Class notes
werkcollege 1 uitwerkingen
- Course
- Institution
heel uitgebreid alle uitwerkingen van werkcollege 1
[Show more]
Seller
Follow
selinedonkers
Content preview
Werkcollege uitwerkingen Seline DonkersDHV werkcolleges
Werkcollege 1:
Diagnostische testen
Als dierenarts zult u dieren met klachten onderzoeken, waarbij u dient te komen tot een
diagnose, gevolgd door therapie en prognose. U hebt diverse hulpmiddelen tot uw
beschikking om te komen tot een diagnose, waaronder klinisch onderzoek van het dier en
aanvullend onderzoek van afgenomen bloed, urine, melk etc. De laboratoriumtesten die op
de monsters worden uitgevoerd worden diagnostische testen genoemd. Er zijn drie
parameters van belang om de betrouwbaarheid van een diagnostische test te bepalen.
- de sensitiviteit van de test
- de specificiteit van de test
- de prevalentie van de aandoening waarvoor men test
Daarnaast dient de reproduceerbaarheid van de test goed te zijn. Hieronder wordt verstaan
of de test dezelfde resultaten geeft indien 2 onafhankelijke testen worden gedaan op
hetzelfde monster.
De kwaliteit van een diagnostische test wordt beschreven met een aantal karakteristieken
welke iets zeggen over hoe goed de test een ziek dier detecteert, of hoe goed de test een
gezond dier als gezond bestempelt. We gebruiken hiervoor een 2x2 tabel waarin de test
vergeleken wordt met de werkelijke ziektetoestand (Tabel 1).
Tabel 1.
In tabel 1 zien we dat de diagnostische test een positieve uitslag kan hebben (a en b) of een
negatieve uitslag (c en d). We zien ook dat b een niet correcte test uitslag is: de test is fout
(vals) positief, want een gezond dier wordt ziek genoemd. Daarnaast gaat het in c ook fout:
een ziek dier wordt gezond bevonden, de test is fout (vals) negatief.
Test karakteristieken
Zoals hierboven al even gemeld zeggen de twee test karakteristieken specificiteit en
sensitiviteit iets over de betrouwbaarheid van de diagnostische test. Deze twee
karakteristieken worden in principe bepaald voor er een nieuwe test op de markt komt. Om
de sensitiviteit en specificiteit van een nieuw product te bepalen worden 2 groepen dieren
onderzocht; één groep dieren waarvan zeker is dat ze ziek zijn en één groep dieren waarvan
zeker is dat ze de bewuste ziekte niet hebben. De zekere “ziekte”-status van de 2 groepen
wordt ook Gouden Standaard genoemd.
In de groep zieke dieren wil men weten hoe goed de nieuwe test deze zieke dieren aantoont
als zijnde ziek. Men berekent daarvoor de proportie test positieven in de groep zieke dieren
en noemt die sensitiviteit (zie Tabel 2).
In de groep gezonde dieren wil men weten hoe goed de nieuwe test deze gezonde dieren
inderdaad als gezond bestempelt. Men berekent daarvoor de proportie test negatieven in de
groep gezonde dieren en noemt die specificiteit (zie Tabel 2).
Tabel 2.
1
, Werkcollege uitwerkingen Seline Donkers
Sensitiviteit = proportie test positieve dieren (a) in populatie werkelijk zieke dieren
Specificiteit = proportie test negatieve dieren (d) in populatie werkelijk gezonde dieren
Uiteraard is het zo dat we de sensitiviteit en specificiteit bepalen in een steekproef van
werkelijk zieke dieren en een andere steekproef uit dieren die de ziekte echt niet hebben.
Het Gouden Standaard onderzoek is daarmee een schatting van de werkelijke sensitiviteit en
specificiteit in de populatie.
Test en populatie karakteristieken
Als dierenarts in de praktijk zult u nooit de werkelijke ziektestatus van een patiënt of koppel
zeker weten, maar u zult alleen de beschikking hebben over test uitslagen. De waarde die u
aan de test uitslagen kunt hechten hangt af van;
- de test karakteristieken (sensitiviteit en specificiteit)
- populatie kenmerken, in het bijzonder hoeveel de ziekte voorkomt (prevalentie).
Meestal hebt u op basis van andere gegevens wel een indruk over de kans op voorkomen
van de ziekte bij een patiënt of in een koppel dieren. Bijvoorbeeld dat het een zeldzame
ziekte betreft (lage prevalentie, lage kans), of dat het juist zeer veel voorkomt (hoge
prevalentie, hoge kans). Hoe vreemd het ook lijkt, de interpretatie van de uitslag van een
test hangt af van uw inschatting over het voorkomen van de ziekte. Hiervoor gebruiken we
de volgende begrippen (zie tabel 1):
Positief voorspellende waarde (VW+) = proportie werkelijk zieke dieren (a) in populatie test
positieve dieren
Negatief voorspellende waarde (VW-) = proportie werkelijk gezonde dieren (d) in
populatie test negatieve dieren
De VW+ en VW- worden ook wel de diagnostische betrouwbaarheid van een positieve-,
respectievelijk, negatieve uitslag genoemd.
Test prevalentie = proportie test positieve dieren (a+b) in populatie (n): A+B/N
Ware prevalentie = proportie werkelijke zieke dieren (a+c) in populatie (n):A+C/N
Let op, de ware prevalentie weet u dus meestal niet!
In het werkcollege zullen we u aan de hand van een aantal opgaven een gevoel voor de
hierboven behandelde begrippen proberen bij te brengen. Deze voorbeelden zullen duidelijk
maken dat de betrouwbaarheid in sommige situaties gering is en dat de practicus bij zijn
adviezen hiermee rekening moet houden.
Opdracht 1: aantekeningen niet de antwoorden.
ZIEK GEZOND TOTAAL
WERK ZIEK A B A+B
WERK GEZOND C D C+D
TOTAAL A+C B+D A+B+C+D
Sensitiviteit: hoe gevoelig kan ik daadwerkelijk ziekte op te sporen = A/A+C. Deze kun je
100% maken maar dat gaat altijd ten koste van de specificiteit. het gedeelte zieke dieren wat
correct als ziek wordt bestempeld is bijv. 0,99.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller selinedonkers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now