Summary
Samenvatting Handhavings- En Sanctierecht
- Course
- Institution
Samenvatting van de colleges en de kennisclips. Vak zelf in de eerste kans met een 7 afgesloten.
[Show more]
Seller
Follow
Saxionrechtenstudent
Reviews received
Content preview
Samenvatting handhaving en sanctierechtMyrthe Waanders 2021/2022
,Inleiding handhavings-en sanctierecht
Kennisclip 1: introductie
Het bestuursrecht en strafrecht zijn met betrekking tot sancties met elkaar verweven.
Als we het hebben over handhaving en sanctierecht en bestuursrecht en strafrecht waar hebben we
het dan eigenlijk over? Je moet dan denken aan de volgende vragen:
Wat is het verschil tussen een bestuurlijke boete en een strafbeschikking?
Wat zijn de bevoegdheden van een toezichthouder en opsporingsambtenaar?
Grijs gebied tussen strafrecht en bestuursrecht, Jurisprudentie?
Een andere vraag is moet of mag je handhaven?
Wat gaat nou voor bestuursrecht of strafrecht?
En hoe zit het met ‘Ne bis in idem?’
Welke handhavingsinstrumenten kennen we?
Casuïstiek in de praktijk
De noodverordening in tijden van corona veiligheidsregio Twente.
16 maart 2020: noodverordening vastgesteld
26 maart 2020: noodverordening aangescherpt (vervangt noodverordening 16 maart 2020)
-> Verlening van de maatregelen (d.d. 21 april 2020) maakt dat de noodverordening nog geldt.
VRTwente heeft wel bepaald dat campings en vakantieparken weer in beperkte mate open mogen
worden gesteld. (Gezamenlijke toiletfaciliteiten en kookfaciliteiten blijven gesloten).
Hoe komt z’n noodverordening nou tot stand? Deze constructie bij de problematiek die er nu plaats
vindt is er een die we zelden of nooit zien. Hiervoor kennen we de wet publieke zorg in samenhang
met de wet veiligheidsregio’s. Deze twee wetten bieden samen de basis voor het opstellen van een
noodverordening. Het bevoegd gezag binnen deze wet publieke zorg is de minister van VWS. En deze
minister kan de voorzitters van de 25 veiligheidsregio’s alleen opdragen om maatregelen te treffen.
De voorzitters moeten daarbij gebruik maken van hun bevoegdheid om een noodverordening uit te
vaardigen. We kennen in Nederland 25 veiligheidsregio’s deze hebben allen een voorzitter en die
voorzitters samen vormen het veiligheid beraad. En iedere veiligheidsregio kiest dus een voorzitter
uit het algemeen bestuur en dit is vaak de burgemeester uit de grootste stad binnen de
veiligheidsregio. De minister van VWS heeft een modelverordening opgesteld en daarvoor geldt dat
de voorzitters van de veiligheidsregio’s formeel niet gehouden zijn om deze verordening letterlijk
over te nemen. Maar ze moeten wel dezelfde beperkende maatregelen opleggen als dat bedacht is
door de minister alleen de wijze waarop zij dit opschrijven dat mogen zei zelf kiezen. De
veiligheidsregio Twente heeft een aangescherpte noodverordening ingevoerd, deze aangescherpte
noodverordening bevatte eigenlijk vooral aanvullende voorschriften en technische verbeteringen.
We kennen natuurlijk de noodverordening van de burgemeester die deze kan opstellen op grond van
de wet of op grond van de APV.
De bevoegdheid is in dit geval overgenomen door de voorzitters van de veiligheidsregels. Dat
betekent dat de burgemeester deze bevoegdheid op dit moment niet heeft! De reden hiervoor is
heel simpel er is sprake van een landelijke crisis en het is hierbij in het belang van de eenheid en de
uniformiteit voor de burger dat zij weten welke regels er gelden. En dus als het gaat om coördinatie
ligt de rol in eerste plaats bij de minister van VWS en die is weer afhankelijk van de voorzitters van de
veiligheidsregios die weer de bevoegdheid hebben tot opstellen van z’n noodverordening.
Kennisclip 2: Handhaving I
Handhaving is in de loop van de jaren een steeds actueler onderwerp geworden.
