1. Reflectie op het begrip Religie
Definitie:
Religie is de verbondenheid van de mens met het hogere, het overstijgende, datgene wat
absoluut bovenmenselijk is, welke naam we het ook geven.
En Religie werkt helend en verdelend.
(Actualiteit horen we vaak het verdelende, religie dat dingen kapot maakt. Wat religie
helend maakt, horen we veel minder.)
Het religieuze tonen
- Religieus erfgoed
o toont het religieuze, ga op zoek naar voorbeelden.
- Religieuze rituelen:
o Ritueel is een serie handelingen die gezien worden als een gebruik en bepaald
door achtergornd en cultuur. Deze elementen waaruit rituelen kunnen
bestaan zijn oa: houding, mimiek, gebaar, zang, drinken, slachten,…
Ga zelf bij elk werkwoord op zoek naar een voorbeeld
Het religieuze verwoorden:
Waar?
- In heilige geschriften
- Mythologische verhalen
- Film / series
- Toespraken in gebeds – en ontmoetingsplaatsen.
Waarom?
- Op zoek naar woorden voor de relatie tussen het Heilige en de mens
- Voedsel voor ‘nieuwe’ levenswijze (ethiek) omdat je anders naar de werkelijkheid
kijkt.
De band tussen de Mens en religie is belangrijk.
Het religieuze ervaren:
- Aangeraakt worden door het ‘Heilige’: Mensen worden aangeraakt door het heilige.
Bv: Je wil graag verliefd worden: hoe hard je probeert, het lukt niet. Als het er is, dan laat
je het niet meer los. Dit is ook zo bij religie.
- Roeping: Je bent er non-stop mee bezig, je wordt geroepen.
Studie uit 1917:
Rudolf Otto ging op zoek naar het gemeenschappelijke.
Wat in België gebeurt is hetzelfde als op de Zuidpool.
Hij ging wereldwijd op zoek.
‘Over het buitensporige van het Numineuze, het mysterie dat doet huiveren en fascineert’.
Numineuze: Gevoel van: er is iets wat ons overstijgt.
- Tremendum:
, o Vrees, ontzag, onberekende kracht, overweldiging, macht, onzichtbare kracht.
- Fascinorum:
o Passie, verwondering, verbondenheid, fascinatie, levensnabijheid
Het ene heeft meer het tremendum gehalte, het andere meer het Fascinorum gehalte.
- Desideratum
o Het verlangen om ooit één te worden met het Numineuze
Desideratum, tremendum en fascinorum zijn complementair.
Otto: Waar je ook gaat op de wereld, tremendum en fascinorum is aanwezig.
Hoe herken je tremendum en fascinorum in religieuze tradities / belevingen / rituelen /
bouwwerken / personen,.. Voorbeelden zoeken!
Werkcollege:
Het religieuze wordt in rituelen ook getoond en verwoord
Voorbeelden van religieus erfgoed:
Heilige tempels in Japan, kerken, kathedralen, moskee, religieuze geschriften zoals de bijbel,
koran, thora…
Voorbeelden van religieuze rituelen:
ceremonies (deze tonen de religie, sommigen zijn al eeuwen oud),
Zich verwonden: geseling in de katholieke kerk>redenering is “ik ben mens en heb er ten
volle voor gekozen om mij te geven aan het numineuze maar ik voel mij te min dus moet ik
daar nu boete voor doen”. Kruisiging vb in de Fillipijnen
Tremendum> schrik van het numineuze
Voorbeeld: schrik van het vagevuur, aflaten kopen (katholieke kerk), zonden opbiechten in
de hoop dat die vergeven worden (uit schrik van een straf van god en de hoop dat hij
mildheid toont door het opbiechten van de zonden).
Fascinorum>
Voorbeeld: ook zonden opbiechten maar vanuit een nieuwere visie, eerder vergeving vanuit
“vriendschappelijk” standpunt
Ramadan bij de moslims> brengt verbondenheid met anderen van hetzelfde geloof, samen
eten, feest vieren wanneer ze mogen
Desideratum> het verlangen om ooit 1 te worden met het numineuze, terug te vinden in alle
levensbeschouwingen
Voorbeeld: het leven na de dood tibetaanse monnikken, vanuit boeddhistische levenswijze 1
te worden met het niets, om boven zichzelf uit te stijgen, zichzelf totaal weg te cijferen
2. Levensbeschouwelijke diversiteit
Hier wordt niet toegespitst op 1 specifieke religieuze gedachte, in deze cursus wordt vanaf 0
begonnen, het maakt niet uit wat jouw persoonlijke basiskennis daarover is. Als toekomstige
professionals moeten we met iedereen overweg kunnen.
, Zijn alle geloofsovertuigingen gelijkwaardig?
Ja: als ik sta voor mijn overtuiging en een ander staat voor zijn overtuiging, kan dat
gelijkwaardig zijn. Of ze gelijk bekeken worden is dat iets anders.
Video bekijken
Gaat iedereen op een gelijkwaardige manier om met levensbeschouwelijke diversiteit?
3 houdingen aanwezig in Sociaal Werk, bij jezelf:
- Onverschillig, relativerend
( Geloof is je privé, je moeit je er niet mee, respectvol)
- Fundamentalistisch, exclusivistisch
(Dit is mijn religie/ visie, de enige juiste)
- Dialoog vanuit het verschil
( Dialoog met mensen met een verschillende levensbeschouwing, je
hebt een zekere kennis over je eigen levensbeschouwing/ religie en je
hebt nieuwsgierigheid)
Lees het citaat van Dirk De Wachter en Aaron Malinsky (cursus)
Zoek een casus gelinkt aan het sociaal werk, waarin het verschil in deze 3 houdingen
duidelijk naar voor komt.
Aaron Malinsky is een Belgische Joodse Rabijn, hij komt in de media over het Jodendom.
Komen alle levensbeschouwingen uiteindelijk op hetzelfde neer?
Ja en neen.
Ja: In elke levensbeschouwing ethische uitgangspunten zitten.
Global Ethics:
- Je zult niet doden
- Je zult niet stelen
- Je zult niet liegen
- Oproep tot sociaal engagement
- Gebruik van rituelen
- …
Nee:
Diversiteit:
- Niet religieuze levensbeschouwingen
o Atheïsme : filosofische kaders waarom men Atheïstisch is
o Humanisme – vrijzinnigen: Geen theoretische kaders, de mens en wetenschap
o Boeddhisme: Boeddha is geen god, is een mens.
- Polytheïstische religiositeit: Stelt het meergodendom centraal
o Natuurreligies,
o Animisme (Alles is bezield, alles heeft een ziel, dat is goddelijk)
o Hindoeïsme (3 goden centraal: Bragma, Chiva, Fischnoe)
- Monotehïsme
o Jodendom, Christendom, Islam
Zie 2 suggesties: P. 16)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller incadedobbeleer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.