Class notes
Alles lesnotities bestuursrecht 2022
- Course
- Institution
Volledige lesnotities van het vak bestuursrecht gegeven in 2022 door Prof. Dr. Stéphanie de Somer. Zelf voldoende hiermee om te slagen voor het examen.
[Show more]
Seller
Followmargothorowitz
Reviews received
Content preview
BestuursrechtCollege 1: 18 februari 2022
Inleiding
• Algemeen bestuursrecht bestuderen (niet het bijzonder bestuursrecht)
• Boek van 2019
o Puur ter ondersteuning & extra voorbeelden (zeker bekijken) + zelfstudie deel
o Maar vooral focus op ppt en notities
• Examen
o Geen giscorrectie en geen hogere cesuur voor multiple choice vragen
o Dan casus met deelvragen
o Dan essayvraag: over een vd thema’s behandeld in dit vak = voornamelijk in deel I
o Bonusvraag
o Nadruk ligt op inzicht: niet droog de theorie zeggen
o Globaal beeld student is doorslaggevend:
▪ Je kunt een 11 hebben maar als je toch een grote fout maakt zoals KB aanvechten bij
GwH = toch gebuist
▪ Maar ook in voordeel: je hebt een 9/20 maar je casus was heel goed en je hebt
duidelijk inzicht
DEEL I BESTUURSRECHT: DEFINITIE, INDELING, FUNCTIES, KENMERKEN EN BRONNEN
I. Begrip ‘bestuursrecht’
• Onderscheid Publiek-en privaatrecht maar onderscheid vervaagt
o Steeds meer figuren privaatrecht worden ook van belang in publiekrecht:
▪ Bv figuur contractrecht en vennootschapsrecht gaat door overheid gebruikt worden
• Binnen publiekrecht: onderscheid grondwettelijk recht en bestuursrecht
o GwR; afdwingbaar tav de overheid
o Bestuursrecht:
• Formeel juridische definitie: bestuursrecht
o Gaat over organen en de instellingen vd uitvoerende macht en hoe die worden gereguleerd
▪ Idee: bestuur is orgaan vd uitvoerende macht dat zich bezighoudt met tenuitvoerlegging
van wetgeving en beleid
o Basisdefinitie: geheel aan rechtsregels m.b.t zie ppt
▪ Goed uitgangspunt maar aanvullign en nuancering nodig:
• Definitie veronderstelt dat we specifiek kunnen zeggen wat de uitvoerende macht
is = de Koning als hoofd ervan volgens de GW
o Koning: centraal uitvoerende macht
o Toch nog andere organen die met uitvoering bekleedt zijn
• Driemachtenleer: heel eenvoudig beeld van uitvoering van taken
o Moet worden aangevuld met functionele benadering: erkennen dat organen
en instellingen niet alleen een rol spelen bij de tenuitvoerlegging:
▪ Soms ook wetgevende functie
o Taken tenuitvoerlegging
▪ Koning heeft de opdracht volgens de GW om de wetten uit te voeren en moet hier niet
voor gemachtigd worden = grondwet geeft hem die taak: art. 108 GW
• Koning kan dit niet alleen doen door individuele beslissingen te nemen maar door
KB’s te maken die nieuwe rechtsregels bevatten:
o Inherent bevoegdheid om regels te maken vervat in dit uitvoerend artikel
1
, ▪ Vaak gaat uitvoerende macht ook regels maken die niks te maken hebben met
uitvoeren van wetgeving
• Art. 105 Gw/art. 78 BWHI
o Delegatie normatieve bevoegdheid los van uitvoering wetgeving
o Steeds meer aandacht voor ‘rule-making power’ uitvoerende macht
▪ Niet enkel in België: fenomeen in alle landen = steeds complexere
maatschappij waar het steeds sneller moet gaan
• Parlement is een traag proces
▪ Koning krijgt steeds meer normatieve bevoegdheid gedelegeerd
o Ook taken van rechtshandhaving en geschiloplossing
▪ Beroepen die u als burger kunt instellen die geen rechtsprekende macht zijn
▪ Bv regulatoren in de nutsectoren: de VREGM
• Zijn er omdat die markten geregulariseerd zijn
o Regulators is overheidsorgaan dat erop toeziet dat concurrent in die markt
eerlijk verloopt en dat wij als consument niet te veel betalen
• Bevoegdheden om geschillen tussen ondernemingen te gaan beslechten
o Regulator is geen rechter: slechts orgaan vd uitvoerende macht
• Kunnen boetes opleggen van duizenden euro’s aan bedrijven die de regels niet
respecteren
▪ Ook GAS: gemeentes kunnen boetes opleggen
• Gemeentes zijn geen rechter: ook gewoon bestuursorgaan
▪ Gegevensbeschermingsautoriteit
o Wetgevende & Rechterlijke macht: soms taken van bestuurlijke aard
▪ Soms nemen organen van de wetgevende macht ook ‘uitvoerende’ besluiten
• Bv naturalisatie door kamer van volksvertegenwoordigers
o Uitvoerende beslissing van toepassing op specifiek persoon
▪ Parlement heeft ook administratieve werkgevers nodig: beslissing om deze aan te
nemen en te ontslagen
• Puur bestuurlijke beslissingen
o Onderworpen aan principes bestuursrecht
▪ Rechterlijke macht moet ook zijn gebouwen laten onderhouden:
• Die rechtscolleges zullen daarvoor overheidsopdrachten moeten uitschrijven:
procedure organiseren zodat ze de beste aannemer aan de beste prijs kunnen
aannemen
o Puur bestuurlijke beslissing = ook principes bestuursrecht
• Wie is die uitvoerende macht?
o Niet alle staatsorganen worden door GW onder één vd klassieke staatsmachten gebracht
o Provinciale en gemeentelijke instellingen?
o Bestuurlijke rechtscolleges?
