Summary
Samenvatting Farmacologie van CR
- Course
- Institution
Alle readers farmacologie van CiRe, volledig samengevat tot een overzichtelijk geheel.
[Show more]
Seller
Follow
EvaS01
Content preview
Farmacologische beïnvloeding van het respiratie apparaat:1.1. Inleiding:
De primaire functie van het respiratie apparaat is gasuitwisseling tussen de ingeademde lucht en
het pulmonaire arteriële bloed. Door de vele externe factoren die het respiratie apparaat
ondervindt, is het vatbaar voor allerlei immuungemedieerde aandoeningen en infecties
Verderingingsmechanismen hiertegen zijn:
- Mucus hypersecretie
- Hoestreflex
- Bronchoconstrictie
- Activatie van allerlei ontstekingscellen
1.2. Bronchodilatatie:
Om bronchoconstrictie (en dus dyspneu) aan te pakken gebruikt men
farmacologische/management strategieën om primaire en secundaire oorzaken aan te pakken.
Daarnaast is het krijgen van bronchodilatatie een belangrijke doelstelling bij patiënten met
bronchoconstrictie.
Fysiologisch gezien is er altijd door de n.vagus (AChM-receptoren) een tonus tewerkgesteld over
de gladde spiercellen van de bronchiën, deze tonus is bepalend voor de diameter en dus de
weerstand van de luchtstroom.
De AChM-receptoren kunnen door allerlei factoren beïnvloed worden:
- Mechanische prikkeling: o.a. bronchoscopie.
- Biologische mediatoren: o.a. ontstekingsreactie.
è Beide reflexbogen initiëren bronchoconstrictie.
De farmacologische interventie van bronchoconstrictie is dus gericht op de beïnvloeding van de
primaire oorzaak, maar vooral op de beïnvloeding van het autonome zenuwstelsel.
è O.a. parasympaticolytica (AChM-antagonisten) of sympaticomimetica (β2-
adrenoreceptor antagonisten). Daarnaast worden methylxanthines ook toegepast als
bronchodilatoren.
o Parasympaticolytica; AChM-receptor antagonisten:
Door middel van deze antagonisten kan de endogene activiteit van ACh op deze receptoren
afgeremd worden, waardoor de gladde spieren contractie direct en effectief opgeheven
wordt.
Het nadeel is dat AChM-receptor antagonsiten veel nevenwerkingen hebben, de muscarine
receptoren komen namelijk veelvoudig voor op het hele lichaam (perifere zenuwstelsel). Ze
hebben dus een algeheel parasympaticolytisch effect.
Bijwerkingen zijn:
• Verminderde motiliteit van het MDK
• Tachycardie
Ondanks deze bijwerkingen, doen zich toch momenten voor dat deze farmaca opweegt tegen
de neveneffecten.
1
,- Atropine:
Een AChM-receptor antagonist die wordt toegepast in acute situaties met heftige
benauwdheid t.g.v. bronchoconstrictie.
Het is een prototype voor alle AChM-receptor antagonisten en wordt geïsoleerd uit de
wolfskers. Het kan de BB-barrière passeren en heeft dus centrale bijwerkingen. Atropine
wordt goed opgenomen in het MDK (door de structuur) en kent goede weefseldistributie.
Het kan op allerlei manieren toegediend worden (liefste intraveneus) en wordt
gemetaboliseerd in de lever en renaal geëxcreteerd.
De nadelen zijn:
- Iptratropium:
Om de nadelen van de AChM-receptor antagonsiten op lange termijn te omzeilen zijn er
farmaca ontwikkeld die lokaal toegediend kunnen worden. Ipatropium is hier een voorbeeld
van, en wordt per inhalatie toegediend.
Vanwege de structuur wordt Ipratropium nauwelijks geresorbeerd vanaf de plaats van
toediening. Je hebt dus een hoge concentratie op de gewenste plek (sterk effect dus) en
nauwelijks systemische bijwerkingen.
o Sympathicomimetica; β2-adrenoceptor agonisten:
Het autonome zenuwstelsel kan ook effect uitoefenen op de gladde spiercel contractie in de
luchtwegen. De activatie van β2-adrenoceptoren in de luchtwegen zorgt voor een verhoging
van intracellulaire cAMP, wat de inactivatie van myosin light chain kinase veroorzaakt en
zodoende relaxatie van de spiercel (G-eiwit gekoppelde receptoren).
