Summary
Samenvatting Inleiding Strafrecht alle problemen (tentamenstof) (Blok 3; jaar 2)
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van alle problemen van het vak 'Inleiding Strafrecht' (blok 3; jaar 2).
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Noa1
Reviews received
Content preview
Problemen – Inleiding strafrechtInhoudsopgave
PROBLEEM 1: EEN STRAFBAAR FEIT ZIT IN EEN KLEIN HOEKJE?.......................................................................2
LEERDOEL 1: WIE KAN ALS VERDACHTE WORDEN AANGEMERKT?......................................................................................2
JURISPRUDENTIE: HOLLENDE KLEURLING......................................................................................................................2
JURISPRUDENTIE: STORMSTEEG..................................................................................................................................3
LEERDOEL 2: HOE IS EEN STRAFBEPALING OPGEBOUWD?................................................................................................3
LEERDOEL 3: WANNEER IS IETS STRAFBAAR?................................................................................................................4
LEERDOEL 4: WELKE SOORTEN DELICTEN ZIJN ER?.........................................................................................................6
PROBLEEM 2: ALL IN THE FAMILIY?................................................................................................................ 8
LEERDOEL 1: WAT IS VOORBEREIDING?.......................................................................................................................8
LEERDOEL 2: WAT IS POGING?..................................................................................................................................8
JURISPRUDENTIE: UITZENDBUREAU CITO......................................................................................................................9
JURISPRUDENTIE: GRENSWISSELKANTOOR..................................................................................................................10
JURISPRUDENTIE: VIDEODOZEN................................................................................................................................10
LEERDOEL 3: BEN JE STRAFBAAR ALS JE SAMEN EEN STRAFBAAR FEIT PLEEGT? (MEDEPLEGEN)..............................................11
JURISPRUDENTIE: CONTAINERDIEFSTAL......................................................................................................................13
JURISPRUDENTIE: MOORD OP AFSTAND.....................................................................................................................14
LEERDOEL 4: BEN JE STRAFBAAR ALS JE ALLEEN HELPT? (MEDEPLICHTIGHEID)....................................................................14
JURISPRUDENTIE: DANSZAAL SORANUS......................................................................................................................15
PROBLEEM 3: DE UITBRANDER..................................................................................................................... 16
LEERDOEL 1: WAT IS OPSPORING EN WIE KAN OPTREDEN ALS OPSPORINGSAMBTENAAR?....................................................16
JURISPRUDENTIE: GEWEERARREST............................................................................................................................17
LEERDOEL 2: WANNEER MAG IEMAND WORDEN AANGEHOUDEN?..................................................................................19
JURISPRUDENTIE: GEWELD BIJ BURGERAANHOUDING....................................................................................................21
LEERDOEL 3: WAT IS INBESLAGNEMING?...................................................................................................................21
LEERDOEL 4: WANNEER MAG EEN AUTO WORDEN DOORZOCHT?....................................................................................23
PROBLEEM 4: WORDT VERVOLGD................................................................................................................ 24
LEERDOEL 1: WAT IS VERVOLGING?..........................................................................................................................24
LEERDOEL 2: WIE IS IN NL DE VERVOLGENDE INSTANTIE?.............................................................................................24
JURISPRUDENTIE: ZEEUWSE MOTORRIJDER.................................................................................................................26
LEERDOEL 3: MAG DEZE INSTANTIE ALTIJD VERVOLGEN?...............................................................................................27
JURISPRUDENTIE: VOLKEL........................................................................................................................................29
JURISPRUDENTIE: PIKMEER II...................................................................................................................................30
LEERDOEL 4: ZIJN ER NOG ANDERE VORMEN VAN AFDOENING?......................................................................................31
PROBLEEM 5: EEN ONRUSTIGE NACHT......................................................................................................... 33
LEERDOEL 1: WELKE VERSCHILLENDE FASES KENT HET VOORARREST? EN WAT ZIJN DE VOORWAARDEN VOOR TOEPASSING?......33
