Blok 7 - dossier deel II weekopdracht 2 - gevolgen op het gedrag van de cliënt
5 views 0 purchase
Course
Schulden En Armoede
Institution
Hogeschool Leiden (HSL)
Book
Basisboek aanpak schulden
In blok 7 volg je het blok cliënt in de schulden, wat volledig in het teken staat van schulden en armoede. Je maakt gedurende dit blok een dossier met verschillende weekopdrachten. Dit is opdracht 2 van dossier 2. Ik had als cliënt mevrouw Klausch.
Weekopdracht 2 – Gevolgen op het gedrag van de cliënt
Gevolgen van schulden op de houding
Iedereen heeft een bepaalde houding ten opzichte van geld. Sommige mensen vinden het
bijvoorbeeld belangrijk om te sparen, en andere juist niet. Wanneer er schulden optreden in
iemands leven, kan die houding veranderen.1
Consistentie en cognitieve dissonantie
We hebben allemaal behoefte aan consistentie: mensen willen dat wat zij doen,
overeenkomt met wat zij belangrijk vinden. Als dit niet overeenkomt, is er sprake van
cognitieve dissonantie. Cognitieve dissonantie is dus het tegenovergestelde van
consistentie. Indien er sprake is van cognitieve dissonantie kan het pijnaversiecentrum in je
hersenen oplichten, dit geeft aan dat je pijn hebt.2
De houdingsverandering zorgt ervoor dat wat diegene belangrijk vindt, overeenkomt met de
situatie. Om cognitieve dissonantie te voorkomen, zal de houding dus aangepast moeten
worden. Als iemand het bijvoorbeeld belangrijk vindt om geen schulden te hebben maar toch
schulden opbouwt, zal hij zijn houding veranderen en de schulden minder erg vinden ten
opzichte van een buitenstaander die geen schulden heeft.3
Gevolgen van schulden op het gedrag
Naast onze houding beïnvloeden schulden ook ons gedrag. Mensen met problematische
schulden vertonen vaak irrationeel gedrag. Zij geven geld uit aan dingen die zij niet nodig
hebben, met als gevolg dat zij hun vaste lasten niet meer kunnen betalen. Zulke beslissingen
worden gemaakt omdat er sprake is van een gebrek aan de zogeheten executieve functies.4
Executieve functies
Executieve functies zijn vaardigheden die je nodig hebt om goed te kunnen functioneren. Je
ontwikkelt je executieve functies in je jeugd of tienerjaren.5 Voorbeelden van executieve
functies zijn emoties reguleren, zaken organiseren, plannen en onderdrukken van ongewenst
gedrag.6
Mensen met problematische schulden hebben vaak een gebrek aan executieve functies, dit
kan twee oorzaken hebben. Ten eerste kan het zo zijn dat iemand niet van huis uit heeft
meegekregen hoe met geld om te gaan. Zoals eerder beschreven, ontwikkel je de
executieve functies in je jeugd en tienerjaren.7 Het aanleren en ontwikkelen van de functies
zijn vatbaar voor omgevingsinvloeden.8 Dit maakt dat iemand die in een stressvolle situatie
opgroeit, de executieve functies minder ontwikkelt. Mensen die in een stressvolle situatie
leven, worden gedwongen om van dag tot dag te leven. Hiervoor oefenen zij niet met
1
Jungmann & Madern 2017, p. 47.
2
Jungmann & Madern 2017, p. 48.
3
Jungmann & Madern 2017, p. 48.
4
Jungmann & Madern 2017, p. 49.
5
Jungmann & Madern 2017, p. 49.
6
Jungmann & Madern 2017, p. 51.
7
Jungmann & Madern 2017, p. 49.
8
Jungmann & Madern 2017, p. 50.
, vaardigheden zoals vooruitdenken en plannen. Daarnaast kan langdurige stress ervoor
zorgen dat de hersenen, en dus de executieve functies, zich minder ontwikkelen.9
Ten tweede kan iemand als het gevolg van stress, wat ontstaan is door een crisissituatie,
tijdelijk minder goed functioneren en hierdoor ondoordacht handelen.10 Deze groep mensen
hebben de executieve functies wel ontwikkelt. Ze hebben geleerd hoe zij vooruit moeten
denken en ze kunnen hun behoeftes sturen. Echter, zij vertonen ander gedrag wanneer zij in
de schulden terecht komen.
Schaarste is een gevolg van de schuldensituatie. Bij schaarste focussen de hersenen
automatisch onweerstaanbaar en obsessief op hetgeen waar tekort aan is.11 Als er sprake is
van langdurige schaarste, hebben mensen minder bandbreedte tot hun beschikking.12
Bandbreedte is de hoeveelheid bewerkingen die onze hersenen aankunnen. Denk hierbij
bijvoorbeeld aan aandacht, goede beslissingen nemen, vasthouden aan een planning en
zelfbeheersing. Wanneer er sprake is van een tekort aan bandbreedte, zal dat een rol spelen
in de uiting van de executieve functies; cognitieve capaciteit en executieve controle.13
Cognitieve capaciteit is het vermogen om problemen op te lossen, informatie op te slaan en
logisch te redeneren. Executieve controle is gericht op vooruit denken, impulsen
onderdrukken en zaken in gang zetten. We kunnen dus minder goed vooruitdenken14 en
zowel het beschikbaar denkvermogen als de zelfbeheersing neemt af.15
De gedragsveranderingen als gevolg van schulden is een subjectief fenomeen. Dit komt
doordat iedereen een andere hoeveelheid bandbreedte standaard tot zijn beschikking heeft
en iedereen stress anders beleeft.16
Gevolgen mevrouw Klausch
Het gedrag van mevrouw Klausch is veranderd door haar schuldensituatie. Zij heeft bewust
gekozen om een alleenstaande moeder te zijn. Ze vindt het belangrijk om zelfstandig te zijn
en ze wil graag haar eigen boontjes doppen. Ze hecht dus veel waarde aan zelfstandigheid.
Haar gedrag is hierin, door haar schuldensituatie, veranderd. Ze heeft de laatste tijd veel
geld geleend bij haar ouders, en tot op heden niet terugbetaald. Daarnaast betalen haar
ouders af en toe schoenen voor haar kinderen. Ze wordt steeds meer afhankelijk van haar
ouders en ze verliest haar zelfstandigheid. Wat zij belangrijk vindt en wat zij doet, zit niet
meer op één lijn. Er is sprake van cognitieve dissonantie. Om toch consistentie te creëren
verandert zij haar houding en vindt zij zelfstandigheid minder belangrijk. Haar houding ten
opzichte van haar zelfstandigheid is dus veranderd.
Mevrouw Klausch werkte voorheen als inkoper bij een postorderbedrijf in schoenen. Na haar
ontslag heeft ze hoge schulden opgebouwd bij meerdere schuldeisers. Ondanks dat ze het
zich niet kan permitteren, blijft ze veel geld uitgeven aan dure kleding, schoenen en
technologie.
9
Jungmann & Madern 2017, p. 50.
10
Jungmann & Madern 2017, p. 49.
11
Jungmann & Madern 2017, p. 57.
12
Jungmann & Madern 2017, p. 58.
13
Jungmann & Madern 2017, p. 58.
14
Jungmann & Madern 2017, p. 59.
15
Jungmann & Madern 2017, p. 60.
16
Jungmann & Madern 2017, p. 61.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annabellxo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