Voorbeelden:
Vuurwerkramp Enschede in 2000
Cafébrand in café de Hemel in Volendam overgang 2000-2001
Monstertruck drama Haaksbergen 2014
,Deze drie situaties hebben door de jaren heen laten zien hoe wordt ingezet op handhaving en hoe
belangrijk handhaving is.
Wat is nu handhaving:
‘’ handhaving is controle op de naleving van wet- en regelingeving en het doen naleven van deze
regels. Naleving is van groot belang om regels effectief te laten zijn. Daarbij kan sprake zijn van
zelfhandhaving of-regulering of een derde partij’’.
Belangrijk is om in te zien dat niet of onvoldoende handhaving juist afbreuk doet aan de
rechtszekerheid en rechtsgelijkheid van burgers. Kortom het levert strijd op met algemene
beginselen van behoorlijk bestuur. Niet handhaven leidt er ook toe dat het bestuursorgaan aan de
doelen die met de wettelijke voorschriften worden beoogd niet kan bereiken. Kortom de belangen
die door de wet- en regelgeving worden gediend worden niet of onvoldoende beschermt als er niet
wordt gehandhaafd. Er is natuurlijk ook aantasting van de geloofwaardigheid van een
bestuursorgaan als er niet of nauwelijks wordt gehandhaafd.
Handhaving kan plaats vinden door verschillende middelen
Allereest via het strafrecht middels een proces-verbaal dat leidt tot een mogelijke veroordeling door
de strafrechter. Anderzijds privaatrechtelijk door middels van een vordering dat leidt tot een vonnis
van de civiele rechter. Deze privaatrechtelijke wijze van handhaving zal niet in deze module aan de
orde komen. Als derde is er de bestuursrechtelijke handhaving de AWB bevat namelijk veel regels
over bestuursrechtelijke middelen tot handhaving. Kortweg niet noemen we bestuurlijke
handhaving. Als we kijken in hoofdstuk 5 van de AWB heet het hoofdstuk ook handhaving.
Handhaving van de Corona noodverordening
Hoe zit het nou met handhaving van een verordening zoals de corona verordening?
Handhaving van noodverordeningen wordt eigenlijk al geruime tijd via het strafrecht gedaan.
Overtreedt iemand een noodverordening dan verbaliseert de politie hem of haar en dient de
overtreder als deze niet tot een transactie wenst over te gaan te verschijnen voor de strafrechter. De
strafrechter kan aan de burger een boete opleggen van maximaal 43150 euro of hechtenis van ten
hoogste 3 maanden. Ten aanzien van de handhaving van de corona noodverordeningen is door het
OM aangegeven dat zij meerderjarige een boete op zal leggen van maximaal 390 euro en
minderjarigen 95 euro. Sinds de invoering van de wet OM afdoening het ook mogelijk is om buiten de
strafrechter om een boete op te leggen en sinds 2012 kan een bestuurlijke strafbeschikking worden
opgelegd door lichamen of personen met een publieke taak. Een lichaam of persoon met een
publieke taak is nader opgenomen in art. 257ba van het Wetboek van Strafvordering. Denk hierbij
bijvoorbeeld aan gemeenten, provincies, waterschappen, maar ook Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat
en zelfs particuliere terrein en fauna beherende organisaties. Voor het uitvaardigen van z’n
bestuurlijke strafbeschikking wordt gebruik gemaakt van een Buitengewoon opsporingsambtenaar
(boa). Deze is dan in dienst/ werkzaam voor dat bevoegd gezag. De boa is vrij nieuw en deze is
opgenomen in art.142 Wetboek van strafvordering. En aan een boa worden specifieke
politiebevoegdheden en soms zelfs geweldsmiddelen toegekend. In de algemeen mag deze boa
burgers staande houden en aan hen inlichtingen vragen waaronder een identiteitsbewijs. Een boa
beschikt over een beperkt aantal opsporingsbevoegdheden. Hij handhaaft vaak slechts enkele
strafbepalingen waarvoor hij specifiek is aangewezen. Voor de strafrechtelijke handhaving van de
noodverordening maakt het niet uit van wie zij afkomstig is, wel is het belangrijk om te zien dat z’n
boa zijn werkterrein vaak territoriaal beperkt is. Dit valt vaak samen met gemeentegrenzen maar niet
altijd. Denk aan een boa bij de NS.