2
, • Conclusie: wat is het bestuursrecht
o Zie ppt (1)
o (2)
▪ Gaat om activiteiten waarbij geen staatsgezag wordt uitgeoefend
• Geen taken van algemeen belang
• Belfius: eigendom vd Belgische Staat
o Bank is niet met staatsgezag bekleedt: wordt niet naar gekeken in
bestuursrecht
• Proximus: ooit verrichte dit hoofdzakelijk taken van algemeen belang:
overheidstaken
o Vroeger zo essentieel dat mensen moesten communiceren dat dit vd
overheid moesten zijn
▪ Nu door liberalisering: enkel regulator zodat het eerlijk verloopt
o Nu staatsbedrijf maar met commerciële mindset
▪ Soms gemengd: Bpost, NMBS
• Deel vd markt geliberaliseerd en ander deel is van openbaar belang
• NMBS: vervoer van personen is gemonopoliseerd door de overheid
o Maar vervoer van goederen is geliberaliseerd = doen dit in concurrentie met
privé bedrijven
o (3)
▪ Taken die losstaan van openbare taken
o (4)
▪ Ookal zegt de GW dit niet: statuut van lokale besturen wordt bestudeerd en de
bestuursrechtspraak:
• Alle rechters die de kwalificatie van administratief bestuurscollege krijgen
o Ook bestudeerd
2. Omschrijving vanuit relaties
• Bestuursrecht beheerst relaties: bestuurde – bestuur - rechters
o Bestuurde: iedereen kan dit zijn
▪ Gemeente weigert je bouwvergunning te geven
• Zult in beroep gaan bij ander bestuur (deputatie): georganiseerd bestuurlijk
beroep
o Als zij je ongelijk geven: naar rechter = raad voor vergunnings-
betwisting
o Ook relaties tussen besturen
▪ Gemeentebesturen staan onder toezicht
• Hebben tal avn eigen bevoegdheden maar staan onder toezicht vd Vlaamse
regering
• Vlaamse regering kan besluiten van zo gemeenten vernietigen als zij van
oordeel zijn dat ze strijdig zijn met de wet of met het algemeen belang
o Algemeen bestuurlijk toezicht vd Vlaamse regering
▪ Gemeenten kan ook naar de rechter gaan als ze niet akkoord zijn met de beslissing:
• RVS = om ervoor te zorgen dat zij de beslissing vd Vlaamse regering
vernietigen = vernietiging vd vernietiging
o Personeelslid bestuur
▪ Bestuur legt tuchtstraf op aan ambtenaar: kan deze aanvechten bij RVS
3
, 3. Omschrijving vanuit materiële bevoegdheid
• Taken openbaar dienst – bestuursrecht: ‘recht vd openbare diensten?’
• Diensten die op algemene en voortdurende wijze ter beschikking moeten staan van hele bevolking
en waartoe iedereen effectief toegang moeten hebben
o Problematische definitie: quid elektriciteit? Valt hier toch ook onder?
• Ook ondernemingen die taken uitvoeren samen met de overheid, of dezelfde diensten aanbieden
als de overheid
o Of privé-instanties die taken van openbare dienst uitvoeren:
▪ KUL: vrije universiteit = privaatrechtelijke rechtspersoon die openbare dienst
aanbiedt
▪ Mutualiteit
• Principe economische liberalisering
o Bv gas en elektriciteitslevering, postdiensten, telefonie
▪ Vroeger waren dit in de meeste landen van Europa overheidsmonoplies
• Enkel dit staatsbedrijf verleende die diensten en was hiervoor
verantwoordelijk
o Begin jaren 90: steeds meer stemmen om sectoren te liberaliseren = over te laten aan de
vrije markt
▪ EU is stapje per stapje regelgeving hierover beginnen maken: overheidsmonopolies
moesten verdwijnen en private spelers moesten overnemen
o Maar het zijn essentiële sectoren: wetgever heeft universele dienstverplichtingen
geformuleerd
▪ Om ervoor te zorgen dat Luminus bv niet zomaar iemand zijn elektriciteit kan
afsluiten: bepaalde regelgeving om dit aan te pakken
▪ Om ervoor te zorgen dat die specifieke maatregelen worden nageleefd en dat er
eerlijke competitie is op die markt = regulatoren
o Op die markten zijn nog altijd overheidsbedrijven actief
▪ Maar actief als private speler
o Dus bestuursrecht: niet meer ‘het recht’ vd openbare dienst
▪ Ook private spelers
▪ Overheid verricht ook soms activiteiten via overheidsbedrijven die niets te maken
hebben met de openbare dienst
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margothorowitz. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71498 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now