HS 14 CIRCULATIE
circulatiestelsel;
- bloedvatenstelsel; hart, bloedvaten, bloed
- lymfatisch stelsel: ondersteunt bloedvatenstelsel + rol verversing weefselvloeistof en afweer
functies:
- aan- en afvoer voedingsstoffen
- transport gassen, hormonen en beschermende stoffen
- verspreiding warmte
bloed: bloedcellen + bloedplasma
bloedplasma:
- water (91%); dient als warmtebuffer + oplosmiddel
- bloedeiwitten; bepalen viscositeit (stoperigheid) bloed + buffer van zuurgraad (houden pH
constant) + constant houden osmotische waarde
-> albuminen: langerekt, handhaving colloïd-osmotische waarde
-> globulinen: klein bolvormig, transportfunctie + antistoffen (immunoglobulinen)
-> fibrinogeen: groot, bloedstolling
- opgeloste zouten (1%): Na, K, Ca ionen -> houden osmotische waarde constant
- tijdelijk aanwezige stoffen, wisselende hoeveelheid (vervoerd door bloedplasma)
-> gassen: opgeloste zuurstof, koolstofdioxide, stikstof
-> voedings- en afvalstoffen
-> regulerende stoffen: hormonen + vitaminen
rode bloedcellen/electrocyten (95%): klein/rond/plat/ingedeukt schijfje
- indeuking (delle) -> cel soepel+vervormbaar+kleine diffusieafstand binnenste
- geen kern, mitochondriën, andere organellen
- veel hemoglobine: rode kleur, bevat ijzer, zuurstofbindend vermogen, bepalen bloedgroep
witte bloedcellen/leukocyten (5%): monocyten, lymfocyten, granulocyten
- groter dan rode, hebben kern + organellen, variabele levensduur, rol afweer lichaam
bloedplaatjes: celfragmenten + membraan
- geen kern+organellen, levensduur 7-8 dagen
- plaatjesfactor: belangrijke rol bloedstolling
stamcellen: in rode beenmerg, kunnen door mitose nieuwe bloedcellen leveren
-> nieuwgevormde cellen differentiëren tot een type bloedcel
blauwe plek; haarvaatjes vanbinnen kapot
kneuzing: aantal bloed- en lymfevaten (+spierweefsel) beschadigd
bloedvat kapot;
-> bloedplaatjes klonteren samen (propvorming) + bloedvatvernauwing
-> bloedstollingsproces (plaatjesfactor + stollingsfactoren nodig);
bloedplaatjes scheuren open -> vrij komen plaatjesfactor: zet protrombine om in trombine; zorgt
voor omzetting fibrinogeen in fibrine (draadvormige eiwitten): plakken aan elkaar tot draden +
hechten aan wondranden -> bloedcellen in dit netwerk gevangen -> netwerk krimpt; wondranden
naar elkaar toe getrokken + bloedcellen klem gezet -> korstje (bij huidwond); uit stolsel
wondvocht/serum geperst: bloedplasma zonder fibrinogeen
-> bloedvatverwijding (oiv histamine): extra aanvoer O2 + voedingsstoffen voor nieuwe celvorming
-> afbraak fibrinedraden -> verdwijnen korstje (huidwond)
opruiming weefsel- + bloedresten door witte bloedcellen (inwendige bloeding)
stollingscascade: kettingreactie bij stolling
linker/rechterhartklep: stevige bindweefselvliezen tussen boezem-kamer, sluiten doorgang af
- aan papillairspiertjes bevestigd dmv pezen; verhinderen dat kleppen doorschieten nr boezems
slagaderkleppen (halve maan): tussen kamer-grote bloedvaten
hartwand; spierweefsel
- boezems vrij dun, rechterkamer dikker, linkerkamer dikst
- binnenbekleding -> inwendig dekweefsel (endotheel); 1 cellaag dun en glad
- buitenkant -> hartzakje; vlies, verbonden met middenrif + borstvlies
-> heft wrijvingskrachten op tussen hart + omringende weefsels
hartspierweefsel
- spiervezels in elk deel met elkaar in verbinding -> reactie als 1 geheel
- refractaire periode: rustperiode hartspiervezels
- impulsen door eigen prikkelsysteem
hartcirculatie: doorbloeding hartspier (onderdeel lichaamscirculatie)
- kransslagaders vertakken in uitgebreid haarvatennetwerk; voorzien alle hartspiercellen van bloed
dubbele bloedsomloop: grote (lichaamscirculatie) + kleine (longcirculatie)
prikkelgeleidingssysteem hart;
sinusknoop: vormt impulsen -> samentrekken boezems + prikkelen AV
AV-knoop: impulsen nr bundel van His
Bundel van His: bundel impulsgeleidende hartspiercellen in harttussenschot
- bundeltakken: dragen impulsen over op purkinjevezels
-> impulsen vanuit purkinje activeren hartspiercellen -> samentrekking kamers
zenuwstelsel + hormoonstelsel kunnen invloed uitoefenen op impulsfrequentie sinusknoop
- bloeddrukregulatiecentrum in verlengde merg hersenen (negatieve terugkoppeling)
- emoties -> hormonen (bv adrenaline)
elektrocardiogram (ECG): maakt elektrische hartdiagram zichtbaar dmv diagram
pieken standaard ECG;
- P-top: acitiveit sinusknoop + boezemwand = boezemsystole
- QRS-top: prikkelgeleiding door kamers (AV, His, wand kamers) = kamersystole
- T-top: ontspanning kamer, terug nr beginstoestand = diastole
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmeetermaat. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.