Summary
Geschiedenis Memo H9 en 10 Samenvatting
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van hoofdstuk 9 en 10 uit het boek Memo van het vak Geschiedenis
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
demigroot
Content preview
Geschiedenis H9 en 10 SamenvattingH9.1 De industriële revolutie
*31 De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde oor een industriële samenleving
*36 De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme,
confessionalisme en feminisme.
Oorzaken industriële revolutie:
De Enclosure Act zorgde voor een schaalvergroting en meer opbrengst
Verlichting en medische wetenschap zorgt voor minder sterfte → bevolkingsgroei
→ vraag naar kleding stijgt
Plantagekoloniën leveren veel katoen → productie van meer kleding mogelijk (textielnijverheid)
Engelse economie steeg door:
1. Opbrengsten van landbouw stegen door toepassing van wetenschappelijke kennis
2. Bevolking begon snel te groeien, door meer voedsel en verbeterde ziektebestrijding → vraag
naar voedsel en kleding steeg
3. Koloniën in Azië en Amerika produceerde steeds meer goedkope grondstoffen (katoen →
textielnijverheid)
De winsten uit landbouw en handel werden gebruikt om de textielproductie te verbeteren:
→ Waterframe werd ontwikkeld, dit was te duur/groot voor huisnijverheid en leidde tot
gemechaniseerde productie in fabrieken
→ Door verbetering van landbouw waren er minder landarbeiders nodig, die konden hier werken
→ Alle plekken langs de rivieren waren bezet door deze fabrieken op waterkracht → behoefte aan
een stabiele energiebron: stoomkracht, James Watt verbeterde de stoommachine
Gevolgen van industriële revolutie → industriële samenleving:
Economische gevolgen:
1. Andere bedrijfstakken gingen ook stoommachines gebruiken → mijnbouw en ijzerindustrie
2. Kleine dorpen/steden (met steenkool/ijzererts) groeide tot enorme fabriekssteden
3. Om grondstoffen en eindproducten te vervoeren werden kanalen/ spoorwegen aangelegd
Sociale gevolgen:
1. Standensamenleving verandert naar klassensamenleving: fabriekseigenaren en industriëlen
nam toe, zij werden erg rijk en kregen steeds meer politieke macht → top van de
maatschappelijke ladder
2. Door wegvallen van huisnijverheid gingen plattelandsbewoners naar de stad om werk te
zoeken → vormden de arbeidersklasse: hadden geen tijd/geld voor onderwijs
3. Versterking van de middenklasse: meer behoefte aan geschoolde mensen (onderwijzers,
ambtenaren, boekhouders)
→ Door hen nam ook de koopkracht en welvaart toe. Stijgende koopkracht kwam door lage
prijzen van producten die nu machinaal geproduceerd wordt
Ook ging de staat zich intensiever met de samenleving bemoeien:
- Onderwijs was in handen van kerkelijke/particuliere organisaties, verlichtingsdenkers en de
industrialisatie onderstreepte het belang van goed onderwijs → overheden gingen zelf
scholen stichten, vooral gericht op de middenklasse
- Overheid zette zich meer in voor de leefbaarheid in de steden: afval en tekort aan
drinkwater vormde een bedreiging voor de volksgezondheid
, Het modern kapitalisme en het economisch liberalisme ontstonden:
- Modern kapitalisme = een economisch systeem waarin particuliere ondernemers met
behulp van vrije arbeid goederen en diensten produceren met het doel zo veel mogelijk
winst te maken door ze op de vrije markt te verkopen. Onderscheidt zich van het
handelskapitalisme, waarin ondernemers winst proberen te maken door goederen te
verhandelen
- Economisch liberalisme = het streven naar een economisch systeem waarbij de staat zich zo
min mogelijk bemoeit met de economie en de ondernemer maximale vrijheid heeft, Adam
Smith
H9.2 Nationalisme
*36 De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme,
confessionalisme en feminisme.
Nationalisme = sterke voorliefde voor de cultuur van het volk waartoe men zich rekent en het
streven naar de eenheid van dat volk binnen een nationale staat.
Nationalisme ontstond door:
- De Verlichting en de idealen van de Franse Revolutie: een inwoner van een land waren geen
onderdanen meer maar burgers (lid van een gemeenschap). Franse burgers vormde samen
één volk die samen sterk stond. Overeenkomsten binnen het volk werden onderstreept.
- De Romantiek = stroming in de literatuur en de kunst die het accent legde op gevoel,
persoonlijk beleving en de schoonheid van tradities, en die zich afzette tegen de Verlichting.
→ aandacht voor het volk past goed bij het nationalisme
Regeringen steunde nationalisme en natievorming krachtig door:
- Onderwijs in officiële landstaal in te voeren
- Vaderlandse geschiedenis in het onderwijs
- Moderne industriële en technologische prestaties zorgde voor nationale trots
Politiek nationalisten zeggen dat elk volk recht heeft op een eigen natiestaat, in sommige gebieden
waren volken verdeeld over meerdere staten:
In Duitsland was er behoefte aan een eenheidsstaat, in 1848 leek dit te lukken alleen Pruisen werkte
tegen, hun wouden Pruisische leiden zonder democratische grondwet
→ 1871: Otto van Bismarck minister-president van Pruisen smeedde Duitsland tot eenheidstaat met
hem als oppermachtige keizer
- Italiaanse nationalisten wilden een vrije en onafhankelijke eenheidstaat zonder buitenlandse
invloed → gelukt in 1870
Nationalisme zorgde er ook voor dat staten uit elkaar vielen:
Dit gebeurde bij grote staten waar er verschillende volken samenleefde: het Ottomaanse Rijk,
Oostenrijke keizerrijk en België
- 1829: Griekenland onafhankelijk
- 1918: Hongarije onafhankelijk
- 1830: België onafhankelijk
H9.3 Modern imperialisme
*33 De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
Modern imperialisme = Europese landen streven naar een groot koloniaal rijk en de koloniën
gebruiken als producenten van grondstoffen en als afzetgebieden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller demigroot. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.99. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now