huid; communicatie, zintuigorgaan, bescherming;
-> barriere giftige stoffen/ziektekiemen uitwendig milieu
-> voorkomt uitdroging
-> beschermt tegen schadelijke UVstraling zon
-> beschermt organen/weefsels tegen mechanische beschadigingen
-> constant houden lichaamstemperatuur
huid;
opperhuid (epitheelcellen); ondoorlaatbaar, slijtfunctie -> continu aanmaak nieuwe cellen
- hoornlaag (buiten): hoornstof (keratine); hard/stevig eiwit
- kiemlaag (onderste); delen cellen
- melanocyten: pigmentvormende cellen (gestimuleerd door UV)
-> melanine: zwart pigment, hoeveelheid erfelijk bepaald, bepaald huidskleur, beschermend
lederhuid; huidgevoel (bindweefsel + bloedvaten/zenuwen/zintuigjes/zweet/talgkliertjes)
- weefselvocht voorziet kiemlaag van voedingstoffen + zuurstof
- gevoelszintuigjes: warmte/koude/druk/tast/pijn
- zweetklier: buisje van diep tot in lederhuid mondt uit in huidopp, rol constant houden lichaamsT
onderhuidsbindweefsel: scheidingslaag huid + eronderliggende weefsels (vetlaag)
-> opslag vet, bescherming, isolatie
nagel: groeisel vanuit kiemlaag, bestaat uit hoornstof
-> verhoogt grijpvermogen, krabben/krassen, beschermt
haar: vanuit kiemlaag, dode cellen + hoornstof + pigment
- haarzaakje in lederhuid, vorm + kleur erfelijk bepaald
- talgkliertjes: scheiden talg af (vetachtige stof) -> houdt opperhuid soepel
- klein haarspiertje (overeind bescherming tegen kou)
vitamine D -> kalkafzetting botten
- pro-vitamine D (voorstadium): in opperhuid gevormd oiv uv straling
kerntemperatuur: gem T, 37 graden
schiltermperatuur: lagere T
temperatuurzintuig in hypothalamus + koude/warmtezintuigjes -> info naar hypothalamus
oppervlakte-inhoudrelatie: verhouding tussen het buitenoppervlak + inhoud organisme
- groot lichaamsoppervlak ivt inhoud = veel warmte verlies
oververhitting tegen gaan -> warmteproductie verlagen, celactiviteit afnemen
- bloedvatverwijding (warmtestraling)
- warmte afgifte aan bloed (warmtegeleiding)
- transpireren (warmte onttrokken bij verdamping zweet)
lichaam te koud -> warmteproductie opvoeren + vasthouden
- celstofwisseling + verbranding in cellen nemen toe (bv door hypothalamus/schildklierhormoon)
- zweetklieren minder actief
- bloedvatvernauwing
koorts: thermostaat hypothalamus ontregelt door eiwitten/gifstoffen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmeetermaat. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.