Summary
Samenvatting leerstof module 10
- Course
- Institution
Alle moduledoelen uitgewerkt.
[Show more]
Seller
Follow
noavandeberg
Content preview
1. Kwetsbare groepen in de maatschappij identificeren en hun specifieke problematiek inde geboortezorg benoemen.
Verschillende groepen kwetsbare zwangeren kunnen identificeren.
Risicofactoren:
urgente situatie, directe interventie nodig (bv. HG, VT, dakloos, verslaving, acute psychische
problematiek)
onveranderbare factoren (bv. Verstandelijke beperking, chronische aandoeningen, financiële
problemen, voorgeschiedenis)
veranderbare factoren (suboptimaal zorggebruik, leefstijl, medicatie of behandeling)
Voorbeelden van kwetsbare
groepen:
- Laaggeletterden - Alleenstaande zwangere
- Analfabeten
- Zwangeren met chronisch psychische
Risicostapeling = meerdere
risicofactoren zoals een dakloze
problemen
tiener
- Zwangeren met een lichamelijke
Endogene factoren: erfelijke of biologische
beperking
kenmerken van individu
- Zwangeren met een verstandelijke
Exogene factoren (buiten het individu):
beperking
demografische, fysieke omgeving, SES en
- Daklozen
leefstijl
- Verslaafden
Epigenetica: exogene factoren die van
- Zwangeren met financiële problemen
invloed zijn op endogene factoren.
- Zwangeren met slechte
woonomstandigheden
- Zwangeren met een laag
opleidingsniveau
- Vluchtelingen
- Immigranten zonder
verblijfsvergunning
- Zwangeren zonder zorgverzekering
- Zwangeren die de taal niet spreken
,De kwetsbaarheid per groep aanduiden aan de hand van kenmerken van deze groep.
SES inkomen, opleiding en werk (vaak is alleen opleiding de indicator)
Lage SES, vaker: psychische problematiek, huiselijk en seksueel geweld, roken en ruim
alcoholgebruik, slechtere voeding, ongeplande zwangerschap, laaggeletterdheid, minder
gezondheidsvaardigheden (de vaardigheid om info over gezondheid te begrijpen en beslissing te
kunne maken).
Lage SES leidt tot een slechtere gezondheid door:
Natuurlijke selectieverklaring: gezonde mensen kunnen omhoogklimmen
Materiele verklaring: armoede, niet verzekerd, slechte woonomstandigheden, niet verzekerd,
vervuiling, arbeidsomstandigheden
Culturele verklaring: elke klasse zijn eigen cultuur/levensstijl: roken, alcohol, voeding,
lichaamsbeweging
Maar ook door uitsluiting (discriminatie) en lage gezondheidsvaardigheden, 29% van de Nederlanders
heeft geen goede gezondheidsvaardigheden
Zwangeren met lage gezondheidsvaardigheden worden door de geboortezorg niet altijd optimaal
bereikt. Van belang dat de zorgverlener een proactieve houding aanneemt en zelf het initiatief neemt
om de zwangere bij de zorg te betrekken (empowerment).
In een achterstandswijk is vaak risicostapeling van meerdere medische en niet-medische
risicofactoren vaker partus prematurus, SGA, congenitale afwijkingen en een slechte start
Allochtoon is iemand die in het buitenland geboren is en van wie tenminste een ouder in het
buitenland geboren is (1e generatie) of als iemand zelf in Nederland geboren is en van wie tenminste
een ouder in het buitenland geboren is (2e generatie). Allochtonen kunnen worden onderverdeeld in
etnische groepen op basis van gemeenschappelijke taal, cultuur, traditie en geografische afkomst.
Autochtone Nederlanders zijn mensen van wie beide ouders in Nederland geboren zijn
Er bestaan grote verschillen tussen etnische groepen en het voorkomen van sommige aandoeningen.
De oorzaak hiervan is soms genetisch bepaald maar ook cultureel door leef- en eetmanieren.
