Summary
samenvatting biologie voortplanting vwo 4 10voorbiologie
- Course
- Level
samenvatting 10voorbiologie voortplanting vwo 4
[Show more]
Seller
Follow
esmeetermaat
Reviews received
Content preview
Geslachtscellen: Gameten, haploïde voorplantingscellenPrimaire geslachtskenmerken: aanwezig bij geboorte
secundaire … ontwikkelen tijdens groei oiv geslachtshormonen
mannelijke geslachtsorgaan
Penis: bestaat uit 3 zwellichamen, eikel + voorhuid
- zwellichamen: bestaan uit sponsachtig bindweefsel, bij seksuele opwinding neemt bloedtoevoer
toe -> erectie: opzwellen penis + eikel
- voorhuid: dubbellaag huid over eikel
- smegma: witte vettige stof: afgestorven huidcellen, prostaat en kliervocht
- ejaculatie: zaadlozing (bij orgasme)
testes: rijping + ontwikkeling spermacellen ->
- spermatogenese zaadcelontwikkeling
- spermatogonia (diploïde) delen mitotisch oiv testosteron vanaf puberteit -> ontstaan spermatocyten
- sertollicellen voedende+ondersteunende functie, begeleiden rijping zaadcellen testosteron/FSH
- spermatiden (haploïde)
- leydigcellen spermatocyten die meiose zijn ondergaan, differentiëren tot rijpe spermacellen
bijbal produceren testosteron (FSH + LH)
zaadleiders bestaat uit 5 m lange gekronkelde buis, functie opslagplaats zaadcellen
zaadblaasjes vanaf bijbal, komen samen in prostaat, monden uit in urinebuis
prostaat produceren licht alkalisch zaadvocht
- fructose produceert prostaatvocht (:zwak zure vloeistof)
sperma energiebron spermacellen
vocht uit prostaat en zaadblaasjes + zaadcellen
Vrouwelijke geslachtsorgaan
Eierstokken (ovaria)
eicelrijping Productie vrouwelijke hormonen + ontwikkeling en afgifte eicellen
- primaire follikel oögenese
- graafse follikel klein blaasje waar eicelmoedercellen in liggen
- ovulatie (eisprong) rijp follikel, maakt oestrogeen aan
- na ovulatie* -> knapt open + eicel komt vrij
- gele lichaam (corpus luteum) -> cellen wand follikel delen, zwellen op -> luteïne (gele korrelige substantie)
eileider hormoonklier, maakt progesteron aan
dunne buis waardoorheen eicel naar baarmoeder wordt vervoerd dmv trilhaartjes
eitrechter in wand, plaats van bevruchting
baarmoeder vangt eicel op + vervoert naar eileider
peervormige, holle spier in het midden van het bekken
- baarmoederwand -> ontwikkelende embryo vasthouden, voorzien van voeding, beschermen
- baarmoederholte omsluit baarmoederholte, stevig gespierd
- baarmoederhals (cervix) bekleed met baarmoederslijmvlies (endometrium)
vagina onderste nauwere deel, verbind baarmoeder + vagina
paringsorgaan vrouw, geboortekanaal bij bevalling (bekleed bindweefsel + glad
vulva spierweefsel, uitgebreid bloedvatennet, kliertjes)
- schaamlippen uitwendige geslachtsorganen
- clitoris (kittelaar) binnenste + buitenste
- eikel clitoris (glans clitoridis) klein kegelvormig orgaan, bestaat uit 2 zwellichamen -> seksuele opwinding,
- smegma opzwelling, orgasme
- maagdenvlies (hymen) afgestorven huidcellen + talg uit talgklieren
klieren van bartholin/Cowper huidplooi begin vagina
-> vocht beter geslachtsgemeenschap mogelijk (vrouw/man)
, Haploïd 1 van elk soort chromosoom (1n)
diploïd 2 van elk chromosoom (2n)
Meiose kerndeling geslachtscellen
Meiose I - interfase: DNA replicatie, kern verdwijnt
- profase: spiralisatie
- metafase: homologe chromosomen boven/onder elkaar in metavlak + ontstaan
poolkapjes/trekdraden
- anafase: homologe chromosomenparen uit elkaar en naar polen
- telofase: ontstaan 2 nieuwe cellen
Meiose ll (= in 2 cellen) - profase ll: extra polen
- metafase ll: chromosomen paren op metavlak
- anafase ll: chromatiden uit elkaar
- telofase ll: 2 nieuwe cellen (-> 4 cellen)
*eicel -> als zaadcellen eileider binnendringen
Primaire oöcyten potentiële eicellen, rustfase in meiose 1
FSH follikelstimulerend hormoon -> meiose -> oöcyt
poollichaampjes
kleine cellen die na meiose 1+2 dood gaan
crossing-over
uitwisselen van stukken chromatiden -> combinatie genen
bevruchting versmelten mannelijke + vrouwelijke kern
zygote bevruchte eicel
klievingsdelingen delingen zygote, geen cytoplasmagroei (2,4,8-cellige stadia)
morula bolletje cellen, verplaatst richting baarmoeder -> trilhaarbewegingen +
samentrekkingen wand eileider
blastulastadium morula ontwikkelt tot blastula: blaasje
innesteling vastzetten embryo in baarmoederslijmvlies
- progesteron -> baarmoederslijmvlies dikker, goed doorbloed, vochtig door slijmafgifte
- trofoblastcellen cellen buitenkant blastula, ontwikkeling kinderlijk deel placenta
- vormen uitstulpingen -> dringen door in moederlijke weefsel
- vlokken eenkernige trofoblastcellen (na 13 dagen), ontwikkeling 1 e embryonale bloedvaten
navelstreng 2 slagaders -> naar moeder, 1 ader ->foetus
placenta (moederkoek) sterk doorbloed verbindingsorgaan, ontstaan uit moederlijk+embryonaal weefsel
-> ademhalingsorgaan
-> voedingsorgaan (opname voedingstoffen bv eiwitten/vetten)
-> beschermingsorgaan voor foetus (scheiding bloed moeder/foetus)
-> regulerend orgaan (hoeveelheid/samenstelling vruchtwater
-> endocrien orgaan (aanmaak hormonen
- humaan choriongonadotrofine, oestrogenen, progesteron
-> uitscheidingsorgaan
vliezen om blaas + foetus/vruchtwater -> houden inwendige milieu in stand
(buitenste) chorion + (binnenste) amnion -> vormt vruchtwater
vruchtwater vangt schokken op, houd lichaamstemperatuur constant, verhindert infecties
embryo 1e periode: aanleggen alle organen
foetus 2/3 maanden -> einde zwangerschap
bevalling ontsluiting, uitdrijving, nageboorte (:geboorte placenta)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmeetermaat. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now