13.1. Bouw van de bloedvaten
Wand van arteriën en venen: 3 lagen:
1. Tunica interna (tunica intima)
- Endotheellaag met onderliggende laag van bindweefsel met vooral elastische vezels
➢ Er zijn gladde banen/weefsel
➢ Laag kan een klein beetje meegeven
- Binnenste laag
2. Tunica media
- Glad spierweefsel, ingebed met collagene en elastische vezels
- Spierweefsel: staat niet o.i.v. de wil
3. Tunica externa (tunica adventitia)
- Koker bindweefsel dat ligt rond bloedvat, soms vergroeid met aanliggend weefsel, geeft
stabilisatie
- Buitenste laag
1
,Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2
Figuur:
- Onderaan zien we een arterie (links) en een vene (rechts)
- Beide bestaan uit 3 lagen
➢ Maar we zien dat de lagen van de arterie dikker zijn dan van de vene
✓ Oorzaak: de druk in een arterie is veel hoger dan in een vene
✓ De lagen van de venen zijn minder ontwikkeld
- Arterie en vene liggen vaak naast elkaar en ze zijn omgeven door een bindweefselkoker
➢ Je hebt 2 buizen en daar is een koker van bindweefsel rond
✓ Arterie: richting organen
✓ Vene: richting hart
- Als de arterie pulseert, dan gaat die uitzetten qua omvang en die gaat gaan drukken tegen de
venen en zo wordt het bloed geperst in de juiste richting
➢ Hoe komt dat?; de koker van bindweefsel dat daar rond zit, geeft niet mee = strak
omhulsel
➢ In de holte van arterie krijg je hartslagen en de druk stijgt, arterie gaat gaan uitzetten
en die drukt tegen de vene, maar langs de kant van de bindweefsel koker kan de
druk niet weg en dus op die manier wordt de vene dichtgedrukt en zo wordt het
bloed van de venen geperst in de juiste richting
Arteriën en venen:
- Lopen vaak naast elkaar
- Omgeven door bindweefselkoker (spierpomp)
- Arteriën:
➢ Dikkere wand (tunica media) bevat meer elastische en spiervezels – moeten
hogere drukken kunnen opvangen
➢ Spiervezels staan o.i.v. sympatische gedeelte van autonoom zs, deze kunnen
samentrekken
✓ Samentrekken = verandering van diameter
✓ Lengte van bloedvat kan je nooit aanpassen, maar diameter wel
✓ Als de spiervezels geprikkeld worden, dan gaat de diameter gaan
verkleinen => minder doorstroom
✓ Als de spiervezels gaan ontspannen, dan gaan ze gaan openzetten =>
grotere/dikkere buis
13.1.2. Arteriën
Hart met capillair weefsel waar op het einde een laminaire flow moet doorkomen
- Vanuit het hart gaan we over naar de elastische arteriën -> naar de gespierde arteriën ->
naar een arteriole -> we komen in capillair vaatnetwerk/vaten terecht
Elastische arteriën:
- Veerkrachtige bloedvaten, diameter 2,5 cm
➢ Vrij dikke buizen
- Wand bevat meer elastische dan spiervezels, vangen druk op gedurende hartcyclus:
➢ Systole: hart trekt samen, bloed wordt daar doorgeduwd en de vaten moeten
oprekken/uitrekken en druk gaan opvangen/afzwakken
✓ Druk opvangen/afzwakken kan via de elastische vezels: uitrekking van de
vaten – drukstijging zwakt af
2
,Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2
✓ Liggen het kortst bij het hart
✓ Druk na de systole is het hoogst
➢ Diastole: drukdaling en vene plooit terug op oorspronkelijke vorm/diameter
(dankzij elastische vezels) – drukdaling wordt afgezwakt
Drukstijging en daling worden opgevangen door elastische vezels
Stel dat er geen elastische vezels waren, dan zou je onmiddellijk al een stuk van je stroomsnelheid
gaan verliezen -> slechter voor de slijtage (als die niet gaan meegeven -> meer slijtage -> meer kans
op rupturen)
Gespierde arteriën:
- Middelgrote arteriën: diameter van 0,4 cm
➢ Diameter zal nog meer gaan verkleinen omdat deze bloedvaten moeten
doordringen tot de dichte weefsels
- Vervoer bloed in lichaamscirculatie naar skeletspieren en inwendige organen
- Meer glad spierweefsel en minder elastische vezels: heeft (door contractie en dilatatie)
invloed op: stroomsnelheid en bloeddruk
➢ Drukverschillen gaan kleiner zijn (moeten niet opgevangen worden), maar het
zijn deze die door het veranderen door dat spierweefsel kunnen gaan
contrageren
➢ Diameter gaat gaan vernauwen en vergroten
Arteriolen:
- Diameter van 30 m (micrometer)
- Tunica media bestaat daar uit twee lagen gladde spiercellen
- Invloed op stroomsnelheid en bloeddruk
3
, Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2
Figuur:
- Elastische arteriën hebben meer elastische vezels
- Gespierde arteriën hebben meer gespierde vezels
- Arteriolen bestaan maar uit 2 lagen en een sterke spierlaag
↓ we komen uiteindelijk uit bij de capillairen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Verpleegkunde2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.92. You're not tied to anything after your purchase.