Summary
samenvatting biologie planten en stofwisseling vwo
- Course
- Level
samenvatting 10voorbiologie hs 11 planten en hs 12 stofwisseling vwo
[Show more]
1 review
By: lenaluecke1 • 1 year ago
Seller
Follow
esmeetermaat
Reviews received
Content preview
HS 11: PLANTEN, DE BASIS VAN HET LEVEN1. Wieren/algen: waterplanten, eencellig (of eenvoudig meercellig)
2. Mossen: landplanten, zwak ontwikkeld transportsysteem
3. Varens en zaadplanten: landplanten, sterk ontwikkeld transportsysteem
Zaadplanten: planten voort dmv zaden + vruchten, geproduceerd door bloem (voortplantingsorgaan)
bedektzadigen: beschermende laag + duidelijke bloemen
- 1 of 2 zaadlobbigen
naaktzadigen: geen gesloten beschermlaag (coniferen)
voortplanting: geslachtelijk; stuifmeelkorrels + eicellen
vermeerdering: ongeslachtelijk; uitlopers, knollen, bollen
Bouw; wortel: onder de grond, geen bladgroen, stengel: knoppen, bladeren
Bloem: herbergt voortplantingsorganen
Stamper: vrouwelijk; stempel, stijl en
vruchtbeginsel
- vruchtbeginsel: groeit uit tot een vrucht,
bevat meerdere zaadbeginsels (bevat eicel,
ontwikkelt na bevruchting tot zaad)
meeldraden: mannelijk; helmknop
(stuifmeelkorrels: bevat mannelijke kern) +
helmdraad
Bestuiving: stuifmeel ene bloem op stempel zelfde(zelfbestuivers)/andere(kruisbestuivers) bloem
windbloemen (bestuiving dmv wind): licht stuifmeel + lang uitstekende stempels
insectenbloemen (dmv insecten): ruiken lekker, mooie kleuren, produceren nectar
bevruchting: stuifmeelkorrel kiemt op stempel -> stuifmeelbuis groeit door stempel naar beginsels ->
mannelijke kern door buis + versmelt met eicel (zaadbeginsel) -> vorming embryo: kiem/kiemplantje
- kiem tussen zaadlobben (zaad): bevatten reservevoedsel
Kieming starten -> prikkel; koude periode gevolgd door opwarming
-> aanwezigheid voldoende vocht
verspreiding (zaad) -> wegschieten/slingeren (zelf)
-> water/dieren als vervoersmiddel
Tweeslachtige bloem: man+vrw voortplantingsorganen in 1 dezelfde bloem
eenslachtige bloem: soort heeft aparte man+vrw bloemen
- eenhuizige plant: op dezelfde plant
- tweehuizig: apart man+vrw planten
Weefseltypen:
parenchym (vulweefsel): grote cellen (bol/langwerpig) + dunne wand, plek stofwisselingsprocessen
steunweefsel: verdikte wand, geeft stevigheid aan groeiend weefsel
- collenchym + sclerenchym
houtvaten: verdikte wanden, transportweefsel: vervoeren water+opgeloste zouten&mineralen
vanuit wortel nr bladeren
bast/zeefvaten: dunne wanden, transportweefsel: vervoeren water + opgeloste stoffen als
glucose/aminozuren van bladeren nr andere delen plant (actief transport)
meristeem (deelweefsel): kleine niet-gedifferentieerde cellen -> groei dmv deling
, Bouw bladeren optimaal fotosynthese (-> nauwelijks steunweefsel)
- grootste deel parenchymcellen -> laat licht goed door (dunne wanden)
-> bevat veel bladgroenkorrels
- groot opp -> opvangen zvm licht
- geringe dikte -> snelle gaswisseling lucht
Turgor: spanning tussen celinhoud en celwand (-> stevigheid)
- ontstaan: hogere osmotische waarde binnen cel -> water in cel gezogen (osmose) -> toename
celinhoud -> spanning inhoud + (terugduwende) wand: turgor
- wanddruk: celwand duwt terug
Plasmolyse: cytoplasma laat celwand los door veel waterverlies (-> cel sterft af)
kruidachtige planten; vaten + vezels (afgestorven steunweefselcellen) -> extra stevigheid
houtige planten; hout -> stevigheid
- vaatbundels: hout+bastvaten samen in groepjes
Groei -> celdeling + celstrekking
lengtegroei: uiteinden stengels + wortels
- strekkingsgroei: ongedifferentieerde cellen blijven delen -> nieuwgevormde cellen strekken; nemen
veel water op in centrale vacuole
- primaire celwand (elastisch): groeit mee met strekking
-> afzetten stoffen (cellulose, lignine/houtstof) tegen celwand voor stevigheid; secundaire celwand
diktegroei: tussen vaten/in (zij)stengels
- cambium(deelweefsel)cellen blijven delen
- binnen -> hout(vaten), buiten -> bast(vaten)
Bouw blad:
Cuticula: beschermend waslaagje, laat licht door
pallisadeparenchym: cellen dicht tegen elkaar, veel chloroplasten
sponsparenchym: veel luchtholten
huidmondjes: onderkant blad -> beperkt verdamping
Transport:
1. Worteldruk: watertransport door houtvaten (stengel)
- hydrofiele wand wortelharen absorbeert water+opgeloste stoffen
-> nr cytoplasma (actief) + celwand schorscellen
- endodermis: tussen schors/cilinder, laag cellen met kurkbandje (van Caspari); ondoorlaatbaar
-> celwanden houden water tegen (selectief), transport via cytoplasma endodermiscellen
- centrale cilinder: binnenste/vaten, hogere concentratie opgeloste stoffen dan schors
-> water wordt aangezogen door osmose en in houtvaten omhooggestuwd (worteldruk)
- druppelen: worteldruk te groot + te weinig verdamping -> water nr buiten geperst
2. Capillaire werking: sterke cohesie + adhesie door kleine diameter om water te laten stijgen
- cohesie: aantrekkingskracht watermoleculen onderling
- adhesie: ‘plakken’ watermoleculen aan wand houtvaten
3. Zuigkracht vd bladeren: bovenste water verdampt -> verdampingstroom: water omhooggetrokken
4. Bastvaten vervoeren plantensap (suiker/aminozuren/hormonen) dmv actief transport + osmose
Symplasmatisch: via plasmodesmata (open kanaaltjes tussen cytosol(intercellulaire vloeistof) cellen)
Apoplasmatisch: langs celwanden + extracellulaireruimtes
- mineralen stromen tot endodermis (tegengehouden door caspari) -> actief transport + osmose
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmeetermaat. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now