Met dit document heb je een volledige samenvatting van het vak Economie, gegeven door Jan Bouckaert. Het bevat een samenvatting van de powerpoints, extra notities in de les en het boek. Dankzij deze samenvatting was ikzelf ruim geslaagd voor mijn examen.
WAT IS ECONOMIE
INLEIDING
Beter beslissingen maken
o Bedrijven, gezin, organisatie
Problemen begrijpen
o Actueel: Nationaal, Europees
o Toekomst: financiële crisis, milieu
Menselijke & maatschappelijke behoeften
Een behoefte: tekort v verlangen
Basisbehoeften, materiële behoeften, individuele en collectieve behoeften
≠ rangorde & intensiteit
Veranderen
Wisselend & talrijk
Schaarse middelen & noodzaak te kiezen
=> economische goederen => schaarste & nuttig + Pkaartje
- Niet schaars: vrije goederen (lucht)
- Schaars: budget beperkt, middelen & tijd -> 1x uitgeven
o Individu, gezin, bedrijf, overheid
- Aanwending ≠ wijzen -> keuze probleem (alternatief aanwendbaar)
Maken v keuzes & opportuniteitskosten
=> opportuniteitskost: kosten v gemaakte keuze => waarde v beste alternatief
Productiefactoren: arbeid, kapitaal, natuur & ondernemersinitiatief
Definitie: economische analyse
=> nagaan hoe beslissingsmakers keuzes maken + private & maatschappelijke
gevolgen daarvan
Economie: sociale wetenschap die tot vrwp heeft het beheer v schaarse middelen
,Micro & macro-economie
=> 2 zijden v dezelfde medaille => vaak beide
Micro: gedrag v individuele economische agenten (consumenten&producenten)
o Allocatie & distributie
Macro:
- Invloed v allocatieprobleem v arbeid & kapitaal op werking ve economie
- Invloed menselijk gedrag op globale/aggregatieve economische grootheden
o Stabilisatie
Productiefunctie: X = f(L, N, K)
=> geeft relatie tss de hvlheid PF (inputs) & de hvlheid economische goederen
(outputs) die men daarmee kan produceren
Arbeid (L), Natuur (N), Kapitaal (K), incl ondernemersinitiatief
Stijging elk PF -> toename output => + marginaal product
o Afgeleide nr L is +
Productieproces
meerdere productiestadia
afnemend, cte, toenemend
inzet v arbeid, kapitaal en natuur
marginaal product
o doel: productie v economische goederen
consumptiegoederen en kapitaalgoederen
Productiemogelijkheden
Productiemogelijkheden curve: alle mogelijke combinaties v productie v eco
goederen die tot stand komen bij volledige aanwending v beschikbare PF
(EFFICIËNT)
Begrippen
- Schaarste
o beperkte hoeveelheid middelen (punt z niet mogelijk)
- Opportuniteitskost
o niet cte (wat opgeven voor ander?)
- Keuzeprobleem
o optimale niet af te lezen (waar op de curve?)
Beheerproblemen
- volledige aanwending
o streven naar productie op curve (u is inefficiënt)
- allocatie v middelen
o elk punt andere aanwending
OPPORTUNITEITSKOST: hvl je moet opofferen vh ene, om 1 eenheid meer te
produceren vh andere
DIA 37-43
Voorbeeld:
Graan: N (vast) & L (variabel) -> afnemend marginaal product v arbeid
Kleding: K (vast) & L (variabel) -> cte marginaal product v arbeid
arbeid alternatief aanwendbaar
PRODUCTIVITEIT = output / input = hvl graan / hvl arbeid
VERRUIMING V PRODUCITEMOGELIJKHEDEN (STIPPENLIJN)
=> natuur, kapitaal, arbeid, ondernemingsinitiatief
Betere productiefactoren => curve nr R (meer mogelijkheden)
X = f (L, N, K, T)
- Arbeidsverdeling/specialisatie
o Talent, scholing, routine
o Behoefte ruilacties
- T: technologische vooruitgang
o ↑arbeidsproductiviteit & + kapitaalgoederen
- Nieuwe economische ordening/instituties
o Verlening schoolplicht
MARKTMECHANISME VS CENTRALE PLANNING
Centrale planning
Centraal orgaan beslist inzet PF
Vaak focus kapitaalgoederen ten koste v consumptiegoederen
Gebrek aan concurrentie & motivatie
Marktmechanisme
Prijsvorming dr V&A
o Output (g&d) + inputmakrt (PF)
Prijsmechanisme
o Info: schaarste & nut
o Signalen consumenten & producten (beslissingen)
o Inkomensvorming -> wat V betaald = primair inkomen A
Gedecentraliseerde organisatie
o Overgelaten aan consumenten & bedrijven
Invisible hand – Adam Smith
o Automatisch evenwichtµ
NADELEN
- Sterke economische macht => Pmechanisme aantast
- Publieke/collectieve goederen
o Niet overlaten aan markt => plots water onbetaalbaar
o Overheid productie & financiering regelen
- Negatieve externe effecten => niet mee geprijsd
o Schade milieu
, - Inkomensverdeling => niet sociaal aanvaardbaar
o Overheid bijstellen v primaire inkomens
Gemengde economie: marktwerking mt overheidinterventie
Marktmechanisme uitschakelen
o Overheid mt collectieve goederen
o Concurrentie bevorderde maatregelen (efficiënt)
Marktmechanisme aan
Keynesianen en klassieke economen
METHOLOGISCHE ASPECTEN V ECO ANALYSE
Hypothesen
=> cô of het emperische wordt bevestigd
Prikkels:
- Menselijk gedrag sturen
o P aanpassen benzine -> minder met de auto
Optimaliserend gedrag:
- Beslissingen om er zelf voordelig/beter uit te komen
Ceteris paribus: overige blijft gelijk
- Beperkt effect/invloed
o Partiële analyse
Marginaal denken
=> kleine veranderingen in een bepaalde variabelel op een andere
- Vergelijken van de voor- en nadelen
- Zolang marginale kost gedekt is -> beslissing vaak doorvoeren
Statische: eco verschijnsel mt relevante verklarende factoren die onmiddellijk op
fenomeen inwerken & ongewijzigd blijven (FOTO)
Dynamische: aanpassingsproces (FILM)
Deductieve methode: besluiten uit axioma’s, dan cô realistisch
Inductieve methode: feitelijke observaties (statistiek)
Econometrie
=> Economische theorie, wiskunde & statistiek
=> Economische theorieën empirisch te verifiëren
Speltheorie: reacties op strategie v opponent te incorpporeren
Economie als wetenschap
- Specifieke methode => rekening houdend mt beperkingen
- Geen specifieke gedragsassumpties vooropstellen
Kritische kanttekening
RATIONEEL DENKEN & doordachte beslissingen nemen -> moeilijk
o Niet geloven menselijk mogelijk
Kloof tss voorspellingen & werkelijkheid
Baseren op modellen mt irrationeel gedrag
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KatoUA. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.18. You're not tied to anything after your purchase.