Sociaal Pedagogische Hulpverlening / Social Work / MWD
Rehabilitatie
All documents for this subject (4)
Seller
Follow
fleur32
Content preview
Hoofdstuk 1. Rehabilitatie en herstel
Inleiding
o Rehabilitatie heeft 2 betekenissen
= eerherstel
= is belangrijk omdat de wensen, behoeften en inzichten van mensen
met ernstige langdurige beperkingen en participatieproblemen lange
tijd niet gehoord werden
o Rehabilitatietechnieken kunnen hen helpen om hun eigen
geluid te laten horen, en kunnen de omgeving helpen om
zich accepterend en faciliterend op te stellen
= revalidatie
= is belangrijk omdat een leven met een ernstige langdurige
beperking of een participatieprobleem zeker niet betekent dat dit
geen zinvol leven meer zou kunnen zijn
o Rehabilitatietechnieken kunnen mensen ondersteunen om
hun sterke kanten en capaciteiten verder te ontwikkelen en
te benutten
o De definities van rehabilitatie en herstel, de aard en de omvang van de doelgroep
waarop rehabilitatie zich richt, en de maatschappelijke betekenis van rehabilitaties
worden behandeld aan de hand van de ICF
= International Classification of Functioning, Disability and Health
o ICF
Met beperkingen en participatieproblemen doelt de ICF op beperkingen in
het verrichten van activiteiten en op beperkingen in het deelnemen aan de
samenleving
o Functioneren
= zo wordt het geheel van stoornis, activiteiten en participatie in de ICF
aangeduid
= moeilijkheden in het functioneren heten functioneringsproblemen
o Rehabilitatie is gericht op het maatschappelijk herstel van mensen en
operationaliseert dat als het herstel van rolfunctioneren
= is aan de ene kant per definitie participatie, omdat rollen nu eenmaal altijd
in een sociale context staan; anderzijds vereist het vervullen van een rol per
definitie ook het verrichten van een zeker aantal voorgeschreven activiteiten
o Herstel van rolfunctioneren
= is per definitie gericht op verbetering van zowel activiteiten als participatie
Definities
o Rehabilitatie
= oorspronkelijk ontwikkeld voor mensen met ernstige langdurige fysieke of
psychische beperkingen en participatieproblemen
Wordt tegenwoordig ook breder toegepast, zoals bij mensen in
achterstandssituaties, teneinde onnodige invalidering en
participatieproblemen te voorkomen
IRB
= Individuele Rehabilitatiebenadering
In de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw ontwikkeld onder de naam
psychiatric rehabilitation
, De benadering ontstond als reactie op de grote de-
institutionalisering in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw
= mensen met ernstige langdurige beperkingen en
participatieproblemen helpen beter te functioneren zodat ze met
succes en tevredenheid kunnen wonen, werken, leren en sociale
contacten hebben in de omgeving van eigen keuze, met zo min
mogelijk professionele hulp
Uit deze missie komt de definitie van rehabilitatie als
hulpverlenersinterventie voort die in dit boek als uitgangspunt wordt
genomen:
o Rehabilitatie is mensen met ernstige langdurige beperkingen
en participatieproblemen ondersteunen bij het verkennen,
kiezen, verkrijgen en behouden van hun activiteiten- en
participatiedoelen
o 4 fasen van doelverwerkelijking: verkennen, kiezen,
verkrijgen, behouden
Participatiedoelen
= hebben te maken met het weer kunnen verrichten van bepaalde
activiteiten
Ondersteuning
= zowel individuele rehabilitatie als rehabilitatie via het milieu
kunnen worden ingezet
= richt zich op de mogelijkheden van de persoon met
functioneringsproblemen, waar andere hulpverleningsbenaderingen zich op
de problemen richten
= helpt mensen bij het ontdekken van hun mogelijkheden om zo zelfstandig
mogelijk als burger aan de samenleving deel te nemen
Besteedt vooral aandacht aan het overwinnen van belemmeringen in
het uitvoeren van alledaagse taken en activiteiten
Individuele rehabilitatie
= de behandeling van de stoornis of de opheffing van een
maatschappelijke wantoestand staat niet centraal, maar het
overwinnen van de beperkingen en participatieproblemen van
individuen in hun dagelijks leven
Rehabilitatie richt zich in de praktijk op de volgende gebieden
1. Wonen en zelfzorg
2. Werken, dagbesteding en vrije tijd
3. Opleiding en leren
4. Sociale en familiecontacten
o Herstel
= het proces van het ontdekken en gebruiken van eigen kracht en
mogelijkheden
= een zeer persoonlijk en uniek proces waarin iemands opvattingen,
waarden, gevoelens, doelen en rollen veranderen. Het leidt tot een leven
met meer voldoening, waarin hoop een plaats heeft en men kan geven en
nemen ondanks de beperkingen en participatieproblemen die met de
aandoening gepaard gaan. Herstel heeft te maken met het ontstaan van een
