Dit is het eindwerkstuk van het OZP staatsrecht van 2015. Het onderwerp is internetdemocratie. Bijzondere aandacht wordt besteed aan stemmen via internet en de problemen die dat kan opleveren (stemgeheim en stemvrijheid). Dit probleem wordt in rechtsvergelijkend perspectief geplaatst. Voor meer con...
ste
Democratie in de 21 eeuw
Op weg naar internetstemmen?
Naam: Angela Jans
Studentnummer: X
Docent: Professor R. de Lange
Vak: Onderzoekspracticum staats- en bestuursrecht onderdeel staatsrecht
Datum: 26 oktober 2015
Aantal woorden: 8668 (totaal), 7115 (exclusief voetnoten, inhoudsopgave, voorblad en
literatuurlijst)
,Inhoudsopgave
Inleiding Blz.1
1.Internetstemmen
1.1. Wat is internetstemmen? Blz. 3
1.2. Voordelen van internetstemmen Blz. 3
1.3. Nadelen van internetstemmen Blz. 5
2. Het verkiezingsproces
2.1. Algemene uitgangspunten van het kiesstelsel Blz. 7
2.2. Internationaal recht Blz. 7
2.3. De Grondwet Blz. 8
2.4. De Kieswet Blz. 8
3. Juridische knelpunten
3.1. Algemeen Blz. 10
3.2. Stemvrijheid versus stemgeheim Blz. 10
3.3. Stemgeheim/vrijheid in het verleden Blz. 10
3.4. Hoe absoluut zijn stemgeheim/vrijheid? Blz. 11
3.5. Kans op schending stemgeheim/vrijheid Blz. 12
5. Waarborgen Nederlandse wetgeving
5.1. De Grondwet Blz. 16
5.2. De Kieswet Blz. 16
5.3. Wetboek van Strafrecht Blz. 16
Conclusie Blz. 19
Literatuurlijst Blz. 21
,Inleiding
Zo’n vijfhonderd jaar voor Christus legde Clisthenes1 de basis voor de democratie in het oude
Athene.2 Democratie in dit verband betekent de heerschappij door velen. Het is de eerste vorm
van democratie, maar is niet te vergelijken met de huidige democratie. Zo mochten vrouwen,
slaven en vreemdelingen niet deelnemen aan de democratie die in hoofdlijnen plaatsvond op
de Griekse agora.3 Inmiddels zijn de eeuwen verstreken en is de huidige democratie een plaats
waar iedere burger deel kan nemen aan het publieke debat. De democratie heeft zich dus
ontwikkeld tot een staatsvorm waarbij gelijkheid, mensenrechten en kiesrecht tot de
belangrijkste uitgangspunten behoren. De democratie staat echter aan de vooravond van een
nieuwe grote ontwikkeling, namelijk de ontwikkeling in de richting van de e-democratie. In
ons huidige 21-eeuwse bestaan is het gebruik van internet niet meer weg te denken. Nu de
toegang tot internet in de afgelopen twintig jaar enorm is toegenomen, komen er steeds meer
mogelijkheden voor burgers om zich uit te spreken en deel te nemen aan het democratische
debat.4 Deze technologische veranderingen leiden tot nieuwe mogelijkheden binnen de
democratie, zoals internetstemmen, internetstakingen- en demonstraties en het indienen van
internetpetities. The Council of Europe beveelt in dit kader aan dat lidstaten gebruik moeten
maken van de mogelijkheden die e-democratie biedt om de democratie en de daarbij horende
processen te versterken en ontwikkelen.5
E-democratie kan volgens Clift6 worden gedefinieerd als een democratie waarbij
democratische sectoren door gebruikmaking van ICT de democratie en het politieke proces
bevorderen op lokaal, regionaal, nationaal of internationaal niveau.7 De democratische
sectoren in dit verband zijn regeringen, gekozenen, politieke partijen, de media,
maatschappelijke organisaties, intergouvernementele organisaties en burgers. Clift wijst erop
dat sectoren onwetend zijn over elkaar en dat alleen de burgers in volle omvang genieten van
e-democratie. De Universiteit van Oxford komt in hun onderzoek naar e-democratie tot zes
definities/omschrijvingen van e-democratie.8 Deze omschrijvingen zijn gebaseerd op
zogenaamde position papers waarbij deskundigen een definitie van het begrip hebben
1 Ook wel Cleisthenes of Klisthenes genoemd.
, gegeven.9 De gemeenschappelijke deler is dat e-democratie door middel van ICT het
democratische proces en de structuren van de democratie kan verbeteren.10
8 Coleman & Norris 2005, p. 6.
9 De deskundigen zijn o.a. Tracy Westen van het US-based center for governmental studies, professor Stephan
Coleman van het Oxford Internet Institute en Matthew Taylor die werkzaam is als politiek adviseur van de
premier.
10 Coleman & Norris 2005, p. 6-7.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Angela. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
