Summary
Samenvatting Gezondheidspsychologie - hoofdstuk 3
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting gezondheidspsychologie hoofdstuk 3
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jamie199956
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 3 – Ongezond gedragMet betrekking op onderwerpen zoals;
- Ongezond eten
- Roken
- Overmatig alcoholgebruik
- Onveilig vrijen
Hoofdstuk 3.1
Kasl en Cobb definiëren gezondheidsbevorderend gedrag als ‘elke activiteit die iemand die zichzelf
als gezond beschouwt, onderneemt met het doel ziekte te voorkomen of te ontdekken in een
stadium waarin deze nog geen symptomen veroorzaakt’.
Deze definitie moet wel kritisch worden bekeken, want mensen sporten ook om sociale
contacten op te doen of voor hun plezier.
Medisch perspectief: men neemt aan dat gezonde mensen bepaalde activiteiten, zoals sporten,
uitsluitend ondernemen om hun kans op het ontstaan van ziekten te verkleinen
Harris en Guten definiëren gezondheidsbevorderend gedrag als ‘gedrag dat wordt vertoond door een
individu, ongeacht zijn/haar subjectief ervaren gezondheidstoestand, met het doel zijn/haar
gezondheid te beschermen, te bevorderen of in stand te houden’.
In tegenstelling tot Kasl en Cobb omvat deze definitie dus ook het gedrag van ‘ongezonde
mensen’.
Gedragsmatig pathogeen: gedrag dat schadelijk is voor de gezondheid, bijvoorbeeld roken
Gedragsmatig immunogeen: gedrag dat de gezondheid bevordert, bijvoorbeeld bewegen
Ondanks verschillen gaan onderzoekers er in het algemeen vanuit dat gezondheidsbevorderend
gedrag bestaat uit die vormen van gedrag die samenhangen met de gezondheidstoestand van het
individu, ongeacht de actuele gezondheid of motivatie.
Risico: de waarschijnlijkheid van een ongunstig resultaat of een factor die deze waarschijnlijkheid
vergroot
Hoe komt gedrag, los van de vraag of dit nu gezondheidsbevorderend is of juist een risico voor de
gezondheid inhoudt, tot stand? Hiervoor bestaan verschillende psychologische theorieën:
1 Behavioristen: Gedrag wordt aangeleerd onder invloed van beloningen. Een gedraging die gevolgd
wordt door een beloning of een bekrachtiging heeft een grote kans om herhaald te worden.
Daardoor kunnen gewoonten ontstaan. Gedrag dat daarentegen niet bekrachtigd wordt, verdwijnt of
dooft uit. (Bekrachtigen is een snoepje, compliment of positieve waardering krijgen)
2 Cognitief psychologen leggen een verband tussen de gedachten en de invloed daarvan op het
gedrag en op de emoties. Als je door een nieuwe ervaring ergens op een andere manier tegenaan
bent gaan kijken, verandert je gedrag vaak ook.
3 Sociaal psychologen hebben aangetoond dat sociale aspecten van invloed kunnen zijn op het
gedrag dat we vertonen. Het gaat dan bijvoorbeeld om de wens bij een bepaalde groep te horen,
groepsdruk of de invloed van rolmodellen of invloedrijke personen kunnen hebben op ons gedrag.
‘De zeven van Alameda’: verschillende variabelen, belangrijke factoren voor gezondheid en
levensduur:
- Zeven tot acht uur per nacht slapen
- Niet roken
- Niet meer dan één tot twee alcoholistische drankjes per dag nuttigen
, - Regelmatig bewegen
- Niet eten tussen maaltijden door
- Ontbijten
- Niet meer dan 10% overgewicht hebben
Het effect van een bepaalde leefwijze op onze gezondheid is groter naarmate we die leefwijze langer
hebben.
Als we mensen willen behoeden voor riskant gedrag (wat het doel is van gezondheidsbevordering)
moeten we ook de psychologische en sociale factoren begrijpen die ten grondslag liggen aan het
aanleren en in stand houden van riskant gedrag, of aan het vermijden van gezondheidsbevorderend
of preventief gedrag.
Mortaliteit: Overlijden. Meestal uitgedrukt als sterftecijfer, dat wil zeggen het aantal sterfgevallen in
een gegeven populatie en/of in een gegeven jaar als gevolg van een gegeven aandoening
(bijvoorbeeld het aantal sterfgevallen door kanker onder vrouwen in 2010)
Hoofdstuk 3.1.1
De WHO vermeldt de top tien van wereldwijde risico’s, die samen verantwoordelijk zijn voor meer
dan 30% van alle sterfgevallen:
1 Ondergewicht
2 Onveilig vrijen
3 Hoge bloeddruk
4 Roken
5 Alcoholgebruik
6 Onveilige watervoorziening, slechte sanitaire voorzieningen en gebrek aan hygiëne
7 Ijzertekort
8 Rook binnenshuis van vaste brandstoffen (koolstofmonoxide)
9 Hoog cholesterolgehalte
10 Overgewicht
Zeer waarschijnlijk behoort ook een levenswijze met weinig lichamelijke beweging tot de prominente
gezondheidsrisico’s. Ondergewicht wordt voornamelijk aangetroffen in de ontwikkelingslanden – hier
sterven jaarlijks drie miljoen mensen aan. In de VS en Europa daarentegen overlijden elk jaar
ongeveer een half miljoen mensen aan ziekten die te maken hebben met overgewicht en een
levenswijze met te weinig lichamelijke beweging.
Hart- en vaatziekten: roken, een cholesterolrijk dieet volgen, gebrek aan lichaamsbeweging
Kanker: roken, alcoholgebruik, gebruik van bepaalde voeding, seksueel gedrag
Herseninfarct: roken, een cholesterolrijk dieet volgen, alcoholgebruik
Longontsteking, griep: roken, gebrek aan vaccinatie
Hiv/aids: onveilig vrijen
Levensverwachting EU (2009)
België
- Vrouwen: 77,4 en 85,0 jaar
- Mannen: 67,5 en 79,8 jaar
NL
Vrouwen: 64 jaar
Mannen: 68 jaar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jamie199956. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71498 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now