Summary
Samenvatting Schoolexamen geschiedenis - steden en burgers
- Course
- Level
Schoolexamen geschiedenis - steden en burgers
[Show more]
Seller
Follow
sissyprins
Content preview
Geschiedenis SE/PO ‘Steden en burgers’● Deelcontext 1 De opkomst van de stedelijke burgerij in de Nederlandse gewesten
● Deelcontext 2 Opkomst van Vlaanderen en Brabant in de late middeleeuwn
● Deelcontext 3 Verzet van de stedelijke burgerij leidt tot het ontstaan van de Republiek
● Deelcontext 4 Succes van de Republiek de verdienste van haar burgers?
● VOGGP - Kenmerkende Aspecten
● Biografie Karel V (1500 - 1558)
● Biografie Personen
Deelcontext 1 - De opkomst van de stedelijke burgerij in de Nederlandse gewesten
Veranderingen in Europa in de late middeleeuwen:
1. Landbouw veranderde
2. Bevolking groeide
3. Handel in bloei
4. Monetaire economie
Veranderingen landbouw:
- Ontginningen van bos en heide
- Droogleggen gebieden met windmolens
- Verbetering landbouwwerktuigen
- Invoering drieslagstelsel (gebruik van landbouw in 3 delen)
Oorzaken groei handel:
- Specialisatie, Verstedelijking, Jaarmarkten, Nieuw schip; kogge, toename nijverheid.
Bevolking groeide door landbouwoverschotten en betere voedselvoorzieningen. Door de
overschotten waren er minder arbeiders op het platteland nodig. Hierdoor onstond
specialisatie. Arbeiders vertrokken naar steden, daar waren markten, en verkochten daar
hun producten → verstedelijking.
Door de toename van de internationale handel werd het betalen een groter probleem. De munten
verschilde sterk van waarde, het beroep geldwisselaar onstond toen. Voor het veiliger maken van
veel geld en het vervoer, ontstond de wisselbrief.
In de lage landen ontwikkelde zich één van de meest verstedelijke gebieden van Europa.
Dit kwam door
1. gunstige geografisch omstandigheden
2. meer bescherming van landsheren, hoge edelen en geestelijken en stadsbesturen
3. toename van samenwerkingen tussen steden → onstaan Hanze.
Hanze = handelsverbond tussen het Noorden van het Duitse Rijk en het Oosten van de Nederlanden.
Taken landsheren, hoge edelen en geestelijken en stadsbesturen:
- beschermen rivieren tegen rovers en piraten
- verbeterde wegen en bruggen
- hielpen bij het bouwen van havens, opslagruimten en schepen
- zorgden voor een marktvrede bij jaarmarkten
- maakten een eind aan tollen en belastingen
- hielpen bij rechtsgeschillen
, In Noord Europa lukte het om zelfbestuur in de vorm van stadsrechten te bemachtigen door een
versterkte positie ten opzichte van hun landsheer door een toenemende welvaart
Stadsrechten = geen verplichtingen meer tegenover hun groogrondbezitter, zelf hun bestuur en
rechtspraak regelen en zelf mogen bepalen wie poorter (inwoner) is en wie niet.
Door jaarmarkten onstonden netwerken tussen steden onderling en werd de handel uitgebreid.
Er ontstond een constante stroom van werknemers naar de stad door een hoog aantal sterfgevallen
binnen de stad door een ongezond leven.
Factoren constante stroom:
- stad bood ze werk
- bescherming (juridisch)
- scholing → meer kans op de arbeidsmarkt
Deelcontext 2 - Opkomst van vlaanderen en brabant in de late middeleeuwen
Atrecht startpunt van stedelijke dynamiek door;
- hoge landbouwproductiviteit
- schapenhouderij → centrale plaats in lakennijverheid
Atrecht wordt overvleugeld door Gent en Brugge, oorzaak:
- steden met betere aansluiting op de noordzee en andere landen (Hanze)
Patriciërs = burgers met macht in de steden
Gemeen = rest van de bevolking
Er ontstond een spanning tussen patriciers en het gemeen, dit kwam door de ongelijkheid in het
stadsbestuur en de werkomstandigheden.
Guldensporenslag = vlaamse ambachtslieden en boeren vs. patriciers en feodale heren
(grootgrondbezitters)
- hierdoor onstond de onafhankelijkheid van vlaanderen → later België
Vlaanderen en Brabant zijn het economische zwaartepunt van de NL gewesten doordat ze;
- sterk verstedelijkt zijn
- internationale handelsnetwerken beheren
Brugge handelscentrum van een netwerk stden door gunstige verbinding met zee.
Versterking van positie en netwerk door;
- innovatie op gebieden
- schaalvergroting
Posities:
1. Antwerpen
Europese achterland verbindingen en toegangelijkheid voor grote zeeschepen
2. Brugge
Koopmansbeurs
3. Amsterdam
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sissyprins. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now