LEERDOEL 2: WELKE ALTERNATIEVEN VOOR VOORLOPIGE HECHTENIS BESTAAN ER?............................................................36
LEERDOEL 3: LOS DE CASUS OP: HOE LANG KAN ANOUK VASTGEHOUDEN WORDEN?..........................................................37
PROBLEEM 6 – TERECHTE ZITTING................................................................................................................ 38
LEERDOEL 1: HOE WORDT EEN VERDACHTE OPGEROEPEN OM TER ZITTING TE VERSCHIJNEN? (DAGVAARDING)........................38
LEERDOEL 2: HOE VERLOOPT HET ONDERZOEK TER TERECHTZITTING?..............................................................................40
LEERDOEL 3: ZIJN ER BIJZONDERHEDEN TEN AANZIEN VAN HET ONDERZOEK TER TERECHTZITTING?........................................42
LEERDOEL 4: WELKE BEWIJSMIDDELEN KAN EEN RECHTER BEZIGEN VOOR EEN BEWEZENVERKLARING? (ONDERSCHEID TUSSEN
VOORAFGAAND EN TIJDENS DE ZITTING).....................................................................................................................46
JURISPRUDENTIE: DE AUDITU...................................................................................................................................48
PROBLEEM 7 – VRAGEN STAAT VRIJ............................................................................................................. 52
1
, LEERDOEL 1: OP WELKE VRAGEN MOETEN RECHTERS ANTWOORD GEVEN OM EEN EIND UITSPRAAK TE DOEN? (WELKE
EINDUITSPRAKEN KAN EEN RECHTER DOEN?)...............................................................................................................52
LEERDOEL 2: WELKE WETTELIJKE EN NIET-WETTELIJKE STRAFUITSLUITINGSGRONDEN BESTAAN ER WAARDOOR DE STRAFBAARHEID
VAN EEN GEDRAGING WORDT WEGGENOMEN? ...........................................................................................................58
JURISPRUDENTIE: GEWELD BIJ BURGERAANHOUDING....................................................................................................60
JURISPRUDENTIE: OPTICIEN.....................................................................................................................................62
JURISPRUDENTIE: MELK EN WATER..........................................................................................................................64
JURISPRUDENTIE: MOTORPAPIEREN..........................................................................................................................64
JURISPRUDENTIE: VEEARTS......................................................................................................................................65
LEERDOEL 3: HOE DIENT DE UITSPRAAK VAN EEN RECHTER TE LUIDEN ALS ER EEN GERECHTVAARDIGD BEROEP OP EEN
STRAFUITSLUITINGSGROND WORDT GEDAAN?.............................................................................................................65
PROBLEEM 8 – VOELEN ZAL HIJ HET…........................................................................................................... 66
LEERDOEL 1: WELKE SANCTIES KENT ONS NEDERLANDSE STRAFRECHT?............................................................................66
Probleem 1: Een strafbaar feit zit in een klein hoekje?
Literatuur:
- M.J. Kronenberg, B. de Wilde, Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht, H2 (met uitzondering van §2.3
en §2.7) en hoofdstuk 7.3.2 (De verdachte).
- Jurisprudentie: Hof Amsterdam 3 juni 1977, ECLI:NL:GHAMS:1977:AB7142, NJ 1978/601 (Hollende Kleurling)
- Jurisprudentie: HR 2 februari 1988, ECLI:NL:HR:1988:AB7881, NJ 1988/820 (Stormsteeg)
Leerdoel 1: Wie kan als verdachte worden aangemerkt?
Onschuldpresumptie (art. 6 lid 2 EVRM): Iemand is onschuldig tot het tegendeel bewezen is in een
strafrechtelijke procedure.
Wie wordt als verdachte aangemerkt (art. 27 Sv):
1. Als verdachte wordt voordat de vervolging is aangevangen, aangemerkt degene te wiens
aanzien uit feiten of omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar
feit voortvloeit. Oftewel: Voordat de vervolging is aangevangen, moet er een redelijk
vermoeden zijn die gebaseerd is op feiten of omstandigheden om iemand als verdachte aan
te merken.
Materieel criterium. Op grond van inhoudelijke overwegingen moet worden beoordeeld of
een persoon als verdachte kan worden aangemerkt. Er moet sprake zijn van een redelijk
vermoeden dat voortvloeit uit feiten of omstandigheden.
2. Daarna wordt als verdachte aangemerkt degene tegen wie de vervolging is gericht.
Formeel criterium, dat eenvoudig kan worden toegepast. Wanneer de officier van justitie
heeft besloten een verdachte te vervolgen, heeft hij kennelijk geoordeeld dat aan het criterium
van lid 1 is voldaan.
Onderscheid tussen verdachte en niet-verdachte personen is niet altijd eenvoudig om te maken. te
zien in jurisprudentie.
Jurisprudentie: Hollende Kleurling
Casus: Twee agenten zien een man af komen rennen uit de richting van een café dat bij de politie
bekend stond als een verzamelplaats van handelaren en gebruikers van verdovende middelen. De
man houdt zijn hand stevig in zijn jaszak. De agenten vermoeden op grond hiervan dat de man
verdovende middelen bij zich draagt en houden hem staande. Wanneer de man weigert zich te
legitimeren, besluiten de agenten hem te fouilleren. De man verzet zich hiertegen. Bij het verzetten
haalt de man zijn hand uit de jaszak en valt een wikkel heroïne op de grond. De man wordt vervolgd
wegens heroïnebezit (strafbaar gesteld in de Opiumwet) en wegens wederspannigheid (art. 180 Sr).
