De 10 Tijdvakken
Tijdvak 1 1. De levenswijze van jagers en verzamelaars
2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
Tijdvak 2 4. De ontwikkeling van het wetenschappelijk denken en het denken
over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat
5. De groei van het Romeinse Imperium waardoor de Grieks-Romeinse
cultuur zich in Europa verspreidde
6. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur
7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de
Germaanse cultuur in Noordwest-Europa
8. De ontwikkeling van het Jodendom en christendom als de eerste
monotheïstische godsdiensten
Tijdvak 3 9. Het ontstaan en de verspreiding van de Islam
10. De verspreiding van het christendom in geheel Europa
11. De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-
urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur,
georganiseerd via hofstelsel en horigheid
12. Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur
Tijdvak 4 13. De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het
herleven van een landbouwstedelijke samenleving
14. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende
zelfstandigheid van steden
15. Het begin van staatsvorming en centralisatie
16. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke
dan wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben
17. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere
in de vorm van kruistochten
Tijdvak 5 18. Het begin van Europese overzeese expansie
19. Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het
begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
20. De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
21. De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in
West-Europa tot gevolg had
22. Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van
een Nederlandse staat
,Tijdvak 6 23. Het streven van vorsten naar absolute macht
24. De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in
economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek
25. Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin
van een wereldeconomie
26. De wetenschappelijke revolutie
Tijdvak 7 27. Rationeel optimisme en ‘’verlicht denken’’ dat werd toegepast op
alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en
sociale verhoudingen
28. Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk
bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht
absolutisme)
29. Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van
plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische
slavenhandel, en de opkomst van het abolitionisme
30. De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg
discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap
Tijdvak 8 31. De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde
voor een industriële samenleving.
32. De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de
industrialisatie
33. Opkomst van de politiek-maatschappelijke stromingen:
nationalisme, liberalisme, socialisme, confessionnalisme, feminisme.
34. Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer
mannen en vrouwen aan het politiek proces.
35. De opkomst van emancipatiebewegingen
36. Discussies over de sociale kwestie
Tijdvak 9 37. Het voeren van twee wereldoorlogen
38. De crisis van het wereldkapitalisme
39. Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën: communisme
en nationaalsocialisme
40. De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en
vormen van massaorganisatie
41. Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme
42. Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door
massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de
burgerbevolking bij oorlogvoering
43. Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder
, op de joden
44. De Duitse bezetting van Nederland
Tijdvak 10 45. De dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de
wereld
46. De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep
van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van
een atoomoorlog
47. De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de
twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele
veranderingsprocessen
48. De eenwording van Europa
49. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
, H1 Jagers en Boeren (< 3000 .v.C)
1.1 De levenswijze van de jager-verzamelaars
Ontwikkeling van de mensheid
1. Homo Habilis: Handige Mens – uitgestorven
2. Homo Erectus: Opstaande Mens – uitgestorven
3. Neanderthaler: opvolger Homo Erectus – uitgestorven
4. Homo Sapiens: Wetende Mens – afstammelingen
Prehistorie: de tijd waaruit geen schriftelijke bronnen zijn overgebleven. Onze kennis over
deze periode is afhankelijk van ongeschreven (primaire) bronnen die worden bestudeerd
door de archeologie.
Een samenleving oftewel maatschappij is een bevolking die een sociaal geheel vormt en hoe
dit gebeurt. Een samenleving kun je vanuit vier verschillende invalshoeken bestuderen:
Politiek: Hoe wordt de samenleving bestuurd?
Economie: Wat zijn de middelen van bestaan?
Sociaal: Hoe zijn de verhoudingen in de bevolking?
Cultuur: Wat denk en voelen de mensen en hoe uiten ze dit?
Het middel van bestaan van de jager-verzamelaars was jagen en verzamelen, hierdoor was
de bevolkingsdichtheid was gering: de natuur kon slecht weinig mensen voeden.
Jagers-verzamelaars leefden een nomadisch bestaan: ze leefden niet op een vaste plek
maar trokken rond. Doordat ze rondtrekken hadden ze weinig bezittingen. Als er voldoende
voedsel was konden ze wel langer blijven, bekendheid van het gebied en natuur was er
belangrijk. Er was geen verschil tussen arm en rijk, iedereen had hetzelfde werk te doen en
dezelfde taken en ook iedereen leefden met dezelfde omstandigheden. Wel was er een
strikte rolverdeling tussen mannen en vrouwen.
Over de cultuur van de jager-verzamelaars is vrij weinig bekend. Archeologen denken dat de
de mensen deden aan magische en jacht- en vruchtbaarheidsrituelen en grafgiften.
Kunstuitingen waren er in vormen van rotsschilderingen en vrouwen beeldjes, die zorgen
voor vruchtbaarheid. Dingen die niet te verklaren waren door magie en godsdienst.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sjoukjekraak. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.