Summary
Samenvatting Artikelen Verslaving Social Work
- Course
- Institution
Samenvatting van 63 pagina's voor het vak Verslaving artikelen aan de Hanze (.)
[Show more]
Seller
Follow
fleur32
Content preview
Boon en Manneke. De dubbele last van stigmatisering bij psychischkwetsbaren
Psychisch kwetsbaar
o = geconfronteerd met stigmatisering
Stigmatisering
o = een groot risico lopen om in een sociaal isolement re raken
o = levert net zulke schadelijke effect op als de psychiatrische aandoening zelf
Psychisch kwetsbare mensen gaan steeds meer in de wijk wonen en dit wordt
gesteund, maar daarnaast zijn we steeds minder bereid mensen met een psychiatrische
aandoening te accepteren in de buurt, familie of vriendenkring
Door verminderende acceptatie neemt de stigmatisering toe
Samen sterk zonder Stigma voert actief campagne om stigmatisering in de
samenleving te voorkomen
Het zoveel mogelijk voorkomen van stigmatisering kan een belangrijke rol spelen bij
het slagen van initiatieven om mensen deel te laten zijn van de samenleving
o = vermaatschappelijking
Stigmatisering
o = een proces waarbij mensen op basis van een niet-geaccepteerde afwijking
van de norm een etiket toebedeeld krijgen
o 3 vormen Goffman
1. Beschadigingen van het lichaam, zoals brandwonden
2. ‘Smetten’ op het individuele karakter, zoals verslavingen en
psychiatrische stoornissen
3. ‘Stamidentiteit’, zoals ras, sekse, religie of nationaliteit. Het betreft
hier het toeschrijven van kenmerken aan groepen
o = de wijze waarop mensen bepaalde afwijkende, normoverschrijdende
kenmerken waarnemen en op grond daarvan mensen afwijken of sociaal
uitsluiten
o = er worden kenmerken toegeschreven aan personen
Stereotypering
o = er worden kenmerken toegeschreven aan groepen
Verloop van stigmatisering volgens Dijker en Koomen
o Een stigma is een kenmerk dat als afwijkend wordt beschouwd
o Vervolgens wordt dit kenmerk van een betekenis voorzien, geïnterpreteerd en
verklaard
o Dit roept negatieve emoties op
o Het afwijkende kenmerk wordt het centrale kenmerk van de persoon. Het
resultaat is dat de persoon wordt afgewezen en sociaal wordt buitengesloten
Stigma
o = een krachtig negatief sociaal label dat de manier waarop mensen zichzelf
zien en door anderen worden gezien, ingrijpend beïnvloedt
Corrigan en Gelb maken onderscheid tussen 3 typen stigma
o 1. Publiek stigma
= de verzamelnaam voor stigmatisering vanuit de samenleving
, = het gaat om het toekennen van negatieve labels aan mensen met
psychiatrische problemen waardoor zij niet in bepaalde woonwijken
worden geaccepteerd of niet worden aangenomen voor bepaalde banen
Burgers met psychiatrische problemen worden gezien als gevaarlijk en
onvoorspelbaar
Komt sterk naar voren wanneer psychiatrische problemen een rol
spelen bij het ontstaan van ernstig crimineel gedrag
Vorm van publiek stigma
Associatief stigma
o = beperkt zich niet alleen tot de geëtiketteerde groep,
het kan ook naastbetrokkenen treffen
o De familie kan bijvoorbeeld de ervaring hebben sociaal
te worden buitengesloten. Zij worden verantwoordelijk
gesteld voor de zorg van hun familielid
o 2. Structureel stigma
= verwijst naar een vorm van stigmatisering die in de wet- en
regelgeving en in procedures verankerd ligt
Bijvoorbeeld het afnemen van het rijbewijs van iemand met
psychiatrische problematiek
Wettelijke mogelijkheid vanuit de BOPZ (wet bijzondere opneming
psychiatrische ziekenhuizen) om mensen met ernstige psychiatrische
problemen gedwongen te kunnen laten opnemen
o 3. Zelfstigma
Stigmatisering is van invloed op het zelfbeeld van mensen met
psychische aandoeningen en grijp diep in iemands leven in
= een vorm van stigmatisering waarbij de oordelen van de
buitenwereld over die persoon worden geïnternaliseerd door diezelfde
persoon
Geloven dat ze negatieve stereotypen kloppen
Zelfstigma, publiek stigma en structureel stigma vormen een probleem. Deze mensen
krijgen minder snel een baan en het staat hun herstel in de weg
