De samenvatting bestaat onder andere uit: Organismen, Organen, Weefsels, Cellen, Plantaardige cellen, Dierlijke cellen, Celorganellen, Transport door Membramen, Osmose,
Wat is biologie? 1.1
- Organismen
Organismen zijn levende wezens zoals planten, dieren, schimmels en bacteriën. Alle levende
organismen vertonen levensverschijnselen, zoals voorplaten, groeien, ontwikkelen en
stofwisseling. Stofwisseling is alle chemische (scheikundige) reacties in een organisme,
hierbij spelen een belangrijke rol. Enzymen zijn eiwitten die de chemische reacties van
stofverwisselingen versnellen, dit heet katalyseren. Als een organisme geen
levensverschijnselen vertoont, noem je het dood. Dingen die nooit in de natuur geleefd
hebben zijn levenloos (bijvoorbeeld water, zuurstof etc.)
- De levenscyclus van organismen.
Elk individueel organisme (individu) heeft een unieke levensloop. De levensloop begint
direct na het ontstaan van het organisme tot dat het organisme dood gaat. Wanneer een
organisme zich ontwikkelt, treden er veranderingen op. Je kunt hierdoor de levensloop
verdelen in verschillende fasen of stadia, deze zijn makkelijk te onderscheiden. Soms gaat
een organisme dood en heeft die niet alle fasen doorlopen. Individuen behoren tot dezelfde
soort als zij zich onderling kunnen voortplanten en daarbij vruchtbare nakomelingen
kunnen voortbrengen. A rf g lle organismes van dezelfde soort doorlopen tijdens hun
levensloop dezelfde stappen. Hoewel de individuen van een soort sterven, zal de soort
voortbestaan. Dit noem je de levenscyclus van een soort. Deze eindigt alleen als de soort
uitsterft.
- Biologie en andere wetenschappen
Biologie is een van de
natuurwetenschappen, hierbij bestuderen
wetenschappers natuurverschijnselen.
Tussen biologie en andere
natuurwetenschappen bestaan er
overgangsgebieden. Al deze
(natuur)wetenschappen hebben
bijgedragen aan de kennis van het leven die
we nu hebben.
(zie foto rechts voor de overgangsgebieden)
- Biologie vandaag en morgen
Het functioneren van organismen is sterk gegroeid. Dit komt door en enorme groei van het
aantal natuurwetenschappers en de revolutionaire ontwikkeleng van biologische
technieken. Belangrijke vraagstukken over de toekomst zijn: voeding, voedselzekerheid,
gezondheid, duurzame ontwikkeling, energie en veiligheid. Een situatie waarin biologie een
rol speelt, is een context voor het vak biologie.
, - Organisatieniveaus in de biologie
Organismen zijn georganiseerd
in biologische eenheden. De
kleinste biologische eenheid is
een molecuul. Een belangrijk
molecuul in organismen is DNA
(erfelijke informatie). Een cel is
een grotere biologische
eenheid. Als cellen
samenwerken vormen ze een
orgaan (je hart etc.) een
organisme kan meercellig
(grutto’s) of eencellig
(bacteriën) zijn. Organismen
behoren tot een populatie
(groep individuen van dezelfde
soort). Populaties leven in een
ecosysteem. Zowel levende
(organismen) als de niet-
levende (zonlicht etc.) natuur in
dat gebied maken deel uit van
het ecosysteem. Het geheel aan
ecosystemen op aarde vormt de
biosfeer of het systeem aarde.
Als er op hoger niveau een nieuwe eigenschap ontstaat die er op het lagere
organisatieniveau niet is, noem je dat een emergente eigenschap. Een cel bestaat uit veel
moleculen. Een enkele molecuul van een cel leeft niet, maar interactie tussen alle moleculen
levert wel een levende cel op. Door samenwerking tussen de biologische eenheden van de
verschillende organisatieniveaus kan er een handeling uit worden gevoerd zoals bijvoorbeeld
lopen.
Organen, weefsels en cellen. 1.2
- Orgaanstelsel met het orgaan.
Een orgaanstelsel bestaat uit een aantal organen, die samen een bepaalde
functie uit oefenen (zoals verteringsstelsel etc.). In afb. 5 zie je een man
waarbij de ribben zijn weggenomen. Het middenrif scheidt de romp in de
borstholte en de buikholte.
- Weefsels
Organen zijn opgebouwd uit weefsels. Bij meercellige organismen ontstaan
bij ontwikkelingen 3 verschillende typen cellen (spier-, zenuw- en
beencellen). De vorm van de cellen in het weefsels hangt nauw met de
functie van het weefsels.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller . Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.90. You're not tied to anything after your purchase.
