Summary
samenvatting biologie vwo zenuwstelsel en hormoonstelsel
- Course
- Level
samenvatting 10voorbiologie vwo hs 18 zenuwstelsel en beweging en hs 19 hormonen
[Show more]
Seller
Follow
esmeetermaat
Reviews received
Content preview
HOOFDSTUK 18: ZENUWSTELSEL EN BEWEGINGfuncties zenuwstelsel:
- regeling homeostase: aansturing activiteit inwendige weefsels en organen
- coördinatie activiteit organen: samenwerking organen
- coördinatie contacten buitenwereld: waarnemen en reageren
- coördinatie van psychische functies: bewustzijn, leren, herinneren, stemming/emoties, denken
indeling zenuwstelsel (bouw)
- perifere: alle overige zenuwen buiten het centrale stelsel
-> sensorisch deel
-> motorisch deel
- centrale
-> hersenen (grote-, kleine-, stam)
-> ruggenmerg
-> indeling (functie)
- animale: regelt bewuste/gewilde bewegingen/reflexen skeletspieren (grote hersenen)
- autonome: werking inwendige organen + nauwe samenwerking hormoonstelsel (hersenstam)
- (ortho)sympatisch -> actief
- parasympatisch -> herstel
zenuwweefsel
- neuronen (zenuwcellen): geleiden impulsen
- steuncellen: onderhoud + bescherming neuronen, verhogen snelheid
- typen in centrale stelsel: gliacellen
-> astrocyten: voorzien voedingstoffen + afvoeren afvalstoffen
-> oligodendrocyten -> myelineschede
-> microglyocyten: ruimen lichaamsvreemde + aangetaste cellen op
- in perifere stelsel
-> cellen van schwann -> myelineschede (van schwann): isoleert, verzorgt, ondersteunt
neuronen
- dendrieten: celuitlopers -> ontvangen impuls
- axon: celuitloper -> verstuurt impuls
- mergschede: isolerende laag
- synaps: zet impuls om in chemisch signaal
typen:
- sensorische: sensoren -> czs (bij zintuigen)
- motorische: czs -> rest lichaam (bij spieren/klieren)
- schakel(cellen): in hersenen+ruggenmerg
zenuw: meerdere zenuwbundels: bundel honderden celuitlopers (+ myeline + bindweefsellaagje)
- motorische: ruggenmerg -> spieren (axonen)
- sensorische: zintuigen -> ruggenmerg (dendrieten)
- gemengde
, werking zenuwstelsel:
- sensorische input: opvangen prikkels door sensoren
- sensor: vangt op + vertaalt prikkel -> impuls (elektrische + chemische signalen)
- verwerking (door czs)
- motorische output: aansturen effectoren door zenuwstelsel
- effectoren: betreffende doelwitorganen/weefsels (spieren/klieren)
membraanpotentiaal: spanningsverschil tussen binnen +buitenkant celmembraan
- veranderingen -> opwekking + voortgeleiding impulsen
Actiepotentiaal: totale ladingsverandering bij ontstaan impuls
-> rustpotentiaal: ladingsverschil: -70 mV
- binnen(-): meer K+, negatief geladen eiwitmoleculen, weinig Cl-
- buiten(+): meer Na+, veel Cl-
- in stand gehouden door:
-> doorlaatbaarheid/permeabiliteit celmembraan (niet gelijk voor alle ionen)
-> ionenpomp: houdt Na/K-verhouding constant
-> depolarisatie: diffusie Na+ naar binnen, verkleining potentiaalverschil -> binnen positief
- ompoling: binnenkant membraan positief ten opzichte buitenkant
-> repolarisatie: diffusie K+ naar buiten -> binnen negatief
-> herstelfase: pompen herstellen
- elektrisch herstel: rustpotentiaal bereikt
- chemisch herstel: ion verhoudingen in evenwicht
- absolute refractaire periode: niet prikkelbaar (tijdens ontstaan actiepotentiaal)
- relatieve refractaire periode: versterkte prikkels nodig
Impulsfrequentie: actiepotentiaalfrequentie: aantal actiepotentialen per tijdseenheid
snelheid impulsgeleiding:
-> dikte neuronuitlopers (dikker=sneller)
-> aan/afwezigheid myelineschede (myelineschede=sneller)
- saltatoire geleiding: sprongsgewijze geleiding via knopen van ranvier
Impulsoverdracht
- synaps: contactplaats
- synapsspleet: ruimte tusse pré+postsynaptische cel
- presynaptische neuron: brengt impuls over
- synaptische blaasjes: bevat moleculen neurotransmitter (signaalstof)
- depolarisatie membraan-> instroom + toename calciumionen -> blaasjes fuseren met membraan
-> neurotransmitters vrij in synapsspleet
- postsynaptische neuron: ontvangt impuls, vangt neurotransmitters op
- neurotransmitter-receptor-complex: molecuul hecht aan receptor
-> ionkanaaltje opent -> ionenstroom -> depolarisatie/actiepotentiaal
- signaalcascade: via meerdere stappen binnenin cel overbrengen signalen -> impulsoverdracht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmeetermaat. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now