Class notes
College aantekeningen Filosofie Van De Bewegingswetenschappen
- Course
- Institution
College aantekeningen van het vak filosofie van de bewegingswetenschappen. Uitgebreid document waarin alles aan bod komt.
[Show more]
Seller
Follow
jannevanbussel
Reviews received
Content preview
Hoorcolleges filosofie van de bewegingswetenschappenHoorcollege 1:
Theorieën over bewegen zijn gebaseerd op aannames: ze gaan uit van bepaalde
vooronderstellingen over hoe de wereld, het lichaam en het brein in elkaar steken.
Deze aannames (‘onderliggende assumpties’) zijn niet het resultaat van
experimenteel bewegingswetenschappelijk onderzoek maar komen vaak voort uit
eeuwenoude filosofische debatten.
Wat filosofische vragen gemeen hebben:
- Antwoorden maken wel gebruik van de resultaten van empirisch
wetenschappelijk onderzoek, maar ze zijn niet uitsluitend te beantwoorden op
grond van dit onderzoek.
- Nodig: ‘na te denken’ over onderliggende aannames met betrekking tot vragen
over bv. De mens en het lichaam
- ‘nadenken’ = reflectie, conceptuele analyse, gedachtenexperimenten,
argumentatie, perspectiefwisseling
Hét filosofische debat in de bewegingswetenschappen: de motor-actie controverse.
Wat is filosofie?
Plato/Aristoteles: “Filosofie is de radicalisering van de verwondering” (tot in de
extreme zich verwonderen over iets)
- Verwondering stilstand in het denken
- Niet ‘verklaren’, maar ‘schouwen’
Wanneer treedt verwondering op?
- Als de vertrouwdheid wegvalt
Verschillende reacties mogelijk:
- Relativisme
- Filosofie: methodisch en systematisch ordenen van de ervaring
Kant: “filosofie als kritische houding”. Motto van de verlichting: sapare aude – durf te
denken
Kant maakt een onderscheid tussen ‘verstand’ en ‘rede’:
- Verstand: het verstand ‘vat’ wat in de zintuigen is gegeven. Het verstand als
middel om een doel te bereiken.
o Ordert wat wordt waargenomen
- Rede: de rede ‘begrijpt’ wat in de zintuigen is gegeven. De rede zoekt naar
inzicht en begrip
o Begrijpt wat er wordt waargenomen hogere vermogen van de mens
Wittgenstein: “Filosofie is een strijd tegen de beheksing van ons verstand door
middelen van de taal”
,Gevangen in taalspelen en concepten?
- Tafelpoten = legs of the table
- Rebellen of vrijheidsstrijders
- Ongeboren leven of vrouwelijke gameten
Je wordt geleid door de keuze van de taal.
Dus:
- Plato/Aristoteles: filosofie is de radicalisering van de verwondering
- Kant: filosofie als kritische houding van de rede, op zoek naar inzicht
- Wittgenstein: filosofie als taalanalyse om (verborgen) aannames te
ontmaskeren
Overeenkomsten:
- Vraagtekens zetten bij dat wat vanzelfsprekend lijkt
- Dan kritisch kijken naar de verborgen aannames
- Resultaat: ‘redelijk’ verworven inzicht en begrip
Filosofie en wetenschap
Voorbeeld 1: onderzoek naar intelligentie, onderliggend kader: historisch bepaalde
waarden
Voorbeeld 2: imperialisme van economische denkwijze, economisch model.
- Imperialisme bijvoorbeeld de toepassing op relaties, het al dan niet willen
hebben van kinderen, etc. (kosten-baten analyse maken)
- Onderliggend kader: achterliggende mensbeeld
Voorbeeld 3: motor-actie controverse
- Hoe komen gecoördineerde bewegingen tot stand?
o Motorprogramma in het brein stuurt lichaam aan
o Beweging als interactie tussen zenuwstelsel, spieren/botten en
omgeving
- Onderliggend kader: mensbeeld, lichaamsbeeld, omgeving
Wie filosofeert er?
Het gaat om het stellen van een bepaald soort vragen. Verschil tussen
vakwetenschappelijke en filosofische vragen:
- Vakwetenschappelijk: stellen het onderliggende kader niet ter discussie
- Filosofische vragen doen dat wel
Hoe worden de vragen beantwoord?
