Summary
Ethiek de basis samenvatting jaar 1
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van de lessen en het boek Ethiek de Basis
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
EsmeeTimmerman2
Content preview
Ethiek lerenHoofdstuk 1
Moreel oordeel: een oordeel over het gedrag van mensen en hoe ze met elkaar omgaan.
In een moreel oordeel spreek je uit wat je behoorlijk vindt van jezelf en van anderen. Je geeft aan
hoe je verwacht dat die ander met jou of anderen om zou moeten gaan.
Voorbeelden:
- De docent statistiek laat je nou nooit eens een keer uitpraten!
- Ik vind het lullig dat Chris de verkering uitmaakte via WhatsApp
Vijf kenmerken waarmee we morele oordelen kunnen herkennen:
1. Een moreel oordeel gaat over menselijk gedrag
2. Een moreel oordeel overstijgt het individuele
(wat ik voor mij goed vind verwacht ik ook van jou en het gedrag dat ik van jou afkeur kan ik
zelf ook niet maken : universaliteitsprincipe – morele oordelen zijn inherent
veralgemeniseerbaar)
3. Een moreel oordeel is normatief
(het gaat over hoe je BEHOORT te handelen *denk aan koekjesrecept*)
4. Een moreel oordeel is gericht op het goede
gericht op zaken die op zichzelf goed of nastrevenswaardig zijn. Vrijheid, rechtvaardigheid,
eerlijkheid, inzet. Morele oordelen gaan over goed samenleven
5. Een moreel oordeel kan morele verontwaardiging veroorzaken
je wordt boos als iemand je oneerlijk behandelt. *het oordeel dat is niet eerlijk veroorzaakt
een verontwaardiging* Deze verontwaardiging is een gevolg van het oordeel en niet het
oordeel zelf. De verontwaardiging is dus geen reden voor het oordeel.
De wijze waarop je behandeld wordt is niet immoreel omdat je er verontwaardigd over bent.
Je bent verontwaardigd omdat je immoreel behandeld wordt. Een moreel oordeel is geen
gevoel. Het brengt wel vaak een bepaald gevoel met zich mee.
Betekenis moreel oordeel vanuit de 5 punten: een moreel oordeel is een waardering van menselijk
gedrag aan de hand van morele uitgangspunten.
Intuïtief moreel oordeel: een moreel oordeel dat kant-en-klaar ontstaat in je bewustzijn zonder
dat je erover na hoeft te denken.
Iemand doet iets en daar vindt je meteen wat van. Je weet meteen wat je oordeel is.
Wat doe je als je oordeelt:
1. Subjectief/ervaren. Je voelt dat je het oneens bent met de ander. Het oordeel brengt een
bepaald gevoel met zich mee.
2. Objectief/kennen. Je weet wat je mening is. Je kent je oordeel.
3. Normatief/oordelen. Je oordeelt dat iets goed of slecht is. Je vindt dat het goed is.
Een moreel oordeel is niet subjectief en niet objectief. Het is NORMATIEF (normen).
Morele principes die tevoorschijn komen in een moreel oordeel, zijn universeel. In de betekenis van
goed samenleven.
Voorbeeld: als je een moreel oordeel uitspreekt: ‘de docent statistiek behoort je uit te laten spreken’.
Dan zeg je eigenlijk, ‘het principe respect voor de ander is onvoldoende aanwezig in het gedrag van
die docent, daarom keur ik dit af’. Je verbindt het gedrag met het principe respect voor anderen en je
, oordeelt niet-goed. Dit oordeel is niet jouw gevoel en niet jouw kennis. Dit oordeel is een goed of
slecht vinden in het licht van het universele morele principe respect voor anderen.
De Amerikaanse filosoof John Dewey formuleerde het onderscheid tussen subjectiviteit, objectiviteit
en normativiteit als volgt: je bent jezelf, je kent jezelf en je kiest jezelf.
De morele principes, de idealen, zijn uitwisselbaar en uitlegbaar aan anderen. De verzamelnaam voor
alle idealen en principes is morele uitgangspunten. Een belangrijk kenmerk van morele
uitganspunten is dat ze universeel zijn.
Een moreel uitgangspunt is een omschrijving van iets dat op zichzelf nastrevenswaardig is
betreffende menselijk samenleven.
Morele oordelen verleiden tot een gesprek
In zo’n gesprek herzie of nuanceer je je eigen oordeel wellicht ook. Wat je dan doet, is niet het leren
kennen van een gezamenlijke buitenwereld (objectief), of het ervaren van een persoonlijke
binnenwereld (subjectief), maar een samenstelling van een met anderen gedeelde tussenwereld. In
zo’n gesprek wordt duidelijk waarover je het eens bent met elkaar, en in hoeverre je het oneens
bent. Zo’n gedeeld moreel oordeel van meerdere mensen of een groep noemen we moraal.
Moraal: het geheel van gedeelde morele oordelen van een groep dat ontstaat in een gesprek. Het is
het geheel van morele regels waaraan wij onszelf en anderen in redelijkheid gehouden achten.
Ethiek: de wetenschap die moraal bestudeert en die tracht de moraal verder te helpen door nieuwe
argumenten te ontwikkelen en te gebruiken in afwegingen.
Verschil tussen ethiek en moraal: moraal is het geheel van morele regels, ethiek reserveren we voor
de betekenis ‘studie, de wetenschap van de morele regels’.
Een ander woord voor universele principes is normen en waarden.
Moreel vertoog: het geheel aan communicatie en interactie waarin mensen hun morele oordelen, en
daarmee hun moraal, vormen en op elkaar afstemmen.
De vorm waarin het moreel vertoog wordt gevoerd verandert en wij veranderen mee. In onze cultuur
en in ons werk is de moraal doorlopend onderwerp van het gesprek en daarmee is de moraal
doorlopend in ontwikkeling.
Het is belangrijk dat je je morele intuïtie op tijd uitschakelt. Je morele intuïtie is niet fout, zij schiet
alleen tekort bij ingewikkelde situaties.
Er zijn een aantal redenen waarom dit oordelen met behulp van je morele intuïtie tekortschiet in het
functioneren van een professional:
1. Je morele intuïtie is niet uit te leggen aan anderen
2. Als je alleen intuïtief oordeelt, kun je niet leren van je fouten en successen
3. Je intuïtie bereidt je niet voor op nieuwe situaties
Het expliciet formuleren en onderbouwen van je morele oordeel doe je door het morele oordeel te
beschouwen als een antwoord op een morele vraag. We formuleren een vraag en kijken of we goede
argumenten kunnen vinden om tot een antwoord te komen waar we achter staan. Dat is de functie
van het stellen van een morele vraag. Het is een hulpmiddel om een proces op gang te krijgen waarin
je je oordeel beter onderbouwt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EsmeeTimmerman2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.31. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78075 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now