1: Algemene economie en bedrijfsomgeving
1.1 Economisch handelen en algemene economie
Het beschikken over goederen en diensten voor bevrediging van behoeften noemen we
welvaart. Er bestaat een voortdurende spanning tussen de behoeften, die we als oneindig
ervaren, en de middelen, die beperkt zijn.
Men zegt ook wel dat middelen alternatief aanwendbaar of schaars zijn.
Het streven naar maximale welvaart met behulp van schaarse middelen noemen we
economisch handelen.
De economische wetenschap bestudeert het economisch handelen. Dit is zo complex dat de
economische wetenschap in verschillende onderdelen uiteenvalt. Globaal onderscheid in
interne proces en externe verslaggeving.
Algemene economie te verdelen in vier onderdelen:
- Meso- en micro-economie bestuderen de kenmerken van markten en
bedrijfstakken waarmee de ondernemingen te maken hebben, vraag en aanbod van
goederen
- Macro-economie beschrijving van allerlei verschijnselen voor een land. Totale
consumptie etc
- Monetaire economie geld en de rol van de banken in de economie
- Internationale economische betrekkingen (IEB) bestudeert buitelandse handel
Met bedrijfsomgeving bedoelen we alle ontwikkelingen in de omgeving van een
onderneming die invloed hebben op de resultaten van een bedrijf.
Hierbij kan onderscheid gemaakt worden tussen directe omgevingsfactoren en indirecte
omgevingsfactoren en de macro-omgevingsfactoren.
Direct: bestaat uit marktpartijen van de onderneming op haar in- en verkoopmarkten. Het
gaat daarbij om verschillende schakels in de bedrijfskolom zoals leveranciers,
distributieschakels en de eindelijke afnemers.
Indirect:
Deze bestaat uit werknemers- en werkgeversorganisaties, de overheid en culturele factoren
zoals publieke opinie en media. De onderneming heeft een geringe invloed op de indirecte
omgeving, maar omgekeerd kan de invloed van de indirecte omgeving op de onderneming
heel groot zijn.
Onderneming moeten rekening houden met publieke opinie. Dit is een taak voor
publicrelationsafdeling.
Uiteraard is de sociale omgeving van een bedrijf van belang. Invloed van technologie is van
belang voor concurrentiestrijd.
Macro-omgeving:
,De ruime omgeving van de onderneming. Deze bestaat uit de conjuncturele ontwikkeling, de
ontwikkeling van wisselkoersen en prijzen van belangrijke grondstoffen en de demografische
ontwikkelingen. Deze hebben invloed op individuele ondernemingen maar de
ondernemingen niet op de factoren.
De aspecten van de bedrijfsomgeving die in het vak algemene economie aan de orde worden
gesteld, oefenen grote invloed uit op de resultaten van ondernemingen. (1.2 figuur)
In dat figuur zijn de onderdelen van de resultatenrekening in verband gebracht met de
algemeen-economische variabelen.
Managers mogen bedrijfseconomische problemen niet oplossen alsof zich geen
veranderingen in de omgeving voltrekken. Het is een verrijking als managers goed om
kunnen gaan met de voorspellingen van omgevingsvariabelen en inzien dat deze een risico
voor ondernemingen kunnen opleveren. Het voeren hiervoor van beleid is dus van wezenlijk
belang.
1.3 absolute en relatieve gegevens
de waardestijging van een variabele noemt men de nominale stijging. De volumeverandering
noemt de reële stijging van de variabele. De nominale verandering is dus gelijk aan de reële
verandering plus de prijsstijging.
Zo bestaat de waarde van de consumptie uit volume maal prijzen.
De productie van een onderneming is gelijk aan het aantal werknemers x de productie per
werknemer. (arbeidsproductiviteit)
In een heel land is de productie het bbp. De groei van het bbp is dus de som van de groei van
het aantal werknemer en de toename van de arbeidsproductiviteit. Bbp = av x ap
De verandering is dus gbbp = gav + gap
Een tweede verband tussen belangrijke variabelen betreft het loon. De totale loonsom is
belangrijk voor zowel een individuele onderneming als de economie voor een land.
Verband tussen loonsom, loon per werknemer en het aantal werknemers is
L = lwn x av
Lwn = loonsom per werknemer
Av = hoeveelheid werknemers
Relatie tussen de veranderingen is dus gl = glwn + gav
Het derde verband betreft de loonkosten per eenheid product. In elk product dat met
behulp van de productiefactor arbeid is geproduceerd, zit een bedrag aan loon. Dit bedrag
kan toenemn door stijging in loon per werknemer, maar als de arbeidsproductiviteit stijgt,
zal het loon per eenheid product weer dalen
Lkp.e.p = lwn/ap
Lkp.e.p = loonkosten per eenheid product
Lwn = loon per werknemer
, Ap = arbeidsproductiviteit
De verandering staat gelijk aan
Glkpep = glwn – gap
2: Produceren
2.1 welvaart en welzijn
De behoeftebevrediging met behulp van goederen en diensten noemt men welvaart.
Goederen en diensten uit de vrije natuur zijn zonder bewerking niet geschikt voor de
behoeftebevrediging. Het bbp is de belangrijkste maatstaf om de welvaart van landen te
vergelijken.
Het bbp per hoofd van de bevolking gebruikt men vaak als maatstaf voor de hoogte van de
welvaart. Deze variabel kan men berekenen door het bbp van een land te delen door het
aantal bewoners. Dit geeft weer hoeveel waard aan producten elke inwoner ter beschikking
staan.
Om het bbp van landen te kunnen vergelijken moet men dus:
- het bbp per hoofd van de bevolking bepalen
- het bbp omzetten in één munt, bijvoorbeeld de dollar
- corrigeren voor de verschillende in koopkracht van munt per land
de meeste landen streven naar het groei van het bbp. De groei van het bbp is de maatstaf
van economische groei.
Niet alleen tussen landen, maar ook binnen landen kunnen grote welvaartsverschillen
bestaan. Normen voor nationale verdeling zijn te vinden in de Universele Verklaring van de
Rechten van de Mens. Het gaat daarbij onder andere om het recht op voeding, kleding,
onderdak, onderwijs en medische voorzieningen.
De inkomensverdeling is van invloed op de hoogte van de welvaart. Een belangrijke oorzaak
voor verschillen in inkomens is het verschil in arbeidsproductiviteit. Een zeer gelijke
inkomensverdeling, die de verschillen in arbeidsproductiviteit niet weerspiegelt, is dan ook
nadelig voor de welvaart.
Welvaart en welzijn hebben veel met elkaar te maken. Welvaart hebben we omschreven als
de hoeveelheid goederen en diensten die ter staan. Welzijn duidt meer op het welbevinden
en de geluksbeleving van mensen in de samenleving.
Geluk hangt samen met immateriële behoeftes.
Human development index (HDI) is samengesteld uit de volgende elementen:
- een lang en gezond leven
- kennis
- een redelijke levensstandaard
de hoogste score heeft Noorwegen en de laagste Zimbabwe. Hoge bbp is vaak hoge HDI.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller luukoortgiesen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.28. You're not tied to anything after your purchase.