Naam: Brechje Buijs
Leerjaar: Havo 5
Datum: 7 september 2020
Titel: Warenar, Geld en liefde in de Gouden Eeuw
Schrijver: P.C. Hooft
Jaar van eerste uitgave: 1617
gelezen editie met uitgever en jaar: 4e druk 2010, uitgever Amsterdam University Press.
A De renaissance
Renaissance
Renaissance betekent letterlijk ‘wedegeboorte’. De Renaissance komt van de Grieken en de
Romeinen vandaan. De Renaissance was van ongeveer 1300 tot 1600.
Humanisme
De mens ging zichzelf tijdens de renaissance centraal stellen. Mensen zochten nieuwe
inspiratie en kennis in de cultuur van de Grieken en Romeinen uit de oudheid. De mens
wilde weten hoe de wereld er werkelijk uitzag en werkte. De renaissance leidde tot een
belangstellen voor de geschriften uit de klassieke oudheid. Daarin was de kennis van Grieken
en Romeinen vastgelegd over aspecten als: literatuur, geschiedenis en poëzie. Deze
belangstelling heet het humanisme
Antropocentrisme
Antropocentrisme houdt in dat de mens centraal staat en niet god. De mens ging meer op
zichzelf vertrouwen en zijn/haar eigen talenten ontplooien. Mensen raakten geïnteresseerd
in het leven op aarde en de precieze werking van natuur en samenleving. Er wordt gekeken
wat de omgeving hem kan opleveren de consequenties zijn hierbij niet belangrijk want de
mens is het belangrijkst. Het tegenovergestelde is het theocentrisme. Hier staat het geloof
en god centraal. In de middeleeuwen was er theocentrisme. In de renaissance werd het
theocentrisme verdrongen door het antropocentrisme.
Individualisme
Individualisme is de overtuiging dat het individu het belangrijkste is en niet de groep. Het
individualisme is het tegenovergestelde van het collectivisme. IN de middeleeuwen was er in
Europa een collectieve maatschappij. De belangen van de groep waren groter dan de
belangen van het individu. In de renaissance was het individualisme belangrijker want de
individuele persoon moet zichzelf ontwikkelen en daarbij niet worden tegengewerkt door de
gemeenschap. De rechten van het individu zijn meer waard dan het belang van de
gemeenschap.
Empirisme
Empirisme is dat mensen zelf dingen gaan onderzoeken en leren door eigen ervaringen. In
plaats van alles over te nemen wat de kerk zegt en te geloven in elk standpunt van de kerk, wat
in de middeleeuwen gebeurde, gingen mensen zelf nadenken en hun eigen kritische mening vormen.
, Dit deden ze door eigen onderzoek en door eigen ervaringen. Dit hangt samen met het
individualisme omdat de mens in de renaissance zelf een mening vormen zonder dat daar kritiek van
de buitenwereld op werd geleverd. In de renaissance kwam dus het empirisme op.
Alle drie de filosofische standpunten hebben met elkaar te maken en alle drie kwamen ze tot
uiting in de renaissance.
B Gegevens over Hooft en tijdgenoten
Pieter Corneliszoon Hooft is geboren in Amsterdam op 16 maart 1581. Hij was de zoon van
de burgermeester van Amsterdam. Hij kwam uit een rijke regentenfamilie. Hij was
bijvoorbeeld familie van Johan de Witt.
P.C. Hooft was een Nederlandse toneelschrijver, dichter en historicus. Hij op een Latijnse
school gezeten, In de periode 1598 – 1601 is hij gaan reizen door Frankrijk en Italië. Hij is
geïnteresseerd geraakt in de Italiaanse renaissancekunst. Vanaf dit moment stortte hij zich
aan literatuur.
Hij schreef eerst korte gedichten en liefdesliederen. Hij schreef verder tragedies, zoals
Granida en Geeraerdt van Velsen. Het bekendste werk van Hooft, Warenar, heeft hij in 1616
gepubliceerd. Dit is een komedie. Ook heeft P.C. Hooft historische werken geschreven zoals
een biografie over koning Hendrik IV van Frankrijk, Hendrik de Groote, zijn leven en bedrijf.
Hij wordt een typische man van de renaissance genoemd omdat hij zijn werken heeft laten
inspireren op werken en schrijvers uit de klassieke oudheid.
P.C. Hooft is het Nederlandse voorbeeld van de literaire renaissance.
Rederijkerskamer
Al sinds de 15e eeuw bestonden Rederijkerskamers. Rederijkerskamers waren verenigingen voor
rederijkers. Rederijkers waren mannen van goede afkomst die dichters waren. De mannen droegen
toneelstukken en gedichten aan elkaar op en ook regelmatig in wedstrijden tussen kamers uit andere
steden en dorpen.
Nederduytsche Academie
Samuel Coster richtte de Eerste Nederduytsche Academie op in 1617. Coster had samen met Hooft
en Bredro de rederijkskamer De Eglentier verlaten, omdat ze daar weinig creatieve ruimte kregen. Ze
wilden het toneel en onderwijs in Amsterdam vernieuwen en richtten daarom de Academie op. Je
kon er vakken als wiskunde, geschiedenis, creatief schrijven, filosofie en toneelspelen volgen. Wel
alleen mannen werden hier toegelaten. De lessen waren hier in het Nederlands en niet in het Latijn.
C Samenvatting
Hoofdstuk 1
Warenar vertrouwt niemand zelfs zijn dienstmeid niet. Hij is heel bang dat iemand erachter komt dat
hij een pot met goud verstopt heeft in zijn huis en dat hij beroofd wordt. Warenar controleert wel
tien keer per dag of zijn pot er nog staat nadat hij zijn dienstmeid Reym uit huis heeft gejaagd die er
niks van begrijpt. Klaartje de dochter van Warenar is in verwachting.
Geertruyd de buurvrouw van warenar vindt dat Rijckert (haar broer) moet gaan trouwen. Rijckert
heeft geen belangstelling voor vrouwen van zijn leeftijd maar ziet Klaartje de achttienjarige dochter
van Warenar wel zitten. Ondanks dat Klaartje uit een veel armer gezin komt dat Rijckert. Rijckert gaat
direct praten met Warenar en ze komen tot de overeenkomst van het huwelijk. Warenar is echter
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brechjebuijs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.