Geografie En Planologie Van Nederland – Hoorcollege 1/2:
Ruimtelijke ordening regelt de bestemming en het gebruik van de grond en
leefomgeving, in Nederland is alle ruimte geordend, en hergebruikt/hergeordend.
Plan = instrument dat richting geeft aan het proces van ruimtelijke ordening,
reflectie van waarom en hoe het grondgebruik veranderde in reactie op
ontwikkelingen in kennis, omstandigheden
Ruimtelijke opgaven steeds vormgegeven naar waarden, normen en eisen van de
tijd, Wisselwerking ontwikkelingen in samenleving met ontwikkelingen in R.O.
(Pad afhankelijkheid)
Verandering beïnvloedt de probleemdefinitie en planning discourse: (als sinds 17 e
eeuw)
1950: volgens planners waren steden noodlijdende plekken, waar sociale angst
heerste.
1990: volgens planners zijn steden de veelbelovende economische motoren, als
zij een aantrekkelijk historisch karakter hebben en een levendig sociaal-cultureel
leven .
5 perioden in Nederlandse planning
1. Renaissance planning (1400-1700)
2. Free market dominantie (1860-1920)
3. Modernisme (1930-1970)
4. Sociocratische planning (1970-1990)
5. Planning voor consumptie (1990-nu)
Ontwikkeling planning niet linear maar cycli van actie-reactie, de fundamentele
thema’s in planning staan vast hoe er mee om wordt gegaan hangt af van
economische, sociale, technologische context
Roots/culture of planning:
Strijd tegen water (zee/rivier) ‘’waterwolf’’ moral geography: morele plicht om
omgeving vorm te geven maar ook gevoel van vrijheid en lokale autonomie
Eeuwenoude gewoonte om te overleggen en beraadslaan, publiek-private
samenwerking: consensus, pragmatisch, langzame besluitvorming maar wel
sociaal bindend.
Veel onderhandeling door verzuiling en verschillende subculturen, ontzuiling na
1945 focus op consensus bleef!
, Social change is driving force of spatial change!
Key elements Dutch planning culture
Responsive and responsible state, Strong
relationship public and private sector, Recognition
of collective action, Deep-rooted respect for
institutions
Starting point: spatial development has to be
conducted through plans
Renaissance planning:
- Overgang agrarische naar stedelijke samenleving; Stadsuitleg
(stadsmuren)
- Volwassenwording waterstaatkundige werken, Onderhoud zaak van
bovenlokaal belang
- Ruilhandel werd geldeconomie (Arbeidsspecialisatie)
- Ongekende bloei: Gouden eeuw 17 eeuw (Opnieuw stadsuitbreiding, NL
diffussieland)
Grondplan van ideaalstad – Simon Stevin (plaatje vorige blz.)
Door de toename van handel, industriële productie en bevolkingsgroei was
stedelijke groei nodig, gouden eeuw: middeleeuwse geleidelijke ontwikkeling
werd vervangen door holistische en strategische ontwikkelingsplannen
ontworpen door: de urban planner! Met als doel het verbeteren van de
concurrentiepositie van de steden door optimalisatie van hun lokatiefactoren voor
internationale handel, industrie en wonen
Implementatie via land policy; leidende rol voor publieke autoriteiten,
stadsbesturen controleerden het grondbeleid en de besluitvorming over de
plannen, private sector ontwikkelde gebouwen, havens etc. publiek-private
samenwerking
Code voor staduitbreidingsplan:
Instrument voor bereiken sociaaleconomische doelen/idealen, die qua techniek
aansluiten bij de mogelijkheden en eisen des tijds, voor algemeen belang
bedoeld via publiekrechtelijk instrumentarium. Ontstaan ontwerpdoctrine
ruimtelijk plan: efficiënt en functie (=ideaal) planning for prosperity
Free market dominantie:
Industriële revolutie, staatkundige revolutie (grondwet 1848, democratie,
liberalisme) maatschappelijke revolutie (individualisering) en nieuwe markt
economie, transport revolutie en demografische revolutie Urban revolution
Spectaculaire groei steden, versterkt door agrarische crisis van 1870, stad is
industrieel productiemilieu krotten, wantoestanden in steden (ook platteland)
er was behoefte aan vernieuwing/verbetering, collectieve actie was nodig zowel
vanuit de stadsbesturen als vanuit privaat belang.
Transitie van agrarische naar industriele samenleving andere relaties tussen
mensen, van Gemeinschaft (community) naar Gesellschaft (society) van Tönnies.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HumanGeography101RUG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.