Paragraaf 1 – Bouw, groei en ontwikkeling
Bouw
Organen van een plant – wortel, stengel en blad
▪ 3 weefsels:
1. dekweefsel = buitenzijde, beschermt tegen waterverlies & infecties
2. vaatweefsel = komt in alle organen voor
- voornamelijk transportvaten (hout- en bastvaten)
- houtachtige stengels → houtvaten in jaarringen, bastvaten daaromheen
- kruidachtige stengels → vaten liggen bij elkaar in vaatbundels
- bladeren → vaten liggen bij elkaar in nerven
3. vulweefsel = grondweefsel, tussen dek- en vaatweefsel,
→ betrokken bij fotosynthese, opslag en stevigheid
Groei en ontwikkeling
Planten hebben een aantal dingen nodig om te groeien:
▪ water ▪ koolstofdioxide
▪ mineralen ▪ licht
▪ zuurstof ▪ geschikte temperatuur
→ tijdens de groei vindt er veel ontwikkeling plaats
Delingen vinden plaats in meristemen = deelweefsel
▪ hierin komen stamcellen voor
▪ bevinden zich in toppen van wortels en stengels, knoppen en
jonge bladeren
▪ toppen van wortels en stengels = groeipunten (lengtegroei!)
1. Cel in meristeem deelt
2. Twee dochtercellen ontstaan
3. Eén blijft een meristeemcel
4. De ander ondergaat celstrekking (= cel groeit door opname van
water)
→ cel kan van vorm veranderen (differentiatie) en speciale functie
krijgen (specialisatie)
Lengte- en diktegroei
Lengtegroei vooral in de jongste delen – stengeltop en worteltop
Diktegroei vooral in het cambium (= ringvormig meristeem)
▪ Cellen in cambium delen
▪ Eén blijft in cambium, andere komt erbuiten te liggen
▪ Naar binnen toe vormt het cambium houtcellen, naar buiten de bastcellen
Houtvaten ▪ ontstaan uit boven elkaar gelegen houtcellen
▪ zetten tegen de verticale primaire celwanden dikke secundaire celwanden af
▪ deze wand bestaat uit cellulose en houtstof (lignine)
▪ dwarswanden tussen houtcellen verdwijnen en cellen verdwijnen dan ook
Bij bastvaten verdwijnt deze wand niet! → er komen gaten in
▪ cellen verdwijnen niet, celkernen wel
▪ dode bastvaten worden dichtgedrukt
▪ bastvaatcellen leven kort
Er ontstaan meer houtcellen dat bastcellen → elk jaar een laag hout en dun laagje bast
, jaarring = al het hout gevorm in 1 jaar ▪ zichtbaar doordat planten alleen in voorjaar groeien
▪ voorjaar: wijde houtvaten met dunne wanden
→ vervoert veel water en stoffen
▪ zomer: steeds nauwere houtvaten met dikkere wand
▪ jaargrens = overgang tussen zomer-/ voorjaarhout
▪ in bastring geen jaarringen, snel samengedrukt
Plastiden
Plastiden = celorganellen met een functie in 1. fotosynthese
2. lokken van insecten
3. opslaan van reservestoffen
→ gevormd uit proplastiden die zich bevinden in het meristeem
▪ Etioplasten: - in donker gevormd
- bladgroenkorrels zonder licht
▪ Chloroplasten: - bladgroenkorrels
- helpen fotosynthese
▪ Chromoplasten: - kleurstofkorrels
▪ Leukoplast: - kleurloos
- gespecialiseerd in opslag van:
1. zetmeel (amyloplasten)
2. olie (elaioplasten)
3. eiwitten (proteïnoplasten)
Plastiden kunnen overgaan in een ander type
Paragraaf 2 – Transport in planten
Opname van water en mineralen
Zaadplanten → meeste transport vindt plaats via hout- en bastvaten
▪ houtvaten vervoeren de anorganische sapstroom (= water en zout van wortels naar bladeren)
▪ bastvaten vervoeren de organische sapstroom (= water en meer van blad naar andere delen)
Planten nemen via wortels stoffen op ▪ vooral via de worteluiteinden
▪ hier zijn wortelharen (= uitgegroeide cellen van epidermis)
▪ oppervlaktevergroting
▪ hout- en bastvaten liggen in centrale cilinder
▪ endodermis = buitenste laag van centrale
cilinder
→ regelt selectieve opname van mineralen
Route van water met opgeloste mineralen:
Bodem – Wortelharen – schors – endodermis
→ voornamelijk via de celwanden
▪ permeabel (doordringbaar)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mirjambos2512. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.