Sociaaleconomisch
● tegenstelling tss arbeid en kapitaal
Communautaire
● tegenstelling tussen Vlaanderen en Wallonië
● Heeft politieke consequenties
○ Creëert spanningsveld onder onderhandelingstafel
Materialisme vs Postmaterialisme
● Gaat minder ver terug in de tij ddan d ebovenstaande 3
● Focus na WOII: materialisme
● Op bepaalde momenten focus op materialsime ↓ + aandacht voor niet-materiële zaken (postmaterialsime) ↑
● Postmaterialisme: aandacht voor niet materiële zaken
○ Eerste partij die hier aandacht aan besteed Agalev (Voorloper van groen)
○ Meer aandacht voor soberheid en samenhorigheid
Verticale breuklijn (Luc Huyse)
● Belangrijke datum: 24 november 1991:
○ = zwarte zondag
■ de echte electorale doorbraak van Vlaams Blok (voorloper Vlaams Belang)
■ De traditionele partijen verlopen in deze verkiezingen
■ 2 politieke partijen wonnen
● Vlaams Blok
● Rossem (bleef niet lang bestaan)
⇒ boekte een grote overwinning
● De kloof tss burger en politiek
1
, 1. De aanloop tot de oprichting van de Volksunie
—---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Voorlopers van de Volksunie
● Frontpartij:
○ = eerste echte Vlaamse nationalistische partij in België
○ Periode: Jaren 30 → opgericht in 1923
● VNV:
○ VNV: Vlaamse beweging
○ = Radicaal Vlaamse nationalistische partij
○ Periode : Jaren 40 → opgericht in 1933
Daling van het succes van de Vlaamse beweging
● Tijdens WOII
○ Een deel van de Vlamingen (VNV) kwam in de collaboratie terecht
○ Soorten collaboratie
■ Politieke collaboratie: men dacht dat het noodzakelijk was om bepaalde Vlaamse eisen te
vervullen dr samen te werken met de duitsers
■ Economische collaboratie: het economische leven ging verder en het was voordelig als me
zaken aan de duitsers kon verkopen
○ 2 partijen
■ De zwarten → collaborateurs
■ De witten → het verzet
● Na WOII
○ Aanvankelijk: VNV deed het goed in de verkiezingen
○ Collaboratie kwam aan het licht
■ Gevolgen:
● VNV werd in een slecht daglicht geplaatst
○ Vlaams- Nationalisten werden met naziregime geassocieerd na WO II
○ zware klap voor Vlaamse Beweging en politiek Vlaams-nationalisme
● Repressie: het hardhandig aanpakken van collaborateurs
● Vooroorlogse gebruiken verworpen na WO II
○ Taalwetten niet meer toegepast
○ Taalpariteit in de regering/leiding politieke partijen verdween
● Franstaligen gebruikten het collaboraties verhaal om de Vlaamse beweging van de
kaart te vegen
○ communautaire dimensie: taal tegenstelling: Vlaamse vs Fransen
■ Resultaat: Vlaamse beweging verdween naar de achtergrond
Heropflakkering Vlaams bewustzijn
● Ondanks alles was Vlaams-nationalisme niet dood
○ In diverse culturele kringen bleef ze actief
● Heropflakkering van de Vlaamsgezinde gevoelens
○ Dynamitering van de Ijzertoren
■ Ijzertoren:
● Plaats: Diksmuide
● Opschrift: “alles voor Vlaanderen Vlaanderen voor Christus”
● = Vlaams symbool voor gesneuvelde tijdens de oorlog
■ Dynamtering betekende een aanslag op de Vlaamse beweging →
● Reactie: ‘dat pikken wij niet’)
○ Talentelling van 1947
■ = Allerhande zaken werden geteld en werd nagegaan welke taal er gesproken werd dr de
mensen in een bep. gemeente
● Politieke consequentie: hierdoor kon een gemeente van taalstatuut veranderen
○ vb. wat initieel een vlaamse stad was kon plots een franse stad w
■ Probleem: Er is gefraudeerd geweest tijdens de taaltelling ten nadele van de Vlamingen
● Bepaalde gemeenten kregen plots een Frans statuut
○ Anti-Vlaams karakter repressie
■ Repressie kwam als reactie op de collaboratie
■ Men had het gevoel dat repressie anti-Vlaams karakter had
● Vlamingen werden harder aangepakt (strengere straffen) dan Fransen die ook
collaboreerden
○ Vlamingen vooral politieke collaboratie
○ Fransen eerder economische collaboratie
○ Aantal Vlaamse verworvenheden waren teruggeschroefd
2
,Oprichting nieuwe Vlaams-nationale partij
● voor- en tegenstanders
○ Voorstanders
○ Tegenstanders: CVP
■ = Christelijke Volks Partij
■ Voorloper van de CD&V
■ Reden tegen: Door het verdwijnen van de VNV was er voor hun een grote concurrent verdwenen
+ ze hadden er kiezers bij
● Streefde naar recuperatie oud-VNV-kiezers
Parlementsverkiezingen 1949
● Vraag of nieuwe Vlaams-nationale partij moet komen
○ Meningen waren verdeeld
■ Is het niet wat vroeg?
