Summary
Aardrijkskunde samenvatting - VWO4 - hoofdstuk 1 klimaatvraagstukken
- Course
- Level
- Book
Ak samenvatting over hoofdstuk 1 van het boek De Geo klimaatvraagstukken VWO4.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
willemijnbeekhuis
Reviews received
Content preview
,Klimaatvraagstukken Samenvatting H1Samenvatting Klimaatvraagstukken
1 Het klimaatsysteem
De hoofdvraag in dit hoofdstuk is:
Wat is de wisselwerking tussen de atmosfeer, de oceanen en het
land bij de totstandkoming van klimaten?
1.1 De atmosfeer: een omhulsel van gas
Deelvragen
1 Wat is het verschil tussen weer en klimaat?
2 Wat is de samenstelling en opbouw van de atmosfeer?
3 Waardoor zijn er variaties in de stralingsbalans?
Weer en klimaat
► De toestand van de dampkring op een bepaald moment en voor
een klein gebied, noem je het weer.
Het klimaat is de gemiddelde toestand van het weer over een
lange periode en voor een groot gebied.
atmosfeer ► Het systeem aarde bestaat uit vier sferen: de atmosfeer, de
hydrosfeer, de lithosfeer en de biosfeer.
Ontstaan van de atmosfeer
► Meer dan 80% van de gassen die de dampkring vormen, tref je
aan in de onderste 10 kilometer.
● Samenstelling van de atmosfeer: stikstof (78,01%), zuurstof
(20,95%), kleine hoeveelheden waterdamp en koolstofdioxide.
Samenstelling en opbouw van de atmosfeer
► De atmosfeer is opgebouwd uit vier lagen, gescheiden door
pauzes.
● De onderste laag is de troposfeer (9-12 kilometer dik). Hierin
daalt de temperatuur met toenemende hoogte.
● De laag hierboven heet de stratosfeer. Hierin zit veel ozongas
(O3) dat de schadelijke ultraviolette straling uit het zonlicht filtert.
● De twee buitenste lagen zijn de mesosfeer en de thermosfeer.
Energiebalans
► Er is een evenwicht tussen de hoeveelheid straling die de aarde
bereikt en de hoeveelheid straling die de atmosfeer weer verlaat.
energiebalans Dit heet de energiebalans of stralingsbalans.
stralingsbalans ● Ongeveer 30% van de zonne-energie wordt teruggekaatst en
ruim 20% wordt geabsorbeerd in de troposfeer.
● De kortgolvige zonnestraling die het aardoppervlak bereikt,
wordt omgezet in warmte en door de aarde als langgolvige straling
teruggekaatst. Door het broeikaseffect wordt de warmte die de
aarde uitstraalt als langgolvige straling teruggekaatst.
De Geo bovenbouw 5e editie vwo
© ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, 2017
, Klimaatvraagstukken Samenvatting H1
Variaties in de energiebalans
► De hoeveelheid straling die een bepaald gebied op aarde
ontvangt, hangt af van: de breedteligging, het albedo en de
gesteldheid van het aardoppervlak.
● Door de bolling van de aarde vallen op lage breedte de
zonnestralen loodrecht in. Hierdoor is de hoeveelheid straling per
oppervlakte-eenheid groter dan op hoge breedte. Doordat deze
zonnestralen ook een kortere weg door de dampkring afleggen,
wordt er minder energie door de lucht opgenomen.
● De weerkaatsing van het zonlicht verschilt van gebied tot
gebied.
● Water wordt langzamer warm en koud dan land. Dit heeft vier
oorzaken:
- het zonlicht kan dieper in het water doordringen dan in het land.
- doordat water in beweging is, wordt de warmte beter verdeeld
dan op het land.
- het kost meer energie om water een graad in temperatuur te
laten stijgen dan land.
- bij verdamping van water gaat energie uit het water naar de
dampkring.
1.2 Warmtetransport door de wind
Deelvraag
4 Waarom zijn er variaties op het globale windsysteem?
Luchtdrukverschillen
► Door lucht en water vindt er transport van warmte plaats van
de evenaar naar de polen.
hogedrukgebied/maximum ● Door verschil in luchtdruk gaat lucht stromen van een
lagedrukgebied/minimum hogedrukgebied of maximum naar een lagedrukgebied of
minimum. Wind is niets anders dan stromende lucht van plaatsen
waar er te veel van is naar plaatsten waar er te weinig van is. Dit
luchtcirculatie noem je de luchtcirculatie.
Het corioliseffect
corioliskracht ► Door de draaiing van de aarde wordt de corioliskracht
veroorzaakt.
● De lucht die op grote hoogte naar de polen stroomt, koelt af en
zakt op 30° naar beneden. Aan het aardoppervlak stroomt deze
lucht weg naar het noorden en zuiden.
● De lucht die aan het aardoppervlak van de Noordpool naar de
evenaar stroomt, ontmoet op ongeveer 60° N.B. de naar het
noorden stromende lucht die vanaf 30° N.B. komt. De lucht botst
en stijgt.
De Geo bovenbouw 5e editie vwo
© ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, 2017
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willemijnbeekhuis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now