Voor wederspannigheid (art. 180 Sr) is vereist dat iemand zich met geweld verzet tegen een
ambtenaar werkzaam in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening.
Rechtsvraag: Vond de fouillering rechtmatig plaats?
Hof: Voor fouillering moet er sprake zijn van ‘ernstige bezwaren’ (art. 56 Sv: onderzoek aan lichaam
en kleding). Oftewel: er moet meer dan een redelijk vermoeden zijn van schuld aan een strafbaar feit.
‘Ernstige bezwaren’ is een zwaardere graad van ‘verdenking’. Daarom moest in 1 ste plaats worden
2
,gekeken naar of de man überhaupt verdachte was i.d.z.v. art. 27 Sv. Het Hof vond dat de man
überhaupt geen verdachte was i.d.z.v. art. 27 Sv. De feiten en omstandigheden die aanleiding gaven
tot fouillering (het rennen uit de richting van een berucht café en het houden van een hand in een
jaszak), waren niet voldoende om de man te verdenken en leverde al helemaal geen grond voor
ernstige bezwaren. De man had niet gefouilleerd mogen worden. Het Hof sprak de man vrij van de ten
laste gelegde wederspannigheid (art. 180 Sr) en van het heroïnebezit. De gevonden heroïne werd
uitgesloten als bewijsmiddel, omdat dit bewijsmateriaal op onrechtmatige wijze was verkregen.
Jurisprudentie: Stormsteeg
Casus: Een man liep met zijn hand in zijn jaszak door de Stormsteeg in Amsterdam. De Stormsteeg
stond bekend als plaats waar veelvuldig verdovende middelen werden gebruikt en verhandeld. Bij het
zien van de agenten schrok hij, waarna hij bleef hij stilstaan en vervolgens versneld
wegliep/wegrende. De man werd staande gehouden en gefouilleerd, waarbij 3,3 gram heroïne werd
gevonden.
Rechtsvraag: Vond de fouillering rechtmatig plaats?
Hoge Raad: Onder deze omstandigheden (de plotselinge schrikreactie; het wegrennen/versnelde loop
die daarop volgde; de algemene bekendheid dat in de Stormsteeg veel drugs gedeald wordt) is er
sprake van ernstige bezwaren en dus mocht de verdachte gefouilleerd worden . Het verkregen bewijs
was rechtmatig. Het cassatiemiddel werd door de Hoge Raad verworpen.
Verschillen tussen Hollende Kleurling-arrest en Stormsteeg-arrest
Hollende Kleurling Stormsteeg
Man kwam aanrennen De man was nog niet aan het rennen en zorgde voor
zijn plotselinge loopversnelling na zijn schrikreactie voor
een verdenking.
Hij rende uit de richting van een café dat De Stormsteeg stond als geheel bekend als straat waar
bekend stond vanwege drugshandel drugs in werd gedeald.
Per geval moet dus onderzocht worden of aan het verdachte-criterium van art. 27:1 Sv is
voldaan.
Leerdoel 2: Hoe is een strafbepaling opgebouwd?
Het materiële strafrecht bepaalt welk gedrag strafbaar is. Dit wordt in eerste instantie aangegeven
door de wet. De wet omvat bepalingen die ons duidelijk (moeten) maken wat er in Nederland (in
strafrechtelijke zin) niet is toegestaan. De inhoud van deze strafbepalingen wordt soms verder
ingevuld door de rechtspraak.
Opbouw strafbepaling
Een strafbepaling bestaat in de meest volledige vorm uit een:
Delictsomschrijving: geeft aan welke ongewenste gedraging de wetgever strafbaar heeft
willen stellen.
Kwalificatie-aanduiding: geeft aan hoe het gedrag in juridisch opzicht moet worden
benoemd.
Strafbedreiging: bepaalt welke soort straf mag worden opgelegd en wat het maximum daarbij
is.
Voorbeeld van een strafbepaling: art. 225 lid 1 Sr (1ste + 2de deel = delictsomschrijving; 3de deel =
kwalificatie-aanduiding; 4de deel = strafbedreiging). (jo. art. 23:4 Sr voor geldboete 5de categorie)
!! Niet alle strafbepalingen bestaan uit een duidelijke delictsomschrijving en een
kwalificatieomschrijving. Vaak is de kwalificatieomschrijving besloten in de delictsomschrijving.
Voorbeeld: mishandelingsartikel (art. 300 lid 1 Sr). Hierin is de delictsomschrijving beperkt tot
een enkel woord (‘mishandeling’) en dit is ook meteen de kwalificatieomschrijving.
