Marie-Elise Debels 2021-2022
SAMENVATTING
CELBIO
Hoofdstuk 1: biomembranen
inleiding
Alleen membraan die omrand
Compartimentalisatie en
Omranding door membraan
o Plasmamembraan in 10 keer kleiner dan interne membranen ( ongeveer 700 µm en 7000
µm)
1. Plasmamembraan
2. Mitochondria
3. Lysosomen
1
Marie-Elise Debels
,Marie-Elise Debels 2021-2022
4. Kernmembraan
5. Nucleolus
6. Nucleus (kern)
7. Glad endoplasmatisch reticulum
8. Ruw endoplasmatisch reticulum
9. Golgi-apparaat
10. Secretorische vesikels
11. Peroxisomen
12. Cytoskelet
13. Microvili
o Cytoplasma: alles binnen plasmamembraan, behalve nucleus
o Cytosol: waterige gedeelte van cytoplasma buiten de organellen
o Lumen: waterige gedeelte binnen organellen
Structuur
o In beeld door:
o atomic force microscopy
o elektronenmicroscopie: kleuring met OsO4 (zwaar metaal )
▪ donker: soort treinspoor: osmium houdt elektronenbundel tegen
o amfipatisch:
o Hydrofiel hoofd: graag water door polaire groep
o Hydrofobe staart: weg van water
o Dubbellaag:
o Hydrofobe staarten naar binnen, kopjes naar buiten
o Dikte: 3-4 nm
o Vormen:
o micelle, liposoom, dubbellaag, donuts, cilia, glad opp, scherpe uitstulpingen
o Voorbeeld: schwann cel: myelineschede als allemaal sporen naast elkaar
2
Marie-Elise Debels
,Marie-Elise Debels 2021-2022
Zijden
o Exoplasmatisch: buitenzijde
o Cytosolisch: binnenzijde
- Exoplasmatisch blijft exoplasmatisch
- Cytosolisch blijft cytosolisch
Chemie: lipiden
3 soorten:
o Fosfoglyceriden & plasmalogenen
o Sfingolipiden
o Sterolen
Fosfoglyceriden
o Meest voorkomende
o Esterbinden door: reactie alcohol en zuur
Triacylglycerol:
Vet (adipocyten)
3
Marie-Elise Debels
,Marie-Elise Debels 2021-2022
Diacylglycerol-3-fosfaat = fosfatidyl
PE= fosfatidyl ethanolamine
PC= fosfatidyl choline
PS= fosfatidyl serine
PI= fosfatidyl inositol
Plasmalogenen
esterbinding <> etherbinding
Sfingolipiden
oIpv glycerol sfingosine
Sfingosine
Ceramide
SM= sfingomyeline
Glucosyl cerebroside = glycosfingolipide
4
Marie-Elise Debels
, Marie-Elise Debels 2021-2022
Ganglioside: glycosfingolipiden met complexere suikergroepen
- Bloedgroep => buitenzijde cel ziet er anders uit => anders reageren
o Amidebinding door: reactie vetzuur en amine
Cholesterol
Hydrofoob hydrofiel
5
Marie-Elise Debels
SAMENVATTING
CELBIO
Hoofdstuk 1: biomembranen
inleiding
Alleen membraan die omrand
Compartimentalisatie en
Omranding door membraan
o Plasmamembraan in 10 keer kleiner dan interne membranen ( ongeveer 700 µm en 7000
µm)
1. Plasmamembraan
2. Mitochondria
3. Lysosomen
1
Marie-Elise Debels
,Marie-Elise Debels 2021-2022
4. Kernmembraan
5. Nucleolus
6. Nucleus (kern)
7. Glad endoplasmatisch reticulum
8. Ruw endoplasmatisch reticulum
9. Golgi-apparaat
10. Secretorische vesikels
11. Peroxisomen
12. Cytoskelet
13. Microvili
o Cytoplasma: alles binnen plasmamembraan, behalve nucleus
o Cytosol: waterige gedeelte van cytoplasma buiten de organellen
o Lumen: waterige gedeelte binnen organellen
Structuur
o In beeld door:
o atomic force microscopy
o elektronenmicroscopie: kleuring met OsO4 (zwaar metaal )
▪ donker: soort treinspoor: osmium houdt elektronenbundel tegen
o amfipatisch:
o Hydrofiel hoofd: graag water door polaire groep
o Hydrofobe staart: weg van water
o Dubbellaag:
o Hydrofobe staarten naar binnen, kopjes naar buiten
o Dikte: 3-4 nm
o Vormen:
o micelle, liposoom, dubbellaag, donuts, cilia, glad opp, scherpe uitstulpingen
o Voorbeeld: schwann cel: myelineschede als allemaal sporen naast elkaar
2
Marie-Elise Debels
,Marie-Elise Debels 2021-2022
Zijden
o Exoplasmatisch: buitenzijde
o Cytosolisch: binnenzijde
- Exoplasmatisch blijft exoplasmatisch
- Cytosolisch blijft cytosolisch
Chemie: lipiden
3 soorten:
o Fosfoglyceriden & plasmalogenen
o Sfingolipiden
o Sterolen
Fosfoglyceriden
o Meest voorkomende
o Esterbinden door: reactie alcohol en zuur
Triacylglycerol:
Vet (adipocyten)
3
Marie-Elise Debels
,Marie-Elise Debels 2021-2022
Diacylglycerol-3-fosfaat = fosfatidyl
PE= fosfatidyl ethanolamine
PC= fosfatidyl choline
PS= fosfatidyl serine
PI= fosfatidyl inositol
Plasmalogenen
esterbinding <> etherbinding
Sfingolipiden
oIpv glycerol sfingosine
Sfingosine
Ceramide
SM= sfingomyeline
Glucosyl cerebroside = glycosfingolipide
4
Marie-Elise Debels
, Marie-Elise Debels 2021-2022
Ganglioside: glycosfingolipiden met complexere suikergroepen
- Bloedgroep => buitenzijde cel ziet er anders uit => anders reageren
o Amidebinding door: reactie vetzuur en amine
Cholesterol
Hydrofoob hydrofiel
5
Marie-Elise Debels