, Kennisclip 3: Handhaving II
Normstelling en handhaving in het bestuursrecht
het doel van handhaving is het effectueren van norm conform gedrag en het bieden van
rechtszekerheid en rechtsgelijkheid aan burgers. Immers bestuurlijke handhaving vereist ook dat het
bestuursorgaan zich aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur houdt.
Waar vinden we de te handhaven normen? Deze kun je vinden op verschillende plekken namelijk: in
de wet, in gedelegeerde regelgeving en vergunningsvoorschriften. Kortom op diverse plekken zijn
deze normen terug te vinden. Het doel van handhaving hierbij is het afdwingen en (feitelijk)
effectueren van ‘normconform’ gedrag via sancties.
Bij bestuursrechtelijk handhaving is er sprake van een dubbelrol van het bestuursorgaan. Enerzijds is
het bestuursorgaan namelijk degene die de regels opstelt ofwel de normsteller. Anderzijds voert zij
ook gedelegeerde bevoegdheden uit. De tweede rol die het bestuursorgaan heeft is die van
handhaver, want zij stelt de normen aan de ene kant maar zij is ook de instantie die deze normen
handhaaft als ze niet worden nageleefd. In artikel 5:1 AWB is beschreven wanneer er sprake is van
een overtreding. Het daadwerkelijke handhaven kan een bestuursorgaan op diverse manieren doen.
Bestuursrechtelijk handhaven zal vaak leiden tot een sanctie. Dit is vastgelegd in art.125
Gemeentewet juncto hoofdstuk 5 Awb. Waar moeten we dan aan de denken? De mogelijkheid tot
het opleggen van een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang maar ook het opleggen
van een bestuurlijke boete en het intrekken van een vergunning behoren tot de mogelijkheden.
Wanneer wordt en nu gehandhaafd en hoe ziet een dergelijk traject van constatering tot
daadwerkelijke uitvoering eruit?
Handhavingscyclus:
1. Normstellingsproces;
Dit is de fase waar wordt vastgesteld welke normen moeten worden nageleefd. Dit is een fase waarin
de normen voor burgers en bedrijven worden vastgesteld. Dit is de fase waarin regels worden
opgesteld voor bijvoorbeeld evenementen, horeca, boomkappingen, het verbouwen van een
woning. De fase van normstelling is heel ruim en bevat veel onderwerpen.
2. Formuleren van handhavingsbeleid;
Dit is een algemeen beleid waarin wordt beschreven wanneer van welke bevoegdheid gebruik zal
worden gemaakt en aan waaraan bestuursorganen belang hechten. Hier zal ook vaak een fasering
worden opgenomen. Allereerst zal vaak een gesprek plaats vinden waarin een waarschuwing wordt
gegeven en daarna zal eventueel een aanzegging komen en eventueel een besluit tot handhaving
volgen. Maar deze stappen worden dus vastgelegd in het handhavingsbeleid. Ook wordt in het
handhavingsbeleid opgenomen welk middel wanneer wordt gebruikt. Kortom het formuleren van
handhavingsbeleid is een richtlijn van de wijze waarop handhaving zal plaatsvinden.
3. Controle, toezicht en opsporing,
Fase drie is een uitvoeringsfase, namelijk de fase waarin uitvoering wordt gegeven aan het
geformuleerde beleid uit fase 2. Hierbij zal gebruik worden gemaakt van controle, toezicht en
opsporing. Tijdens deze fase zal een eventuele overtreding worden geconstateerd.
4. Bepalen van de beste handhavingsrectie;
Na de constatering uit fase 3 zal moeten worden bepaald wat de beste handhavingsrectie is.
op basis van de constatering wordt bepaald welke handhavingsreactie volgt. De ernst en de duur van
de constatering worden hierbij meegenomen. Fase vier zal mede plaatsvinden op basis van het
handhavingsbeleid van fase 2. Maar er zal ook oog zijn voor de omstandigheden en situatie ter
plaatse. Veelal is handhaving namelijk maatwerk. Maar wel binnen de kaders.
5. Handhaving;
De daadwerkelijke effectuering. Als er wordt besloten tot handhaving dan zal dat in deze fase
plaatsvinden. Dat betekent dus het nemen van een besluit en dit besluit of deze besluiten door de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Saxionrechtenstudent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.91. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now