De werking van β2-adrenoceptor agonisten is minder wijd dan die bij AChM-receptor
antagonisten, maar omdat de werking minder brede werking heeft, heeft het ook minder
bijwerkingen.
Wel kunnen β2-adrenoceptor agonisten ook β1-adrenoceptor agonisten activeren en bij hoge
doseringen kunnen er ook bijwerking ontstaan als:
• Tachycardie
• Excitatie
• Zweten
- Adrenaline of efedrine:
Non-selectieve adrenoreceptor agonisten worden gebruikt in acute situaties van
bronchoconstrictie (activeren de α- als β-adrenoceptoren) vooral als het circulatie apparaat is
betrokken (anafylactische shock). Bij patiënten die luchtwegproblemen hebben wordt de
voorkeur gegeven voor β2-adrenoceptor agonisten door de verminderde bijwerkingen.
- Clenbuterol:
Kan parenteraal als oraal toegediend worden, dit is een selectieve β2-adrenoceptor agonist
die in normale dosering weinig bijwerkingen geeft. Bij overdosering ontstaan de
bijwerkingen:
• Eerdergenoemde effecten door overmatige ativatie van β1-en β2-adrenoceptor
agonisten, en dus effecten op het hart, GS en bloedvaten.
Bij een combinatie van β2-adrenoceptor agonisten en glucocortico’s dient de dosering van β2-
adrenoceptor agonisten verlaagd te worden, omdat de glucocortico’s een potentiërend
effect hebben op de β2-adrenoceptoren. En de downregulatie en internalisering van deze
receptoren afremmen.
Een positief aspect is dat β2-adrenoceptor agonisten ook anti-inflammatoire werking hebben.
2
, De Clenbuterol wordt niet toegepast op honden, vanwege het risico op hartspiernecrose. Het
is niet toegestaan als bronchodilatator bij LH (vroeger is hier misbruik meegemaakt met de
groeisnelheid bij kalveren).
- Salbutamol:
Een β2-adrenoceptor agonist die aerosol wordt toegediend. Bij langdurig gebruik van β2-
adrenoceptor agonisten (zowel systemisch als lokale toepassing) is dat er bij langdurig
gebruik downregulatie en receptor desensitisatie optreedt bij de β2-adrenoceptoren. Dus
langdurige therapie is minder effectief, liefst wordt het dus kortdurend gegeven. De
eerdergenoemde interactie met glucocortico’s kan op dit vlak positief zijn en zorgen voor
een betere werkzaamheid op langere duur.
o Methylxanthines; fosfodiesterase remmers/ adenosine-receptor antagonisten:
Methylxanthines zijn (aselectieve) fosfodiesterase remmers. Fosfodiesterase is een enzym
die intracellulair cAMP afbreekt. Door de fosfodiesterase te remmen wordt er dus een
verhoging cAMP intrallelulair gevonden en dit geeft inhibitie van het myosine light chain
kinase en dus relaxatie van de spiercel.
Ook zijn Methylxanthines antagonisten voor adenosine-receptoren (niet selectief). Dit zijn G-
eiwit gekoppelde receptoren die na activatie de vorming van cAMP remmen door adenylyl
cyclase te remmen. Blokkering hiervan resulteerd dus ook in een verhoging van cAMP in de
cel.
Door de uitgebreide functies van fosfodiesterase+wijde verspreiding van
adenosinereceptoren is er een brede rang aan dosisafhankelijke bijwerkingen beschreven.
De bijwerking zijn o.a.:
• Excitatie/rusteloosheid
• Tachycardie
• Tremoren
• MDK-problemen
• Polyurie/polydipsie
• Hartritmestoornissen in ernstige gevallen.
- Theofylline:
Het kan oraal toegediend worden en is dan 100% beschikbaar.
Vaak worden sustained release producten gebruikt om langere dosisintervallen en vlakkere
plasmaconcentratie-tijd curves te krijgen. Door de combinatie van Theofylline+sustained
release producten is de orale biologische beschikbaarheid 30-80%. Er wordt gestart met een
lagere dosering i.v.m. streefgewicht.
De distributie van Theofylline is goed door de lage mate van plasma-eiwit binding. De BHB
wordt gepasseerd. De metabolisatie in de lever is uitgebreid door de DYP450-enzymen, er
worden meerdere metabolieten gevormd (3-methylxanthine en cafeïne).
De Theyofylline en metabolieten worden via de nieren uitgescheiden, en er dient rekening
gehouden te worden met het gebruikt van andere medicatie door de interferentie van
CYP450- enzymen.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EvaS01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now