■ Moet men niet best wat langer wachten?
● Resultaat: Er komt een nieuwe partij → de Volksunie
○ Programma
■ Solidarisme
■ strijd tegen repressie
■ Particratie
● = een politiek systeem waarin de politieke partijen de macht hebben
○ MAAR: kort bestaan
■ Reden: Eerste congres werd door verzetslieden verpest ⇒ Ontbinding
● Oprichting ‘Vlaamse Concentratie’
○ Aanvankelijk: anti-repressiepartij
○ Eveneens kort bestaan
3
, 2. De evolutie van de Volksunie 1954-1961: van het ontstaan tot de eerste politieke doorbraak
—---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Parlementsverkiezingen 1954
● Uiteindelijk oprichting ‘Christelijke Vlaamse Volksunie’
○ = een volwaardige Vlaams-nationale partij
○ Doelstellingen:
■ Veroveren van de politieke macht om deze ten dienste te stellen van de Vlaamse
Volksgemeenschap
■ Levensbeschouwelijk vlak:
● Voor alle Vlamingen openstaan (Christenen of geen Christenen)
○ Gunstige voedingsbodem (hoe is de Volksunie uit naar voren kunnen komen?)
■ Koningskwestie
● Periode: begin WOII
● het politieke conflict dat in België ontstond en ging over het al dan niet behouden van
Leopold III op de koningstroon
○ Communautaire strijd:
■ ¾ van de Vlamingen wil Leopold lerug op de trein
■ Fransen willen dat niet
■ Aarzelende houding regering m.b.t. repressie
● Vlamingen wouden repressie stoppen → ze moeten het zelf doen
■ Gebrekkige toepassing taalwetten
■ Publicatie resultaten talentelling 1947
● Late publicatie van de talentelling
○ Belangrijkste eisen voor de Volksunie
■ Federalisme
● Ze zagen tweeledig federalisme als enige mogelijkheid om Vlaamse zelfstandigheid te
realiseren
● Is finaal ook gerealiseerd geweest
■ Amnestie
● Laat ons het collaboratieverleden vergeven
● MAAR: was niet zo een populaire partij (zie volgend puntje)
Volksunie onopgemerkt tot 1958:
● Politiek klimaat: slecht
○ Reden: schoolstrijd:
■ = de strijd tussen het rijksonderwijs vs het katholieke onderwijs
● Rijksonderwijs: onderwijs ingericht door de staat, provincies en gemeenten
● Volksunie = Partij van ‘zwarten’
○ ze werden door een deel van de bevolking nog gepercipieerd als partij van ‘zwarten’
■ = collaborateurs
● CVP zag VU als bedreiging
○ CVP zei Volksunie is een “partij van scheurmakers”
■ CVP zei Volksunie is een partij van scheurmakers
● Ze zeiden “jullie verdedigen de katholieke kant”
● Ze zeiden dat het Volksunie een afscheuring was van de CVP
Tekenen van opleving na 1958
● vanaf 1958: veranderd dit → Volksunie w belangrijk
○ Einde schoolstrijd → Ontstaan schoolpact
■ = akkoord over de partijgrenzen werd ondertekend as antwoord op de schoolstrijd
■ Inhoud: Het schoolpact erkende het bestaan van 2 grote onderwijsnetten
● Officieel onderwijs → inrichtende macht: de overheid
● Vrij onderwijs → inrichtende macht: de vrije particuliere (katholiek)
■ Gevolg:
● Levensbeschouwelijk pacificatie: levensbeschouwelijke breuklijn verdwijnt op de
achtergrond → men gaat zich hier niet meer prioritaire mee bezig houden.
● sociaal-economsiche en communautaire breuklijn werden belangrijker
○ Parlementaire activiteit Frans Van der Elst
■ voorzitter sinds 1957
■ intensieve parlementaire activiteit
○ Partij organisatorisch beter uitgebouwd
4
Los beneficios de comprar resúmenes en Stuvia estan en línea:
Garantiza la calidad de los comentarios
Compradores de Stuvia evaluaron más de 700.000 resúmenes. Así estas seguro que compras los mejores documentos!
Compra fácil y rápido
Puedes pagar rápidamente y en una vez con iDeal, tarjeta de crédito o con tu crédito de Stuvia. Sin tener que hacerte miembro.
Enfócate en lo más importante
Tus compañeros escriben los resúmenes. Por eso tienes la seguridad que tienes un resumen actual y confiable.
Así llegas a la conclusión rapidamente!
Preguntas frecuentes
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
100% de satisfacción garantizada: ¿Cómo funciona?
Nuestra garantía de satisfacción le asegura que siempre encontrará un documento de estudio a tu medida. Tu rellenas un formulario y nuestro equipo de atención al cliente se encarga del resto.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jokeversteen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for $10.92. You're not tied to anything after your purchase.