip ‘Overheidsuitgaven‘ -> kijken, staat op canvas
• De wet van Wagner
• Plateautheorie
• De wet van Baumol !!!
• Politieke economie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LawStudentTilburgUniversity. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.14. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
84669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now