, nieuwe betekenis en zin in het leven, terwijl men over de gevolgen van de
aandoening heen groeit
Herstellen doe je zelf. Proces van de betrokkene zelf
Wanneer je aan herstellenden vraagt wat herstel voor hen betekent, geven
ze antwoorden die in 4 aspecten kunnen worden samengevat
1. Herstel van persoon of identiteit
o Herwinnen van zelfvertrouwen, van grenzen en van
zingeving
o Gebruikmaken van: zelfhulpgroepen, herstelwerkgroepen,
psychotherapie, gesprek
o Bereiken: herstel persoonlijke identiteit, zelfgevoel,
zingeving
2. Herstel van gezondheid
o Gebruikmaken van: bemoeizorg, behandeling,
psychotherapie, zelfmanagement
o Bereiken: minder symptomen, genezing, beter omgaan met
symptomen
3. Herstel van dagelijks functioneren
o Gebruikmaken van: rehabilitatie
o Bereiken: dagelijks functioneren
4. Herstel van rollen
o Gebruikmaken van: rehabilitatie, stigmabestrijding,
kwartiermaken
o Bereiken: rolfunctioneren, herstel van maatschappelijke
identiteit, meer welkom in de gemeenschap
Herstel duidt het persoonlijke groeiproces aan van mensen die leren leven
met een lichamelijke of psychische ziekte, een trauma, niet-aangeboren
hersenletsel of een verslaving
Discovery
= de nadruk ligt op het ontdekken van wat mogelijk is ondanks de
altijd al aanwezige beperkingen
bij ouderen gaat het vaak om het zich steeds weer opnieuw instellen op
zelfstandigheid bij geleidelijk afnemende mogelijkheden en krachten
Slade spreekt van klinisch herstel
= het objectief meetbaar afnemen van symptomen en verbetering
van functioneren
Slade spreekt ook van persoonlijk herstel
= een subjectief proces van identiteitsontwikkeling en zingeving
o Herstelondersteuning en herstelondersteunende zorg
= de ondersteuning van herstel bij lichamelijke of psychische aandoeningen
= vindt voor het grootste deel buiten de zorg plaats, namelijk door
lotgenoten, familie, vrienden, collega’s en maatschappelijke instanties
Zodra deze ondersteuning geboden wordt vanuit de zorg, noemen we dat
herstelondersteunende zorg
Professionele hulp wordt terughoudend ingezet
Waarom, wanneer en hoe
Kenmerken van herstelondersteunende zorg, de hulpverlener:
, o Heeft een attitude van hoop en optimisme en draagt deze uit
o Is present
o Gebruikt zijn professionele referentiekader op een
terughoudende en bescheiden wijze
o Maakte ruimte voor, ondersteunt het maken van en sluit aan
bij het eigen verhaal van de cliënt
o Herkent en stimuleert het benutten van eigen kracht van de
cliënt (empowerment) zowel individueel als collectief
o Erkent, benut en stimuleert de
ervaringskennis/ervaringsdeskundigheid van de cliënt
o Erkent, benut en stimuleert de ondersteuning van de cliënt
door belangrijke anderen
o Is gericht op het verlichten van lijden en het vergrote van
eigen regie/autonomie
o Verschillen tussen herstel en rehabilitatie
Rehabilitatie is een vorm van hulpverlening
Herstel is geen hulpverlening, maar een persoonlijk proces van de cliënt zelf
Rehabilitatie Herstel
Hulpverleningsvorm Geen hulpverlening
Proces van cliënt en hulpverlener Proces van de cliënt
samen
Gericht op eigen activiteiten- en Gericht op empowerment: weer
participatiedoelen inzake wonen, macht krijgen over je ziekte, jezelf
werken, leren en sociale contacten en je omstandigheden
Gericht op het herstel van Gericht op wat de cliënt belangrijk
activiteiten (dagelijks functioneren) vindt in zijn leven
en participatie (rolfunctioneren)
Doelgroep en maatschappelijke betekenis van rehabilitatie
o Bij ouderen gaat het om het behouden van een zelfstandig leven zo lang als dat
oudere dat wenst en zo lang het mogelijk is
o Bij jongeren gaat het om het vinden van een levensinvulling en het verwerven van
voldoende zelfstandigheid ondanks een mogelijk gebrekkige thuissituatie of
emotionele en intellectuele achterstand in een steeds complexere samenleving
o Rehabilitatie kan intramuraal, semimuraal en ambulant ingezet worden
Intramuraal = binnen een instelling of organisatie
Semimuraal = niet geheel intern
Ambulant = zonder vaste plaats
o Omvang van de doelgroep
Er zijn in NL ongeveer 187.000 mensen met een verstandelijke beperking en
100.000 chronisch psychiatrische patiënten
Delespaul noemt 281.000 mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen
9 tot 10 procent van de Nederlandse bevolking is te kenschetsen als
probleemdrinker
395.000 mensen misbruiken alcohol, 82.400 zijn alcoholafhankelijk
Cannabis 40.200 respectievelijk 29.300
Harddrugs 14.000
o Maatschappelijke betekenis van rehabilitatie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleur32. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.