Verklaringen voor stigmatisering komen uit sociologische, psychologische en
evolutionaire hoek
3 componenten die een essentiële rol spelen bij de verklaringen voor stigmatisering
o 1. Stereotypen
= een representatie van een groep die opgeslagen ligt in het geheugen
= een in de samenleving gedeelde opvatting
o 2. Vooroordelen
= op het moment dat je je de stereotypen over een groep eigen hebt
gemaakt is er een sprake van een vooroordeel
= een negatieve emotionele reactie, evaluatie of attitude ten opzichte
van een groep mensen
o 3. Discriminatie
= sprake van als je ook naar je vooroordelen gaat handelen; het gaat
dan om het gedrag jegens mensen uit die groep
Sociologische verklaringen van stigmatisering
o = door maatschappelijke factoren en instituties
,o Stigmatisering wordt gezien als het resultaat van culturele afspraken over wat
normaal en wat abnormaal is in de samenleving
o Drukheim schreef in 1894 a over het handhaven van normen in de
samenleving door individuen als afwijkend te categoriseren en als minderwaardig
te behandelen
De normen en de categorisatie op basis daarvan geven structuur en
stabiliteit aan de samenleving
o Systeemrechtvaardiging
= een psychologisch proces waarin de bestaande sociale verhoudingen
gerechtvaardigd worden, zelfs als bepaalde groepen daardoor benadeeld
worden
Leidt tot het stereotype dat deze mensen gevaarlijk zullen zijn en niet
in staat zijn om voor zichzelf te zorgen
Vroeger werden ze opgesloten in gevangenissen of klinieken
o Labelingstheorie van Scheff
= normen in de samenleving zijn niet vaststaand zoals bij het
structuralisme, maar worden geconstrueerd tussen personen
Het label psychische aandoening roept negatieve associaties op, en
niet zozeer het gedrag van de persoon met dat label
De gelabelde persoon gaat zich gedragen volgens de verwachtingen
die bij het label horen waardoor die tot zijn identiteit gaan horen
De rol van de zieke komt meer op de voorgrond, terwijl andere
maatschappelijke rollen van de persoon steeds meer naar de achtergrond
verdwijnen
De hulpverlening speelt in dit proces een belangrijke rol: zij creëert en
bestendigt met haar labels ziekteprocessen
Kritiek vanuit de psychiatrische hoek:
Het afwijkende gedrag vormt wel degelijk de basis voor
negatieve reacties en zijn labels wel het gevolg van het gedrag en
niet de oorzaak ervan zijn
Iemand krijgt niet voor niets een diagnose, daar moet al
bepaald afwijkend gedrag aan vooraf zijn gegaan waar de patiënt
of familie zich zorgen over maakt
Behandeling zorgt er over het algemeen juist voor verbetering
van de psychische kwetsbaren
, Voorstanders van de labelingtheorie zien geestesziekte als een label
aan personen die de norm overschrijden. De symptomen en het
abnormale gerag worden als schendingen van de norm gezien en niet als
een vorm van psychopathologie
Tegenstanders daarentegen zien geestesziekte als een ziekte, een
stoornis die medisch behandeld moet worden
Door de kritiek ontstond er een gemodificeerde labelingtheorie
= men ging er niet meer vanuit dat het label de basis vormt
voor de psychische aandoening. Wel kunnen mensen die een
psychische aandoening hebben, beïnvloed worden door de
negatieve denkbeelden die er over hen bestaan
Er kan niet alleen schade ontstaan bij daadwerkelijke
stigmatisering, maar ook door de verwachting daarvan bij de
gelabelde zelf
o De hulpverlening moet zich bewust zijn van eventuele effecten van labeling
Zij kunnen bijdragen aan het beeld dat hun cliënten slecht aan label
zijn. Dit kan leiden, volgens het model van de
gemodificeerde labelingtherie, tot vermijden van het zoeken naar hulp,
omdat cliënten bang zijn ook daadwerkelijk het stigma van een zwak,
hulpbehoevend persoon toebedeeld te krijgen
o Men moet zich bewust zijn van de machtsverhoudingen in de samenleving in
het algemeen en die tussen hulpverlener en patiënt en zijn of haar familie in het
bijzonder
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleur32. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now