1. Geef een omschrijving van de volgende begrippen:
o bestuurskunde: gaat over de goede uitvoering van de overheid. Discipline waarbij de
overheid centraal staat.
o beleidskunde : wisselwerking met het beleid van allerlei maatschappelijke groepen en
individuele burgers
2. Waarom is het belangrijk om je te verdiepen in de bestuurskunde?
- bestuurskunde helpt de overheid zelf effectiever te werken, bestuurskunde helpt anderen
om doelgerichter met een overheid om te gaan. Als SJD-er is het belangrijk te weten hoe je
het beleid/regels en de wet het beste kan omgaan.
Hoofdstuk 2 Enkele begrippen
1. Geef een omschrijving van de volgende begrippen:
o staat : Een staat is de binnen een afgebakend grondgebied werkzame, in hoge mate
soevereine organisatie die gezag uitoefent over de op dat grondgebied wonende bevolking,
die deze bevolking naar buiten toe vertegenwoordigt en die over de benodigde
machtsmiddelen beschikt, zoals het geweldsmonopolie.
o overheid : Hieronder wordt verstaan: het Rijk, de provincies, de gemeenten en de
waterschappen. De laatste drie zijn de lagere overheden
o autonomie : zelfstandigheid, de onafhankelijkheid van een orgaan.
o medebewind: het uitvoeren door lagere organen van door hogere organen opgestelde
regels.
o actor: stakeholder. Een persoon of een organisatie die belang heeft bij een besluit.
o functionele decentralisatie: wanneer overheidsorganen een bepaald doel behartigen (een
waterschap)
o territoriale decentralisatie: wanneer overheidsorganen een bepaald gebied besturen
(provincies en gemeenten)
o horizontale machtenscheiding: Er is geen vorm van hiërarchie tussen de machten.
o verticale machtenscheiding: rijk, provincie, gemeente
o deconcentratie: het fysiek verspreiden van delen van een overheid. Dus geen overdracht van
taken en bevoegdheden.
o codificatie: het op schrift stellen van recht, letterlijk ‘het maken van een boek’. Met
codificatie wordt hier bedoeld dat de overheid eerst de ontwikkelingen in de samenlevingen
volgt en daarna (eenmalig) wetten opstelt die passen bij de geconstateerde ontwikkelingen.
o modificatie: aanpassingen. Het element ‘sturing’ zit in het begrip. Bij modificatie blijft het
niet bij het eenmalig opstellen van wetgeving.
, o verzorgingsstaat: samenleving waar de burger van de wieg tot aan het graf wordt verzorgd.
o participatiesamenleving: zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid terug bij de burger.
o algemeen belang: feiten of omstandigheden die geacht worden tot het belang te strekken
van iedereen en/of voor iedereen.
o poldermodel: groei en conjunctuur: een systeem van economische orde gekenmerkt door
regelmatig en intensief overleg tussen overheid en sociale partners.
o beleid: geheel van regels en inzichten over uitvoering van wettelijke taken van een
bestuursorgaan.
o grondrechten: rechten van individuele burgers tegenover de staat.
3. Waarom vindt Montesquieu het belangrijk dat deze machten gescheiden worden?
- het idee is dat je ook binnen de overheid de machten zou moeten scheiden.
4. Kun je nu in Nederland deze drie machten ook aantreffen?
- ja, de wetgevende macht: Staten-Generaal, uitvoerende macht: de ministeries, rechterlijke
macht: onafhankelijke rechters.
5. Waarom is 1848 een belangrijk jaartal voor de Nederlandse geschiedenis?
- in dat jaar vond er een grondwetswijziging plaats die het begin betekende van de
‘gedecentraliseerde eenheidsstaat’ zoals we die nu kennen.
6. Noem drie belangrijke historische stromingen in de Nederlandse politiek en omschrijf deze
kort.
- liberalisme > vrijheidsbeginsel, christendemocratie > christelijke beginselen, socialisme >
gelijkheidsbeginsel.
7. Hoe wordt vanuit de drie verschillende politieke stromingen aangekeken tegen een
onderwerp als ‘het verlenen van vergunningen’?
-
8. Waarom is politieke vernieuwing lastiger dan het soms lijkt?
- het is niet gemakkelijk te zeggen welke ideologie hieraan ten grondslag ligt. In de recente
geschiedenis duikt geregeld de behoefte aan nieuwe politiek op. In alle gevallen tegen de
gevestigde orde en de daarbij horende cultuur van ‘ouwe jongens onder elkaar’ en het achter
de schermen afspraken maken.
9. Kun je een politieke vernieuwing van de laatste jaren noemen?
- Sinds 2016 neem FvD als politiek partij deel aan verkiezingen. FvD voert campagne tegen
het door deze partij waargenomen ‘partijkartel’ (politici en bestuurders die onderling de
macht en baantjes zouden verdelen).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sag98. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.12. You're not tied to anything after your purchase.