Summary
Samenvatting Biologie Nectar VWO 3 11.4 & 5 en H12
- Course
- Level
- Book
Biologie Nectar VWO 3 11.4 & 5 en H12 Erven en overgeven van genen
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: wallenburgnora0 • 5 months ago
Seller
Follow
Zandbult
Reviews received
Content preview
§11.4 In je celkern zitten een soort draden –> chromosomen, en deze bestaan voor een groot
deel uit DNA. -> dit is de bouwbeschrijving van je lichaam (oogkleur, bloedgroep, enz).
Elke cel heeft 23 chromosomenparen -> dit zijn 46 chromosomen -> alle chromosomen
samen noem je het genoom.
Het 23e chromosomenpaar zijn je geslachtschromosomen -> Vrouwen: XX / Mannen: XY
Elk chromosoom in de celkern bevat een lange
DNA-molecuul. Dit lijkt op een wenteltrap dat
steeds is opgebouwd uit 2 stoffen
De stoffen zijn weergegeven in rood, groen, geel
en blauwe kleur -> deze kleuren vormen samen de
code voor het maken van eiwitten (regelen alles in
de cel {eigenschappen, oogkleur, enz})
Een stukje DNA met de informatie voor 1
eigenschap noem je een gen
Op chromosoom 15 ligt het gen voor de oogkleur OCA2 bevat de code voor het P-eiwit
dat zorgt voor de oogkleur -> Weinig: Blauwe ogen / Veel: Bruine ogen
Een gen kan ook verschillende varianten hebben -> allel. Doordat chromosomen in paren
komen bestaat de informatie van eigenschappen uit 2 allelen
In een eicel en zaadcel zitten 23 chromosomen, als ze samensmelten worden het er 46.
Een moeder geeft altijd een X-chromosoom door en de vader X of Y-chromosoom, hij
bepaalt dus of je een jongen of meisje wordt (of transgender als je dat graag wilt)
De informatie wat op je genen zit -> Genotype / Zichtbare eigenschappen -> Fenotype.
Sommige eigenschappen bepaal je zelf -> niet-erfelijke eigenschappen, je fenotype word
dan volledig bepaalt door de invloeden uit je omgeving
Soms worden kinderen geboren met een aangeboren afwijking. Ze ontstaan door:
1. Schadelijke stoffen of ziekteverwekkers
Deze stoffen kunnen via de placenta bij het ongeboren kindje komen.
2. Door een fout in het aantal chromosomen in de cellen
Kinderen met het syndroom van Down hebben 47 in plaats van 46
chromosomen in hun cellen. Dat komt doordat zij zijn ontstaan uit een
eicel met 24 chromosomen.
3. Door een fout in de structuur van 1 chromosoom
Er zit misschien een extra stukje DNA op het chromosoom, of een deel van
het DNA is op het chromosoom van plaats verwisseld. Kleurenblindheid is
een erfelijke aandoening.
Aandoeningen zoals het syndroom van down kunnen al tijdens de zwangerschap worden
ontdekt. Een arts doet dan prenataal onderzoek. Dit is onderzoek voor de geboorte.
Er zijn verschillende soorten prenataal onderzoek.
, 1. De verloskundige kan een echo maken en luisteren naar het kloppend hartje van
het kind, of de grote bekijken van de baby. En doordat een bepaalde leeftijd een
bepaalde grootte wordt, weet de verloskundige hoe oud de baby is en wanneer
de geboorte plaatsvindt.
2. Bij een vruchtwaterpunctie zuigt een arts met een naald een beetje vruchtwater
uit de baarmoeder. In het vruchtwater zitten de cellen van de foetus. De arts
onderzoekt de chromosomen die in de cellen zitten op aandoeningen
3. Bij een vlokkentest zuigt de arts de cellen uit de placenta op. Ook daarin zitten
cellen van de foetus die worden onderzocht op fouten in de chromosomen.
§11.5
Zaadcellen en eicellen ontstaan door
een speciale deling: meiose /
reductiedeling. Dat vindt plaats in de
geslachtsorganen.
Haploïd: De cel bevat van elk
chromosomenpaar 1 exemplaar.
Daarom geeft iedere ouder bij de
bevruchting 23 chromosomen door.
De celdeling van lichaamscellen noem
je mitose. -> als een cel zich deelt
maakt het eerst een kopie van
zichzelf. Hierdoor ontstaan
verdubbelde chromosomen. Na de
mitose zijn er uit 1 cel 2 nieuwe cellen
ontstaan.
Elke lichaamscel is een diploïd: Elk
soort chromosoom is 2voudig
aanwezig.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Zandbult. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now