Summary
Samenvatting biologie thema 1 Regeling
- Course
- Level
- Book
Compleet met plaatjes en voorbeelden. Gebaseerd op Biologie voor Jou, maar de stof bij andere biologieboeken is hetzelfde. Voor 5 VWO.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
456vwosamenvattingen
Content preview
1 Regeling en homeostaseJe lichaam handhaaft factoren zoals zuurstofconcentratie rondom een bepaalde waarde, dit
is de normwaarde. Je lichaamstemperatuur schommelt rond de 37 graden. Hier is sprake
van een dynamisch evenwicht die in stand wordt gehouden door een regelkring. Het in
stand houden van een dynamisch evenwicht noem je homeostase.
Wanneer een toename van het resultaat een remming van het proces veroorzaakt, spreek je
van een negatieve terugkoppeling. Bij een regelkring waarin een toename van het
resultaat het proces versterkt, spreek je van een positieve terugkoppeling.
Tussen de cellen van een weefsel bevindt zich weefselvloeistof. Samen met het bloed vormt
de weefselvloeistof het inwendige milieu van een organisme. Tussen het inwendige en
uitwendige milieu bevindt zich ten minste één cellaag. De inhoud van darmen, longen en
blaas horen bij het uitwendige milieu. Homeostatische regelkringen zorgen ervoor dat
omstandigheden in het inwendige milieu niet te veel veranderen. Homeostase is een
voorbeeld van zelfregulatie van een organisme.
2 Hormonale regulatie
In organismen vindt communicatie tussen cellen plaats via signaalmoleculen
(signaalstoffen). De signaalmoleculen die de cellen van hormoonklieren afgeven, zijn
hormonen. Je noemt hormoonklieren ook wel endocriene klieren. De afgifte van hormonen
door de hormoonklier heet secretie. Klieren met een afvoerbuis heten exocriene klieren.
De hormonen die getransporteerd worden door het lichaam via de
weefselvloeistof, zijn alleen werkzaam in organen waarvan de cellen
receptoren bezitten waaraan het hormoon kan binden: de
doelwitorganen. De mate van de reactie van een doelwitorgaan
wordt onder andere bepaald door de hormoonspiegel (concentratie)
in het bloed en het aantal hormoonreceptoren van een bepaald
hormoon op cellen in het doelwitorgaan.
Hormoon in cytoplasma → er ontstaat meestal een hormoon-
receptorcomplex. Dit complex gaat naar het kernplasma en kan dan
bepaalde genen in het DNA aan- of uitzetten. Hierdoor kan de cel
eiwitten maken die bijvoorbeeld als enzym kunnen dienen. Andere
hormonen binden aan een receptoreiwit op het celmembraan van de
cellen van een doelwitorgaan. Hier wordt vervolgens een
signaalmolecuul gevormd of geactiveerd: de second messenger.
Deze geeft het signaal in de cel door, bijvoorbeeld een enzym
activeren. Door het signaal binnen de cel door te geven van molecuul naar
molecuul, worden veel signaalmoleculen geactiveerd of geproduceerd.
Hierdoor kan een enkel signaal buiten de cel een enorme reactie binnen
de cel opwekken. Wanneer een signaal via meerdere schakels in de cel
wordt doorgegeven, spreek je van signaalcascade of kortweg
cascade.
, Het hormoonstelsel bestaat uit een aantal hormoonklieren:
De hypofyse bestaat uit de hypofysevoorkwab en de
hypofyseachterkwab. Het gedeelte net boven de hypofyse
heet de hypothalamus. Hormonen die de hypofyse produceert
zijn bijvoorbeeld LH en FSH. Het hormoonstelsel en
zenuwstelsel zijn via de hypothalamus en hypofyse met elkaar
verbonden. Sommige neuronen (zenuwcellen) in de
hypothalamus maken hormonen, dit heet neurosecretie. De
gevormde hormonen heten neurohormonen. Twee typen
neurohormonen die die de hypothalamus produceert
beïnvloeden de endocriene cellen in de hypofysevoorkwab: 1.
Inhibiting hormonen, deze zorgen ervoor dat de endocriene
cellen in de hypofysevoorkwab geen hormonen meer
produceren. 2. Releasing hormonen, deze stimuleren de endocriene cellen juist om
bepaalde hormonen te produceren.
Hormonen die bij de hypofyse horen: ADH, GH, ACTH, prolactine en oxytocine. Deze staan
allemaal in de Binas.
De schildklier ligt in de hals en produceert voornamelijk thyroxine. Deze beïnvloedt onder
andere de stofwisseling. Bij teveel aanmaak leidt dat tot gewichtsverlies, toename eetlust en
rusteloosheid. Te weinig aanmaak zorgt juist voor gewichtstoename en vermoeidheid. Vanaf
de geboorte te weinig kan zorgen voor dwerggroei.
Kliercellen in de alvleesklier en de maag- en darmwand produceren
spijsverteringshormonen die de spijsvertering beïnvloeden. Zo zorgt gastrine voor
maagsapproductie.
Verspreid tussen de cellen van de alvleesklier liggen groepjes cellen met een endocriene
functie: de eilandjes van Langerhans. Hierin komen α-cellen voor die het hormoon
glucagon produceren en β-cellen die het hormoon insuline produceren, deze zorgen
ervoor dat de glucoseconcentratie (bloedsuikerspiegel) in het bloed min of meer constant
blijft. Als je koolhydraten eet, zal de bloedsuikerspiegel stijgen. β-cellen produceren dan
meer insuline waardoor er meer glucosetransporteiwitten komen, hierdoor neemt het
transport van glucose toe. Cellen in de lever en in spieren zetten de glucose om in
glycogeen. Hierdoor zal de glucoseconcentratie dalen. Als je een tijdje niet hebt gegeten,
kan je bloedsuikerspiegel te laag zijn. De α-cellen produceren dan meer glucagon. Dit
stimuleert de omzetting van glycogeen in glucose waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 456vwosamenvattingen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now