Opbouw strafbepalingen van bijzondere wetten
Gelaagde structuur: Delictsomschrijving en strafbedreiging zijn vaak ‘uit elkaar getrokken’,
waarbij de strafbedreiging dan in een ander artikel te vinden is dan de delictsomschrijving.
De delictsomschrijving is soms als een verbod geformuleerd i.p.v. een gedraging.
3
, Voorbeeld: Art. 2A Opiumwet (= bijzondere wet): invoer van cocaïne is verboden. De passage
geeft alleen aan welk gedrag op grond van deze wet verboden is. De strafbedreiging maakt geen
onderdeel uit van de omschrijving. Voor de strafbedreiging moet gekeken worden naar art. 10:5 Opw.
Leerdoel 3: Wanneer is iets strafbaar?
Vierlagenmodel
Strafbaar feit = menselijke gedraging die valt binnen de grenzen van een wettelijke
delictsomschrijving, die wederrechtelijk is en aan schuld te wijten.
Vierlagenmodel: Het strafbare feit bestaat uit 4 componenten:
1. Menselijke gedraging
2. Wettelijke delictsomschrijving (voor de toepassing moeten de poging tot, voorbereiding van
en deelneming aan strafbaar gedrag ook als strafbaar gezien worden)
3. Wederrechtelijkheid
4. Schuld (verwijtbaarheid)
= Cumulatieve voorwaarden (waaraan moet worden voldaan voordat iemand kan worden gestraft).
1. Menselijke gedraging
Mens:
Voor strafbaarheid moet sprake zijn van een menselijke gedraging. De gedraging moet verricht zijn
door een mens. Alleen personen kunnen vervolgd en gestraft worden voor het plegen van strafbare
feiten. Dit kunnen zowel natuurlijke personen (mensen) zijn als rechtspersonen (Bv’s, stichtingen
en gemeenten) (art. 51 Sr).
Bovendien moet er sprake zijn van een gedraging. Niemand kan vervolgd of gestraft worden voor het
hebben van bepaalde gedachten. Gedachten is een persoonlijke aangelegenheid en moet altijd vrij
zijn van overheidsinmenging. Pas als men d.m.v. een gedraging geheel of gedeeltelijk zijn bepaalde
gedachten uitvoert, is voldaan aan deze voorwaarde voor strafbaarheid. Zowel handelen als het
nalaten om te handelen kan een strafbare gedraging opleveren. ( zie leerdoel 4: commissie vs.
omissiedelicten)
Tenlastelegging = processtuk waarin staat beschreven welke gedraging de verdachte, volgens de
officier van justitie, zou hebben verricht. De feiten in de tenlastelegging zijn de feiten die de verdachte
verweten worden en waarvoor hij terecht moet staan.
Art. 350 Sv: de rechter buigt zich over de vraag of het ten laste gelegde feit bewezen kan
worden verklaard.
Art. 352 lid 1 Sv: Als het om welke reden dan ook niet mogelijk is om te bewijzen dat men de
ten laste gelegde gedraging heeft begaan, dan zal de rechter hem moeten vrijspreken.
2. Wettelijke delictsomschrijving
De menselijke gedraging moet vallen binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving.
Oftewel: gedragingen zijn pas strafbaar als zij in de strafwet terug te vinden zijn (=
legaliteitsbeginsel). Niet alle strafbare gedragingen zijn precies terug te vinden in de wet.
Bijvoorbeeld: alle manieren waarop burgergerucht kan worden veroorzaakt (art. 431 Sr).
Deze manieren zijn te talrijk en worden daarom veralgemeniseerd in de wet omschreven.
De feitelijke gedraging moet een juridische duiding/juridisch etiket krijgen = kwalificatie.
Kwalificatie = de bewezen verklaarde feitelijke gedraging uit de tenlastelegging wordt
juridisch benoemd.
o Art. 350 Sv: draagt de rechter op het feit te kwalificeren. De rechter moet namelijk
beslissen welk strafbaar feit het bewezen verklaarde volgens de wet oplevert.
Na de bewezenverklaring moet de rechter bepalen welke delictsomschrijving van toepassing is op het
bewezen verklaarde.
Als de rechter om welke reden dan ook het bewezen verklaarde niet kan kwalificeren, zal hij de
verdachte moeten ontslaan van alle rechtsvervolging wegens niet-kwalificeerbaarheid van het
bewezen verklaarde.
3. Wederrechtelijkheid
Wederrechtelijkheid = In strijd met het recht. Als iemand niet handelt in strijd met het recht dan dient
er ook geen straf te volgen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Noa1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now