- Door het in kaart brengen van het begrippenkader, helder analyseren, grotere
verbanden leggen, diverse perspectieve zien, het opsporen van
vooronderstellingen
,Problemen hierbij:
- Moeilijk m de meest vanzelfsprekende vooronderstellingen op te sporten
- Nog moeilijker om deze, als ze eenmaal beschreven zijn, ter discussie te
stellen
Motor-actie controverse
Hoe komen gecoördineerde bewegingen tot stand?
- Motorprogramma in het brein stuurt het lichaam aan
- Beweging als interactie tussen zenuwstelsel, spieren/botten en omgeving
Voorbeeld:
- Lichaamsgeoriënteerde revalidatie (motor)
o Hoeveel wijkt de armbeweging af van de anatomisch haalbare
beweging?
- Handelingsgeoriënteerde revalidatie (actie)
o Wat kan een patiënt bereiken door te oefenen in een betekenisvolle
omgeving?
We spreken over motor- en actieparadigma:
Thomas Kuhn: de wetenschapper heeft een paradigmatische bril op en die bril
bepaalt de aard van de wereld van de onderzoeker. Aanhangers van motor- en
actieparadigma dragen andere brillen.
- Andere visies op bewegen, andere standaardvoorbeelden, methoden,
waarden
- Andere (achterliggende) mensbeelden
Mensbeeld: gedachte over wat een mens in essentie is
Meestal is ons lichaam terhanden: zonder nadenken lopen, fietsen en sporten we in
interactie met de omgeving.
Na een blessure is ons lichaam voorhanden: we moeten nadenken hoe wet moeten
bewegen en zien ons lichaam als een ‘ding’ dat in reparatie is.
Hoorcollege 2:
Motorparadigma:
- Bewegen is verplaatsen in de ruimte
- Bewegingen van levende wezens kunnen verklaard worden in termen van de
mechanica
- Het intelligente brein stuurt het passieve lichaam aan
Actieparadigma:
- Bewegen is het realiseren van ‘een relatie met de omgeving’
- Begrijpen van ‘bewegen’ vereist een eigen conceptueel kader
- Beweging als interactie tussen zenuwstelsel, spieren/botten en omgeving
, Relatie brein-lichaam:
Swaab: veel processen verlopen via het brein zonder dat ons ‘bewustzijn’ er aan te
pas komt. Verliefdheid bv. Is een ‘automatisch proces’ waarbij wij niet bewust
betrokken zijn.
- Motortheorie
Metzinger: hersenen creëren een betekenisvol beeld van de werkelijkheid op basis
van zintuiglijke informatie. Hersenen scheppen een interface tussen de werkelijkheid
en onze ervaring van de werkelijkheid.
- Motortheorie
Durston: ons bewustzijn is veel complexer dan iets wat puur voortkomt uit de
hersenfunctie; mensen zijn onderdeel van een groot, onderling verbonden systeem
en we zijn voortdurend op verschillende manieren in contact met onze omgeving.
- Actietheorie
Aristoteles: voorloper van de actietheorie?
Plato:
- Menen: heeft betrekking op de zintuiglijke werkelijkheid
- Weten: heeft betrekking op een stabiele, rationele orde
Aristoteles was de meest briljante leerling van Plato. Hij ging consequent empirisch
te werk (belangrijke rol observatie), maar:
- Niet experimenteel
- Niet kwantitatief
De observatie levert echter geen ‘echte, onveranderlijke kennis’, maar uitsluitend
‘ervaringskennis’ van de concrete dingen (accidenten en substanties)
- Accidenten zijn de ‘toevallige’ eigenschappen van de dingen
- Substanties zijn de fundamentele bestanddelen van de werkelijkheid: de
afzonderlijke eigenschappen
‘Echte kennis’ gaat over de substantie.
Substantie: het geheel van vorm (het wezen van de substantie) en materie (het
materiaal waarvan de substantie is gemaakt).
Vorm: datgene wat iets maakt tot wat het werkelijk is, de interne structuur en
bezielende kracht van een ding, de factor die het potentieel ervan realiseert, zodat
het datgene wordt wat het is.
Beweging volgens Aristoteles: de overgang van ‘potentie’ naar ‘act’ door inwendige
en uitwendige oorzaken.
Aristoteles: ook de mens is een geheel van vorm en materie, van ziel en lichaam. ‘De
ziel is het beginsel van al wat leeft’.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jannevanbussel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79223 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now