Cultuurverschillen zijn niet statisch maar veranderen voortdurend, deels oiv de cultuur in het gastland
acculturatieproces
Dit acculturatieproces kan verschillende uitkomsten hebben:
Assimilatie volledig gemengd
Intergratie men streeft naar behoud eigen cultuur maar wil ook onderdeel zijn van de grote
samenleving
Seperatie men leeft vooral binnen eigen cultuur en zoekt geen contact met mensen uit de
cultuur van de meerderheid
Marginalisatie men is het contact met zowel de dominante cultuur als die van de
minderheid verloren
,Toegankelijkheid tot eerstelijnszorg voor allochtonen is goed, toegankelijkheid tot gespecialiseerde
bestaan problemen. Oorzaak hiervoor ligt deels bij lage gezondheidsvaardigheden waardoor men
minder goed de weg vindt in de zorg. Ook wordt minder gebruik gemaakt van preventie
Wettelijk hebben on-gedocumenteerde recht op medisch noodzakelijke zorg, maar door onbekendheid
met het NL systeem wordt dit belemmerd
Middelen gerelateerde- en verslavingsstoornissen
Periode van zwangerschap en grootbrengen kinderen valt grotendeels samen met periode van
maximaal middelengebruik
Misbruik alcohol >2 eenheden per dag voor vrouwen of 3 eenheden per dag tot 21 eenheden per
week voor mannen
Misbruik cannabis, cocaïne, heroïne of amfetamine ‘vaker dan af en toe’
Zwaar drinken minimaal één keer per week >6 eenheden op 1 avond
DSM 5 geeft 11 criteria voor stoornis van gebruik van middelen, sprake van de stoornis als je
minstens twee van de symptomen gedurende een jaar optreden en je daardoor beperkingen hebt
Verslaving is een hersenziekte net als andere psychiatrische aandoeningen.
Oorzaak van verslavingen ligt in een combinatie van genetische kwetsbaarheid, vroegkinderlijke
traumatisering en omgevingsfactoren.
3 fasen van verslaving:
Impulsiviteit/ineffectief gecontroleerd gedrag verandert in compulsiviteit/dwangmatigheid
Positieve versterking verandert in negatieve bekrachtiging
1. ‘Binge’- en intoxicatiefase. Toename dopamine in basale kernen plezierige gevoel wordt
opgeslagen in hippocampus nucleus accumbens stuurt beloning van dit gedrag aan
2. Fase van onthouding en negatief affect. Bij onthouding ontstaat beeld van dysforie, irritatie,
emotionele instabiliteit en slaapproblemen. Onthouding van middelen als opiaten, alcohol en
benzodiazepine geeft intens, acuut fysiek onthoudingssyndroom
3. Fase van preoccupatie en anticipatie. Hunkering en vervolgens terugval
Bij een niet verslaafd brein zijn beloning, aandrang, geheugen en controle met elkaar in balans. Bij het
verslaafde brein is er geen controle meer. Zwangerschap blijkt in veel gevallen niet zo’n sterke invloed
op gedrag van vrouwen te hebben dat ze het gebruik van middelen beëindigen of een verslaving
doorbreken. Als een zwangere vrouw vanwege haar verslaving niet in staat is zich aan afspraken te
houden en een gevaar is voor zichzelf en haar baby kan:
Tijdens zwangerschap via wet bopz een rechterlijke machtiging (RM) of in bewaring stelling
(ibs) worden gedaan
Vanaf 24 weken kan Voorlopige ondertoezichtstelling (VOTS) bij Bureau Jeugdzorg of Raad
voor kinderbescherming worden aangevraagd
Na partus kan een Machtiging Uithuisplaatsing (MUHP) gevraagd worden
, De kritische elementen in de begeleiding van zwangeren uit kwetsbare groepen kunnen
benoemen en onderbouwen.
KNOV stappenplan kwetsbare zwangeren
“Samenwerking tussen geboortezorgverleners en de gemeente is noodzakelijk om de geboortezorg en
preventie beter af te stemmen op de behoefte van de lokale bevolking. Door de focus te leggen op
relatief kleine gebieden (wijk of dorp) kunnen bestaande lokale netwerken en expertises optimaal
worden benut.
Het stappenplan geeft het VSV bouwstenen om een netwerk op te zetten met lokale ketenpartners,
niet om activiteiten op te zetten. Het is bedoeld ter ondersteuning en zo opgezet dat het flexibel
toepasbaar is afhankelijk van welke organisaties en initiatieven er zijn in de regio.”
Samenwerking met verschillende instanties is erg belangrijk bij het begeleiden van kwetsbare
zwangeren. De complexe problematiek vraagt een actieve samenwerking van geboortezorg en
sociaalmaatschappelijke zorg. Tevens is samenwerking tussen eerstelijns gezondheidszorg en
publieke gezondheidszorg van belang om preventie en zorg beter af te stemmen op de behoeften van
de lokale bevolking. Uit oogpunt van continuïteit van zorg is samenwerking nodig met een partij die na
de bevalling moeder en kind blijft volgen. Gemeenten zijn op basis van de Wet Publieke Gezondheid
verantwoordelijk voor de organisatie van de
Jeugdgezondheidszorg (JGZ).
Onderstaande partijen zouden samen een VSV kunnen
vormen en zo de kwetsbare zwangeren helpen.
Jeugdgezondheidszorg (JGZ)
Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD)
Eén gemeente, beleidsambtenaar
volksgezondheid en/of wethouder.
Huisarts
Kinderarts
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noavandeberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.53. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75759 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now